Niemiecki parlament też ma problem z TK. Szef Bundestagu mówi o "sędziowskiej nadgorliwości"

Zdaniem Norberta Lammerta ograniczany w swoim działaniu Bundestag może w przyszłości próbować dokonać zmian w konstytucji, aby skutecznie zapobiec niechcianym orzeczeniom TK. Szef pierwszej izby parlamentu wyłożył swoje poglądy na relacje między ustawodawcą a TK w autorskim materiale opublikowanym w czwartek na łamach dziennika "Frankfurter Allgemeine Zeitung".

Jak zauważył na wstępie, sędziowie TK wyznaczają jako strażnicy konstytucji granice polityce, mogą w razie konieczności korygować rządy i parlament, a także znosić demokratycznie podjęte decyzje, jeśli są one sprzeczne z konstytucją.

Szef Bundestagu pisze, że podobnie jak ustawodawca, który w swej działalności łączy politykę z prawem, także Trybunał Konstytucyjny nie działa w sposób czysto prawny. Najwyżsi sędziowie w Niemczech działają na obszarze wzajemnego oddziaływania nazywanym przez naukowców i publicystów polityzacją orzeczeń konstytucyjnych.

Lammert zaznacza, że pogląd, iż orzeczenia TK w Karlsruhe są uzasadniane tylko i wyłącznie argumentami prawnymi, bez brania pod uwagę aspektów politycznych, jest nieporozumieniem. Mądrość wielu orzeczeń manifestuje się jego zdaniem właśnie w świadomości dla politycznych skutków - w rozsądnej równowadze pomiędzy prawnymi i politycznymi argumentami. Relacje pomiędzy władzą ustawodawczą a sądowniczą są szczególnie wrażliwe i niepozbawione tarć - ocenia polityk CDU.

Jak tłumaczy, z jednej strony istnieje stała pokusa ustawodawcy, by poprzez stałe regulowanie nadwyrężać konstytucję, z drugiej zaś strony skłonność Trybunału do prowokowania ustawodawcy poprzez poprawianie konstytucji za pomocą twórczej interpretacji. Lammert wymienia szereg ostatnich orzeczeń TK i ostrzega przed przesunięciem polityki z parlamentu do Trybunału Konstytucyjnego, co ma miejsce szczególnie wtedy, gdy skarga konstytucyjna uważana jest za przedłużenie polityki.

Zdaniem Lammerta można zaobserwować sędziowską nadgorliwość do regulowania spraw i przyznawania sobie kompetencji, które właściwe należą do innych organów.

Wśród przykładów szef Bundestagu wymienia orzeczenia TK dotyczące prawa wyborczego, które uważane są przez parlamentarzystów za mieszanie się sądu w kompetencje ustawodawcy. Jednym z takich wyroków było zniesienie 5-proc. progu wyborczego w wyborach samorządowych, co doprowadziło do rozczłonkowania lokalnych parlamentów.

Zdaniem Lammerta TK powinien zachować powściągliwość, która cechowała go w przeszłości, dzięki czemu cieszy się on nie tylko popularnością, lecz także wielkim prestiżem w społeczeństwie. Ustawodawca, który czuje, że jego pole manewru jest ograniczone, będzie zapewne próbować się bronić, poprzez zmiany w konstytucji, aby w miarę skutecznie zapobiec niechcianemu orzecznictwu w przyszłych sprawach ostrzega Lammert.

Szef Bundestagu przytacza przy okazji opinię sędzi TK z początków RFN - Rupp von Bruenneck, która ostrzegała przed przejmowaniem przez TK roli "rezerwowego ustawodawcy".