Europejska Noc Naukowców to inicjatywa Komisji Europejskiej, realizowana w ramach 7. Programu Ramowego. Odbywa się od 2005 roku, zawsze w ostatni piątek września. W ubiegłorocznej edycji uczestniczyło 200 miast z 30 europejskich państw. W tym roku w Polsce szczególnie atrakcyjny program czeka m.in. na mieszkańców Poznania, Torunia, Krakowa i Katowic.
Podczas tegorocznej Śląskiej Nocy Naukowców pod hasłem "Nie spać, zwiedzać!" popularyzujące naukę pokazy, doświadczenia i wykłady odbędą się w Katowicach, Gliwicach, Rybniku, Zabrzu, Sosnowcu i Cieszynie. Goście Śląskiej Nocy podczas nocnych eksperymentów dowiedzą się np. dlaczego nietoperz może latać w całkowitych ciemnościach. Będą też mieli okazję zaprojektować własny model samochodu i zagrać na elektronicznej harfie, w której niewidzialnymi strunami będzie promieniowanie podczerwone.
Po raz czwarty z atrakcji Nocy Naukowców skorzystają mieszkańcy miast Małopolski - Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza. Czekają na nich pokazy, eksperymenty z udziałem publiczności, warsztaty, spotkania z naukowcami, a na najmłodszych - konkursy, gry i zabawy. Wszyscy zainteresowani będą mogli obejrzeć pokaz wyładowań piorunowych i dowiedzieć się, jak wygląda codzienne życie tuż u stóp wulkanów - na Islandii. Naukowcy postarają się wyjaśnić, czy istnieje życie poza Ziemią, opowiedzą o zjawisku tsunami i wykorzystaniu promieniowania jądrowego w medycynie.
Popularyzatorzy nauki z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego przygotowali spektakl z pokazami chemicznymi pt. "Alchemia czterech żywiołów", dlatego Auditorium Maximum UJ w tę noc zmieni się w pracownię siedemnastowiecznego krakowskiego alchemika - Sędziwoja. Pod okiem astronomów można będzie m.in. obserwować Słońce, Księżyc, nauczyć się korzystać z obrotowej mapy nieba. Drzwi dla zwiedzających otworzą m.in. Laboratoria Wysokich Napięć i Konwersji Odnawialnych Źródeł Energii AGH, Instytut Fizyki Jądrowej PAN.
Organizatorzy Nocy w Poznaniu zapewniają zaś, że tej jedynej nocy naukowcy odejdą od swoich codziennych obowiązków, aby bawić się wspólnie z publicznością. Podczas nocnego spotkania poznaniacy będą mogli m.in. za pomocą mikroskopów przyjrzeć się z bliska światu roślin i zwierząt, a przy użyciu urządzeń kuchennych i powszechnie dostępnych środków chemicznych wyizolują DNA - np. z ludzkiej śliny. Dowiedzą się, jak działa słuch i wzrok człowieka i w jaki sposób można je badać. Dzięki eksperymentom i doświadczeniom poznają zjawisko luminescencji i zobaczą najpiękniejsze eksperymenty fizyczne.
Noc Naukowców zorganizuje również gdańskie Centrum Hewelianum i Centrum Nauki Experyment z Gdyni. Uczestnicy gdańskich warsztatów będą mogli poznać zwyczaje, życie i niezwykłe cechy nietoperzy. Podczas eksperymentów fizycznych dowiedzą się, czym jest atmosfera, co to jest ciśnienie atmosferyczne, jak latają samoloty i dlaczego świeczkę można zdmuchnąć z daleka.
Goście CN Experyment zobaczą specjalnie w tym celu przygotowane pokazy Science Show, z których dowiedzą się m.in., jak zamrozić butelkę za pomocą palca lub spowodować jej zniknięcie w wodzie.
W tym roku po raz pierwszy Noc Naukowców odbędzie się także w Toruniu. Pracownicy i studenci Wydziału Chemii UMK zaprezentują liczne pokazy chemiczne i proces produkcji szkła. Osoby zainteresowane budową i działaniem tomografu optycznego wezmą udział w jego budowie, będąc jednocześnie twórcami i tworzywem. Atrakcją Planetarium będzie pokaz nieba, a także możliwość uczestnictwa w eksperymencie rozerwania półkul magdeburskich. Specjalną atrakcją imprezy będzie pokaz kuglarski połączony z komentarzem fizyka.
Szczegółowe informacje na temat przebiegu Nocy Naukowców w poszczególnych miastach można znaleźć na stronie www.nocnaukowcow.pl.