Zaprzysiężony w maju Zełenski rozpoczął w sobotę pierwszą oficjalną wizytę w Warszawie. Tego dnia przeprowadzi rozmowy z prezydentem Andrzejem Dudą. Planowane jest także śniadanie oficjalne wydawane przez prezydenta Polski na cześć prezydenta Ukrainy. Po południu Zełenski spotka się z marszałkiem Senatu Stanisławem Karczewskim oraz premierem Mateuszem Morawieckim. W niedzielę prezydent Ukrainy weźmie udział w uroczystościach na pl. Piłsudskiego w Warszawie w 80. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej.

Reklama

Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski ocenił w rozmowie z PAP, że będzie to niezwykle ważna wizyta, ponieważ prezydent Duda będzie pierwszym rozmówcą prezydenta Zełenskiego po tym, jak przejął on pełną odpowiedzialność za politykę ukraińską. Szczerski przypominał, że w lipcowych wyborach parlamentarnych na Ukrainie zwyciężyła partia Sługa Narodu prezydenta Zełenskiego. - W związku z tym Zełenski jest nie tylko prezydentem Ukrainy, ale też liderem partii, która rządzi Ukrainą - mówił Szczerski.

- Prezydenci będą rozmawiać przede wszystkim na temat planów politycznych zwycięskiego obozu na Ukrainie, bo na najbliższe lata to on przejął pełną odpowiedzialność za politykę ukraińską. To dotyczy kwestii bezpieczeństwa, relacji Ukrainy z Rosją, konfliktu na wschodniej Ukrainie, bezpieczeństwa energetycznego Ukrainy i całego regionu - powiedział prezydencki minister. Jak dodał, strona polska będzie też oczekiwać deklaracji o prozachodnim nastawieniu prezydenta Ukrainy.

Prezydenci - jak przekazał Szczerski - będą rozmawiać też o kwestiach bilateralnych, w tym o polityce historycznej. Poruszony ma zostać temat zniesienia zakazu prowadzenia przez stronę polską prac poszukiwawczych i ekshumacji ofiar konfliktów, które pochowane są na terytorium Ukrainy. - Pan prezydent będzie bardzo silnie akcentował to, że już poczynione uzgodnienia powinny być realizowane, bo to buduje wiarygodność - dodał prezydencki minister.

Reklama

Między Warszawą i Kijowem od wiosny 2017 r. trwa spór wokół zakazu poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów na terytorium Ukrainy, wprowadzonego przez ukraiński IPN. Zakaz został wydany po zdemontowaniu nielegalnego pomnika UPA w Hruszowicach, do którego doszło w kwietniu 2017 r.

W końcówce lipca doradca prezydenta Ukrainy Mykyta Poturajew powiedział PAP, że wizytą Zełenskiego w Polsce jego ekipa przygotowuje "silne inicjatywy" na rzecz poprawy stosunków między Kijowem i Warszawą w sprawie relacji historycznych. - Chcemy uregulować wszystkie sporne sprawy. Przygotowujemy poważne zmiany i poważne propozycje dla uregulowania sporów historycznych. Nasze relacje są ogólnie niezłe, ale potrzebują nowego impulsu. Będą to silne inicjatywy - oświadczył.

Reklama

Poturajew nie ujawnił ich szczegółów, jednak źródła PAP w Kijowie mówią m.in. o planach wspólnej ekspedycji polsko-ukraińskiej, która miałaby zająć się poszukiwaniami miejsc pochówków Polaków na terytorium Ukrainy. Opracowywane są także rozwiązania dotyczące wzajemnych upamiętnień w dwóch krajach.

Duda: Ukrainie należy się powrót do pełnej integralności

Podczas wspólnej konferencji prasowej polski prezydent relacjonował, że podczas spotkania rozmawiano przede wszystkim o kwestiach "istotnych dla współistnienia naszych krajów, naszego sąsiedztwa, rozwijania naszych wzajemnych relacji".

