KE była pytana w piątek, czy otrzymała od polskiego rządu odpowiedzi w sprawie procedur wobec Polski o naruszenie prawa UE dotyczącego polskiego sądownictwa. Otrzymaliśmy odpowiedzi Polski w sprawie obu (procedur naruszeniowych - PAP) i obecnie je analizujemy" - odpowiedział na konferencji rzecznik KE Adalbert Jahnz.
Sprawa zaczęła się w grudniu
W grudniu KE wszczęła "dodatkową" procedurę wobec Polski o naruszenie prawa UE w kwestii Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Stwierdziła, że "Polska narusza prawo UE, zezwalając Izbie Dyscyplinarnej SN – której niezależność i bezstronność nie jest zagwarantowana – na dalsze podejmowanie decyzji w sprawach, które mają bezpośredni wpływ na sędziów". KE dała wtedy Polsce miesiąc na odpowiedź.
Komisja poinformowała wtedy, że wszczęta procedura to "działania następcze" w związku z wcześniej uruchomioną procedurą "w celu ochrony niezawisłości polskich sędziów". "Dodatkowa" procedura została wszczęta "w związku z dalszym funkcjonowaniem Izby Dyscyplinarnej SN".
KE zajęła się Izbą Dyscyplinarną SN
W grudniowym komunikacie KE sprecyzowała, że mówiąc o podejmowaniu przez Izbę Dyscyplinarną decyzji "w sprawach, które mają bezpośredni wpływ na sędziów", ma na myśli "sprawy takie, jak uchylenie immunitetu w celu pociągnięcia sędziego do odpowiedzialności karnej lub ewentualnie zatrzymania go, a także sprawy dotyczące prawa pracy i zabezpieczenia społecznego sędziów Sądu Najwyższego czy przejścia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku". W opinii Komisji sama możliwość prowadzenia postępowań przeciwko sędziom przez organ, którego niezależność nie jest zagwarantowana, może mieć wpływ na ich niezawisłość.
Zdaniem unijnych urzędników "przyznając Izbie Dyscyplinarnej uprawnienia, które mają bezpośredni wpływ na status sędziów i wykonywanie przez nich działalności orzeczniczej, ustawodawstwo polskie zagraża zdolności odpowiednich sądów do zapewniania skutecznego środka ochrony prawnej zgodnie z wymogami art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej".
Dwie procedury przeciw Polsce
Obecnie przeciwko Polsce toczą się dwie procedury o naruszenie prawa. Jedna związana jest z reżimem dyscyplinarnym, a dokładnie z Izbą Dyscyplinarną Sądu Najwyższego. Została uruchomiona przez KE w 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE zdecydował w niej w ramach środków tymczasowych o zawieszeniu działania Izby. Druga procedura dotyczy innych zmian w wymiarze sprawiedliwości, w tym kwestii dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.