Caenoplana variegata - gatunek, wywodzący się z regionów o klimacie tropikalnym i subtropikalnym – m.in. z Australii i Brazylii – coraz śmielej osiedla się na terytorium Europy, zagrażając lokalnym gatunkom oraz równowadze środowiska naturalnego.
Mięsożerne płazińce zagrażają Polsce? Nowy inwazyjny intruz na horyzoncie
Caenoplana variegata do Europy trafił najprawdopodobniej wraz z importowanymi roślinami ozdobnymi. Po ucieczce ze szklarni i centrów ogrodniczych, płaziniec rozpoczął dynamiczną ekspansję, którą specjaliści obserwują już od kilkunastu lat.
Pierwsze sygnały o jego obecności pojawiły się w Wielkiej Brytanii, po czym gatunek zaistniał również w Niderlandach. Odkryto je także w Szwecji.
Najnowsze doniesienia dotyczą zachodnich Niemiec. Zdaniem ekspertów, kwestią czasu jest, kiedy pojawi się w Polsce.
Mechanizmy "sukcesu" rozprzestrzeniania się inwazyjnego płazińca
Jednym z głównych atutów Caenoplana variegata jest jego zdolność do obrony przed drapieżnikami. Wydzielany przez niego śluz odstrasza potencjalnych wrogów, co w nowym europejskim środowisku, pozbawionym naturalnych antagonistów, umożliwia szybkie rozmnażanie się i rozprzestrzenianie.
Dodatkowo, te mięsożerne płazińce wykazują niezwykłą odporność – uszkodzenie ciała, a nawet jego przecięcie, może prowadzić do regeneracji i powstania dwóch odrębnych osobników. Takie cechy sprawiają, że kontrola nad populacją tych robaków staje się niezwykle trudna.
Wpływ zmian klimatycznych
Zmiany klimatyczne, które wpływają na łagodzenie zimowych warunków w wielu częściach Europy, stwarzają coraz bardziej dogodne środowisko dla egzotycznych gatunków. Dzięki temu płaziniec zyskuje na możliwości kolonizacji nowych terenów, a ekspansja, która jeszcze kilkanaście lat temu wydawała się niemożliwa, obecnie nabiera tempa. Specjaliści alarmują, że dalsze ocieplanie klimatu może przyspieszyć procesy inwazyjne, czyniąc ekosystemy jeszcze bardziej podatnymi na zakłócenia.
Trudności w zwalczaniu inwazyjnych gatunków
Do tej pory nie opracowano skutecznych metod zwalczania Caenoplana variegata. W obliczu tego wyzwania kluczową rolę odgrywają działania prewencyjne, takie jak:
- Monitoring występowania – regularne kontrolowanie obszarów, w których mogą pojawić się inwazyjne osobniki,
- Ograniczenie importu roślin egzotycznych – skrupulatna inspekcja donic i materiału roślinnego, aby nie dopuścić do dalszej ekspansji,
- Edukacja społeczna – zwiększanie świadomości dotyczącej zagrożeń związanych z inwazyjnymi gatunkami.
Źródło: Planeta.pl, Polsatnews.pl, MEDIA