Poczynając od kwestii historycznych, aż przez wszystkie elementy rozwoju infrastrukturalnego; i w dziedzinie transportu, i dziedzinie kontaktów międzyludzkich, a także jeśli chodzi o politykę - mówił Duda.

Jak podkreślił, podczas spotkania zapewnił Zełenskiego, że "absolutnie może liczyć na moje wsparcie, jeżeli chodzi o kwestie suwerenności, niepodległości i integralności terytorialnej Ukrainy".

Zapewniłem pana prezydenta i jednocześnie podkreślając, że zawsze tutaj moje stanowisko, jako reprezentanta RP były jednoznaczne - Ukraina musi wrócić do integralności terytorialnej takiej jaką miała przed rokiem 2014 - oświadczył Duda.

Nazywamy sprawy po imieniu, dzisiaj terytoria ukraińskie są okupowane - przede wszystkim Krym, ale także i okręg Doniecki, Ługański - te terytoria muszą wrócić pod pełną kontrolę Ukrainy i w tym kierunku powinny zmierzać wszelkie działania, które są tutaj realizowane. Nasza postawa w tym kontekście wobec Rosji także jest jednoznaczna - absolutnie my tego nie akceptujemy; uważamy, że polityka sankcji musi być kontynuowana, bo jest to najbardziej pokojowy sposób wymuszenia tego, aby państwo przestrzegało standardów prawa międzynarodowego. Dzisiaj te standardy nie są przestrzegane - dodał polski prezydent.

Prezydent: Ukraina jest państwem wolnym, suwerennym, niepodległym i taka powinna pozostać

Andrzej Duda podkreślał, że podczas spotkania prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował go, że rozmawiał z prezydentem Rosji Władimirem Putina "co do tego, żeby jeńcy mogli wrócić do domu". Gdyby się to udało byłby to myślę ważny krok do normalizacji sytuacji i powrotu pokoju na Ukrainę i zakończenia tego konfliktu ukraińsko-rosyjskiego - mówił.

Podkreślam jeszcze raz - stoimy tutaj przy Ukrainie i wspieramy ją w tych działania, bo Ukraina jest państwem wolnym, suwerennym, niepodległym i taka powinna pozostać i nikomu nie wolno naruszać spokoju Ukrainy, a przede wszystkim naruszać jej integralności terytorialnej, bo zwłaszcza teraz w kontekście 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej trzeba podkreślać, jak bardzo ważne jest to, aby nie pozwalać nikomu, ani w Europie, ani na świecie, zmieniać granic siłą. Tak się na Ukrainie stało w 2014 roku i sytuacja musi wrócić do normalności, a normalność powrót Ukrainy do pełnej integralności terytorialnej - powiedział Duda.

Duda: Poprosiłem prezydenta Ukrainy o zniesienie moratorium dot. prac ekshumacyjnych na Ukrainie

Między Warszawą i Kijowem od wiosny 2017 r. trwa spór wokół zakazu poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów na terytorium Ukrainy, wprowadzonego przez ukraiński IPN. Zakaz został wydany po zdemontowaniu pomnika UPA w Hruszowicach w Polsce, do którego doszło w kwietniu 2017 r.

Bardzo chcielibyśmy obaj, żeby na tym tle doszło do normalizacji relacji międzyludzkich, ale powiedziałem panu prezydentowi, że droga do tego jest tylko taka, aby każdy człowiek, który zginął, który został zamordowany został upamiętniony. Odzyskał swoje imię i nazwisko, a więc żeby miał nagrobek, żeby był wskazany na tablicy, która będzie oznaczała zbiorową mogiłę - powiedział Duda, podkreślając fundamentalne znaczenie kwestii historycznych w relacjach obu narodów.

