„Ubóstwo, stanowiące obecnie w Polsce jeden z najważniejszych problemów społecznych, jest często postrzegane, zwłaszcza przez opinię publiczną, jako zupełnie nowe zjawisko, jako pochodna okresu transformacji – bezpośredni efekt zapoczątkowanych w latach 1989-1990 przemian w kierunku gospodarki rynkowej” (Lister R., Bieda, wyd. Sic!, 2007, s. 14). W czasach PRL bieda była tematem tabu, natomiast obecnie stała się tematem publicznym, a nawet medialnym.
Według danych GUS przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny mieszkańca Polski wynosi 1340 zł (w 2014 roku), przy czym w tym samym roku zasięg ubóstwa ustawowego wyniósł 12,2% (w 2013 - 12,8%). Liczbę osób żyjących poniżej ustawowej granicy ubóstwa, czyli poniżej progu interwencji socjalnej szacuje się na ok. 4,6 mln.4 19% gospodarstw deklaruje, że ich stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb, z kolei 15% gospodarstw domowych nie może pozwolić sobie na zakup ryb i przetworów rybnych. Wskaźnik zatrudnienia według danych Głównego Urzędu Statystycznego wyniósł na początku 2015 roku 51,1%. Liczba osób aktywnych zawodowo zmniejszyła się w porównaniu zarówno do 2014 r. Stopa bezrobocia w tym samym okresie to 8,6%. Największe problemy ze znalezieniem zatrudnienia mają osoby w wieku 25-34 lata oraz o najniższym poziomie wykształcenia (co najwyżej gimnazjalne).
Językami obcymi posługuje się mniej niż połowa mieszkańców Polski – w 2015 roku to tylko 44%. Z badań GUS wynika, że większość Polaków jest usatysfakcjonowana ilością posiadanego czasu wolnego (61,6% w 2011 r.) oraz sposobami spędzania go (60,4% w 2011 r.). Jak wskazują raporty, utrzymywanie kontaktów towarzyskich jest ważne dla większości społeczeństwa. Odsetek osób w wieku powyżej 16 lat żyjących w gospodarstwach domowych, u których wykryto brak (lub niewielką intensywność) społecznych kontaktów z osobami niezamieszkującymi dane gospodarstwo wyniósł w 2011 roku 8,9%.
Czy Polacy czują się w swoim środowisku bezpiecznie? Zapoznając się z wynikami badań GUS, nie można na to pytanie odpowiedzieć twierdząco. Według danych z 2013 roku jedynie 19,3% obywateli ma zaufanie do systemu prawnego, a zaufanie do policji wynosi 31,4%. Polacy nie są również narodem aktywnie biorącym udział w wyborach, gdyż w 2011 roku w wyborach do Sejmu RP do urn podeszło jedynie 48,9% Polaków. Optymizmem napawa prowolontariacka postawa obywateli naszego kraju – w 2011 roku 10,3% brało udział w wolontariacie, a ta liczba wciąż rośnie.
Podsumowując, głównym czynnikiem powodującym ubóstwo w Polsce jest bezrobocie, z kolei gospodarstwami domowymi obarczonymi ryzykiem biedy są przede wszystkim te, w których mieszka osoba niepełnosprawna, małżeństwa z co najmniej trójką dzieci oraz takie, w którym jedyną osobą pracującą jest mężczyzna, będący jednocześnie głową rodziny. Takie gospodarstwa są według badań najbardziej zadłużone, a co za tym idzie zagrożone utratą stabilności finansowej.
Dlaczego dana rodzina jest włączana do SZLACHETNEJ PACZKI, a inna nie?
Do SZLACHETNEJ PACZKI włączane są rodziny, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej z niezależnych od siebie przyczyn. Docieramy do prawdziwej biedy – tej ukrytej, a nie tej, która krzyczy i żąda pomocy. W Polsce nie brakuje osób, które nauczyły się wyglądać na ubogie i dzięki wzbudzaniu litości, zarabiają na swojej „biedzie”. Takim ludziom nie pomagamy. Naszym celem jest mądra pomoc, czyli taka, która daje szansę na zmianę.
19 580 – liczba rodzin włączonych do SZLACHETNEJ PACZKI w 2014 roku (to aż 76 746 osób)
11 251 – liczba rodzin, których wolontariusze zdecydowali się nie włączyć do projektu
7% z rodzin niewłączonych do projektu według wolontariusza było nastawionych na utrzymanie z pomocy innych.
87% z rodzin niewłączonych do projektu pobierało świadczenia z różnych instytucji pomocowych
Przy podejmowaniu decyzji o włączeniu rodziny do projektu zwracamy szczególną uwagę na:
· historię rodziny i przyczyny jej trudnej sytuacji,
· dochód, który nie powinien przekraczać 450 zł netto na jednego członka rodziny
· postawę – czy rodzina podejmuje jakieś kroki, by zmienić swoją sytuację
· przynależność do jednej z kategorii, które określają sytuację rodziny.
Rodziny włączone do SZLACHETNEJ PACZKI należą do co najmniej jednej z poniższych kategorii:
1. Chore lub niepełnosprawne dziecko w rodzinie
2. Choroba lub niepełnosprawność w rodzinie
3. Rodzina wielodzietna, w której jest troje lub więcej dzieci
4. Starość i samotność
5. Nieszczęśliwe zdarzenie losowe np. pożar mieszkania
6. Samotny rodzic
7. Inne*
*Jeśli przyczyny biedy nie należą do żadnego z wcześniej wspomnianych kryteriów, a jesteśmy przekonani, że pomoc udzielona danej rodzinie byłaby dla niej impulsem do zmiany – także włączamy ją do Paczki.