Szczepionki na covid 19. Wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Ile jest szczepionek?

Szczepionek przeciw Covid-19 jest kilka, w tym m.in. od AstraZeneca, J&J, Janssen Pharmaceutica NV, Sanofi-GSK, CureVac, Pfizer/BioNTech i Moderna. Najgłośniej jest teraz o dwóch.

Jednej od firm BioNTech i Pfizer, która nosi nazwę Comirnaty. Ma być podawana w formie dwóch zastrzyków w ramię, wykonanych w odstępie co najmniej 21 dni. EMA - czyli Europejska Agencja Leków - zaleciła pozwolenie na dopuszczenie jej obrotu dla osób od 16. roku życia.

I o drugiej - od firmy Moderna, której szczepionka została dopuszczona do użytku w USA w ubiegłym tygodniu. Co ciekawe, produkt Moderny to pierwsza w historii tej 10-letniej firmy biotechnologicznej szczepionka dopuszczona do użytku.

Eksperci FDA, czyli amerykańskiej Agencji Żywności i Leków w swej opinii podkreślili, że korzyści ze szczepionki firmy Moderna przewyższają ryzyko zaszczepienia nią osób w wieku co najmniej 18 lat.

Jaka jest skuteczność szczepionek?

EMA podała też, że szczepionka firm Pfizer i BioNTech wykazała skuteczność na poziomie 95 proc. w badaniu klinicznym; u osób zagrożonych ciężkim przebiegiem Covid-19. W tym u osób z astmą, przewlekłą chorobą płuc, cukrzycą i wysokim ciśnieniem krwi.

Amerykańska firma Moderna zapytana o skuteczność swojego preparatu, wskazała z kolei na poziom 94,5 proc.

Jakie były działania niepożądane?

Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem szczepionki były zwykle łagodne lub umiarkowane i ustępowały w ciągu kilku dni po szczepieniu. Obejmowały ból i obrzęk w miejscu zastrzyku, zmęczenie, ból głowy, bóle mięśni i stawów, dreszcze i gorączkę.

Jednocześnie EMA zastrzegła, że bezpieczeństwo i skuteczność szczepionki będą nadal monitorowane w miarę jej stosowania w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Ludzie nie powinni się obawiać szczepienia przeciw Covid-19, gdyż ryzyko wystąpienia poważnych reakcji alergicznych jest bardzo małe, podobnie jak potrącenia przez samochód w czasie przechodzenia przez ulicę – to już hongkońscy alergolodzy.

Przedstawiciele hongkońskiego Związku Alergii i Instytutu Alergologii oceniali na konferencji prasowej, że obawy dotyczące reakcji uczuleniowych na szczepionki są przesadzone – przekazała publiczna hongkońska stacja RTHK. W niektórych krajach pojawiły się doniesienia o ostrych reakcjach alergicznych po szczepieniach przeciw Covid-19. Podejrzewa się, że przyczyną były substancje pomocnicze, używane między innymi do wydłużania trwałości specyfików.

Nie ma żadnego prawdziwego powodu medycznego, by unikać szczepienia tylko ze względu na tak rzadkie możliwe alergie na substancje pomocnicze (…) One zawsze tam były, a sprawa jest nadmuchana – powiedział dr Phillip Li ze Związku Alergii.

Jak działa szczepionka na koronawirusa?

Obydwie szczepionki - zarówno firmy Moderna, jak i Pfizera oraz BioNTech - działają w taki sam sposób. Zawierają tzw. matrycowy kwas rybonukleinowy (mRNA) kodujący białko z otoczki osłonowej koronawirusa SARS-CoV-2. Sam m-RNA znajduje się w osłonie lipidowej, wnika do komórki i uruchamia w rybosomach produkcję białka, które z kolei wywołuje reakcje odpornościową układu immunologicznego zaszczepionej osoby.

Innymi słowy: pozwala komórkom wytwarzać nieszkodliwe fragmenty białek wirusowych, które organizm ludzki wykorzystuje do budowania odpowiedzi immunologicznej w celu zapobiegania lub zwalczania kolejnych, naturalnych infekcji. Działa, przygotowując organizm do obrony przed COVID-19.

Inni opisują to tak: Kiedy dana osoba otrzyma szczepionkę, niektóre jej komórki odczytują instrukcje mRNA i tymczasowo wytwarzają białko "spike" Układ odpornościowy osoby zaszczepionej rozpozna wtedy to białko jako obce i wyprodukuje przeciwciała oraz aktywuje limfocyty T, które mają za zadania zwalczać wirusa. Jeśli później dana osoba wejdzie w kontakt z wirusem SARS-CoV-2, jej układ odpornościowy rozpozna go i będzie gotowy do obrony. mRNA ze szczepionki nie pozostaje w organizmie, ale ulega rozpadowi wkrótce po szczepieniu.

Szczepionka działa na nową odmianę koronawirusa?

Obecnie nie ma dowodów na to, że szczepionka nie będzie działała w przypadku nowej odmiany koronawirusa - przekazała szefowa EMA Emer Cooke.

Także Moderna spodziewa się, że pojawienie się nowej mutacji wirusa nie wpłynie na skuteczność jej preparatu.

Opierając się na dotychczasowych danych, oczekujemy, że odporność wywoływana przez szczepionkę Moderny będzie chronić przed opisanymi niedawno wariantami w Wielkiej Brytanii; w nadchodzących tygodniach dokonamy dodatkowych testów, by potwierdzić to założenie - napisała amerykańska firma w oświadczeniu.

Z kolei Pfizer oznajmił, że jest w trakcie "generowania danych" na temat skuteczności szczepionki przeciwko szczepowi z Wielkiej Brytanii za pomocą próbek krwi od zaszczepionych osób.

Obie spółki zaznaczyły, że produkowane przez nie preparaty wykazywały skuteczność przeciwko różnym dotychczasowym mutacjom koronawirusa.