Te elementy muszą zostać zrealizowane, aby one mogły zostać zrealizowane potrzebna jest możliwość prowadzenia prac ekshumacyjnych i tutaj poprosiłem pana prezydenta, aby to moratorium, które zostało wprowadzone przez poprzednie władze Ukrainy, aby ono zostało zniesione. Pan prezydent mi oznajmił, że w tej chwili nowy rząd (na Ukrainie - PAP) jest na etapie formowania się i obiecał mi pan prezydent, że tak kwestia zostanie zrealizowana - powiedział Duda.

W sobotę z pierwszą oficjalną wizytą w Warszawie przebywa prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, który w niedzielę weźmie udział w uroczystościach na stołecznym pl. Piłsudskiego w 80-lecie wybuchu drugiej wojny światowej. Wołodymyr Zełenski na prezydenta Ukrainy został zaprzysiężony w maju br.

Duda: Chcielibyśmy, żeby Ukraina była bliżej Unii Europejskiej i NATO

Wierzę, że polityka pana prezydenta, jako młodego człowieka, jak na prezydenta, który ma otwartą głowę i który chce, żeby jego państwo było częścią wolnego świata - świata demokratycznego, że ta współpraca będzie bardzo dobra i że pan prezydent zrealizuje swoje polityczne plany - ocenił polski prezydent.

Tego panu prezydentowi jeszcze raz życzę dziękując za tą wizytę w Polsce - dodał.

Mnie ogromnie zależy na tym, żeby wzrosła wymiana handlowa pomiędzy Polską a Ukrainą. Ona dzisiaj jest na niezłym poziomie, ale ponieważ jesteśmy sąsiadami, jesteśmy dwoma dużymi państwami, w związku z tym odgrywamy także i w przestrzeni europejskiej poważną rolę. Chciałbym żebyśmy bliżej ze sobą współpracowali, żeby te możliwości biznesowe Polski na Ukrainie były większe - powiedział polski prezydent. Żeby Ukraina była otwarta także dla polskich przedsiębiorców i żeby Polska była także bardziej otwarta dla przedsiębiorców ukraińskich - dodał.

Mam nadzieję, że takie możliwości będą i że współpraca w tym zakresie będzie się rozwijała - podkreślił.

Duda mówił, że wśród poruszonych podczas pierwszej wizyty Zeleńskiego w Polsce były też sprawy bieżące, gospodarcze, wymiany handlowej czy dotyczące przejść granicznych i zezwoleń transportowych dla strony ukraińskiej. Prezydent podkreślił, że zajmą się tym odpowiedni ministrowie, który uczestniczyli w rozmowach, a on sam będzie również z nimi rozmawiał - m.in. z ministrem infrastruktury Andrzejem Adamczykiem.

Podał, że polska strona wspomniała o kredycie, który został otwarty dla Ukrainy - 100 mln euro. Usłyszeliśmy, że trwa w tej chwili procedura umożliwiająca wykorzystanie tego kredytu po stronie ukraińskiej. Bardzo się z tego cieszymy, bo wierzę, że to się także przyczyni do poprawy, naprawy i stworzenia nowej infrastruktury - mówił prezydent Duda.

Zapowiedział też, że będzie rozmawiać z ministrem spraw wewnętrznych i administracji Mariuszem Kamińskim, "dlatego, że pan prezydent apeluje również o to, by poprawić przepływ ludzi i towarów przez granicę, co oznacza udrożnienie obecnych przejść granicznych".

Zapowiedział również rozmowy z ministrami na temat tworzenia nowych przejść granicznych.

Rozmawialiśmy również o możliwościach transportowych, jeżeli chodzi o rzeki i o szlak Wisła-Bug-Dniestr. Na ten temat będę rozmawiał także z panem ministrem gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Markiem Gróbarczykiem, bo stronie ukraińskiej bardzo na tej kwestii zależy - zapowiedział.

