W wyemitowanym we wtorek wieczorem wywiadzie prezydent Duda odniósł się do obchodów 75. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz zaplanowanych w Jerozolimie na cztery dni przed uroczystościami w Polsce.
Wolałbym, aby całe spotkanie odbyło się tam, gdzie zawsze ten dzień był obchodzony, czyli na terenie niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Jest to z jednej strony miejsce, w którym upamiętnione są ofiary Holokaustu, gdzie czcimy pamięć tych ofiar, (...) z drugiej strony jest też miejscem, które jest pielęgnowane, aby świat nigdy nie zapomniał tej straszliwej lekcji, aby coś takiego nigdy już się w historii świata nie wydarzyło - wyjaśnił.
W moim przekonaniu tam wśród tych baraków, wśród tych komór gazowych, wśród tych straszliwych świadectw Zagłady, przy pomniku upamiętniającym ofiary Holokaustu i ofiary tego obozu śmierci jest to miejsce, gdzie powinniśmy oddać hołd ofiarom - podkreślił prezydent.
Zapytany o to, czy Yad Vashem stał się instytutem politycznym, Duda zdecydowanie zaprzeczył, zaznaczył jednak, że Polacy oczekują prawdy historycznej i sprawiedliwej oceny. Nigdy nie zgodzę się na mówienie o odpowiedzialności narodu polskiego (za zbrodnie Holokaustu - red.) - oświadczył. Oczywiście, nie mówię, że nie było przypadków, kiedy denuncjowano obywateli polskich narodowości żydowskiej, wydawano ich hitlerowskim Niemcom - absolutnie tego nie neguję. Natomiast to byli ludzie podli, którzy takich rzeczy dokonywali, i ich ocena jest dla mnie jednoznaczna. To byli podli ludzie. Tak samo jak w każdym innym narodzie są ludzie podli, tak samo i byli podli ludzie pośród Polaków - dodał.
Duda o słowach Putina
Odpowiadając na pytanie, czy prezydent Rosji kłamie w sprawie faktów dotyczących II wojny światowej, Duda ocenił, że "prezydent (Władimir) Putin z całą pewnością rozpowszechnia kłamstwa historyczne".
19 grudnia ub.r. Putin na dorocznej konferencji prasowej dla mediów rosyjskich i zagranicznych skrytykował przyjętą we wrześniu rezolucję Parlamentu Europejskiego dotyczącą wybuchu II wojny światowej. Oświadczył, że stawianie na jednej płaszczyźnie ZSRS i hitlerowskich Niemiec jest "szczytem cynizmu". Totalitaryzm zasługuje na potępienie (...), można potępiać dowolnie stalinizm i ogółem totalitaryzm (...), nasz naród najbardziej ucierpiał z jego powodu, ale porównywanie stalinizmu i Niemiec faszystowskich świadczy o nieznajomości historii - oświadczył.
O te wypowiedzi Putina był pytany prezydent Duda w rozmowie z izraelską telewizją. Jeżeli chodzi o tamte fakty, jeśli chodzi o rozpoczęcie II wojny światowej, no niestety tak (…), ale prezydent Putin z całą pewnością świadomie rozpowszechnia kłamstwa historyczne - powiedział prezydent PR. Jak podkreślił, Putin ma w tym cel. Chce w ten sposób wymazać odpowiedzialność Rosji stalinowskiej za rozpoczęcie II wojny światowej wspólnie z hitlerowskimi Niemcami - ocenił.
Przeprosiny ministra?
Duda został również zapytany, czy nadal oczekuje przeprosin od ministra spraw zagranicznych Israela Kaca w związku z jego wypowiedziami z lutego zeszłego roku. Kac stwierdził na antenie telewizji informacyjnej i24, że Polacy "wyssali antysemityzm z mlekiem matki". Po tych słowach polski MSZ wezwał ambasador Izraela, a premier Mateusz Morawiecki ogłosił rezygnację Polski z udziału w szczycie Grupy Wyszehradzkiej, który miał się odbyć w Izraelu. Ostatecznie szczyt został odwołany.
Polski prezydent przyznał, że nie zgodzi się spotkać z Kacem, dopóki ten nie przeprosi za swoje słowa, które były "w największym stopniu krzywdzące dla nas, Polaków, i dla naszego kraju". Na pytanie, czy uzależnia normalizację stosunków polsko-izraelskich od tych przeprosin, Duda podkreślił, że "relacje między Polską a państwem Izrael to jest sprawa dalece istotniejsza niż wypowiedzi ministra, który może się zmienić".
Była to wypowiedź (Kaca - red.) absolutnie skandaliczna, krzywdząca i uważam, że odpowiedzialny minister państwa Izrael nigdy nie powinien był się wypowiedzieć w ten sposób - ocenił prezydent. Są przedstawiciele społeczności żydowskiej, którzy urodzili się na terenie Polski przed II wojną światową, którzy przeżyli Holokaust, którzy uważają, że Polacy i Polska powinni zostać przeproszeni za te słowa, które wypowiedział minister Kac. Rozmawiałem z takimi osobami - czy tutaj w Warszawie, kiedy odwiedzają Polskę, czy w Nowym Jorku - i takie głosy padają – wskazał Andrzej Duda.