Zełenski: Dziękuję Polsce, że staje w obronie prawa międzynarodowego

Podziękowałem Polsce za wsparcie Ukrainy w tym trudnym czasie; za to, że staje w obronie prawa międzynarodowego, za profesjonalizm polskiej delegacji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ - powiedział w sobotę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski po spotkaniu z prezydentem Andrzejem Dudą.

Podczas wspólnej konferencji prasowej ukraiński prezydent przekazał, iż z prezydentem Dudą "w sposób bardzo szczery" omówił szeroki zakres problematyki. Cieszę się, że w naszych relacjach nie ma żadnych spraw, których nie moglibyśmy rozwiązać w drodze dialogu i porozumienia - mówił Zełenski. Dodał, że ewentualna sytuacja napiętych relacji między Ukrainą i Polską "mogłaby być bardzo korzystna dla naszych nieprzyjaciół".

Serdecznie podziękowałem Polsce i całemu polskiemu narodowi za wsparcie Ukrainy w tym trudnym czasie. Dziękuję wam, że stoicie w obronie prawa międzynarodowego. Bardzo wysoko oceniamy konsekwencję i profesjonalizm polskiej delegacji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ - podkreślił.

Zełenski podziękował też prezydentowi Polski za zaproszenie na obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Naród polski 1 września 1939 roku stanął w obronie swej ojczyzny. Ramię w ramię z Polakami stali wtedy przedstawiciele narodu ukraińskiego, obywatele RP. Według szacunków historyków w Wojsku Polskim walczyły tysiące Ukraińców, wielu z nich oddało swoje życie w obronie Polski, poniosło męczeńską śmierć w Katyniu - zaznaczył.

Ukraina chce stać się aktywnym uczestnikiem Inicjatywy Trójmorza

Ukraina chce się stać aktywnym uczestnikiem różnych formatów np. Inicjatywy Trójmorza - powiedział w sobotę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski na wspólnej konferencji z prezydentem Andrzejem Dudą.

Zełenski podkreślił, że cieszy go, że rośnie wymiana handlowa między Polską a Ukrainą. Polska dla nas to jest drugi partner gospodarczy w Unii Europejskiej, dlatego oczekujemy na aktywny dialog naszych rządów, wznowienie działalności międzyrządowej komisji do spraw gospodarczych i spodziewam się tego, że kolejne posiedzenie odbędzie się w najbliższym czasie - stwierdził.

Prezydent Ukrainy mówił także, że wśród tematów rozmów było bezpieczeństwo energetyczne. Nord Stream 2 jest nie do przyjęcia i to jest zagrożenie dla całej Europy - podkreślił.

Ukraina chce stać się aktywnym uczestnikiem różnych formatów, na przykład Inicjatywy Trójmorza - mówił Zełenski.

Jak podkreślił, "ważnym elementem naszego dialogu pozostaje współpraca przygraniczna". Będziemy polepszali działalność punktów przejścia na ukraińsko-polskiej granicy, co będzie sprzyjało gospodarczej współpracy Ukrainy i Unii - mówił prezydent Ukrainy.

Prezydenci Polski i Ukrainy o polityce historycznej i pracach ekshumacyjnych

Wołodymyr Zełenski zapowiedział, że jest "gotów do odblokowania pozwoleń na prace poszukiwawcze na Ukrainie".

Ustaliliśmy, że odnowimy i zresetujemy dwustronną grupę roboczą, która będzie działała pod patronatem dwóch prezydentów: prezydenta Polski i prezydenta Ukrainy, by wszystkie ciemne plamy przeszłości nie przeszkodziły naszym narodom w budowaniu wspólnej, światłej przyszłości i ja bardzo, bardzo w to wierzę - powiedział Zełenski.

Gotów jestem do odblokowania pozwoleń na prace poszukiwawcze na Ukrainie, a strona polska uporządkuje ukraińskie miejsca pamięci w Polsce - oświadczył ukraiński prezydent. Jak dodał, zaproponował prezydentowi Dudzie zbudowanie na granicy Ukrainy i Polski "wspólnego memoriału pojednania".