Duda: Chcemy, żeby na Białorusi zapanowała prawdziwa demokracja

Prezydent Andrzej Duda spotkał się z prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą w Krakowie z okazji uroczystości 500-lecia pierwszego uderzenia Dzwonu Zygmunt.

Podczas konferencji prezydent podkreślał, że tamto historyczne uderzenie w dzwon "to wydarzenie ma ogromne znaczenie w historii polsko-litewskiej i litewsko-polskiej"

500-lecia wykonania i zawieszenia Katedrze Wawelskiej Dzwonu Zygmunta i pierwszego uderzenia w ten dzwon w 13 lipca 1521 roku jest niezwykle ważną cezurą w naszej wspólnej historii do dzisiaj. Kiedy popatrzy się na ten dzwon są na nim herby polski i litewski, będące obok siebie tej samej wielkości, jednakowe - mówił Duda.

Dzwon ten, dodał, "jest symbolem naszej wspólnoty, wyznacza zawsze i jej trwanie".

Przypomniał, że w tym roku przypada też 230 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja, "wspólnej konstytucji obu naszych narodów", a także uchwalenia w tym samym roku w październiku "aktu zaręczenia narodów". Obu narodów w jednej Rzeczypospolitej, która nie była tylko Polską, tylko Litwą, tylko była Rzeczpospolitą Obojga Narodów - zaznaczył.

Cieszę się panie prezydencie, że te wszystkie rocznice obchodzimy razem - mówił.

Duda dziękował za zaproszenie do Wilna 22 listopada 2019 roku, gdy wraz z prezydentem Litwy uczestniczyli razem w pogrzebie powstańców styczniowych. To było wydarzenie, które miało w tej naszej ostatniej historii charakter przełomowy - powiedział.

Prezydent wyrażał zadowolenie, że obok udziału w obchodach historycznych rozmawiają o "nowszej i najnowszej kulturze polskiej i litewskiej, jak one się przeplatają". Mam nadzieję, że ona (rozmowa), właśnie jeśli chodzi o współpracę, także otwiera nowy rozdział i że będziemy dalej rozwijali oraz będziemy zarażali tą współpracą nasze rządy i dzięki temu relacje polsko-litewskie będą rozkwitały na każdym poziomie - podkreślał Duda.

W wystąpieniu po rozmowach w Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie, prezydent Duda poinformował, że dotyczyły one m.in. nowszej i najnowszej kultury litewskiej i polskiej, o tym jak "one się przeplatają". Wyraził nadzieję, że ta rozmowa także "otwiera jakiś nowy rozdział, i że będziemy dalej rozwijali to, a także będziemy zarażali tą współpracą nasze rządy, różnego rodzaju nasze instytucje państwowe, i dzięki temu relacje polsko-litewskie i litewsko-polskie będą rozkwitały na każdym poziomie", nie tylko politycznym, ale i kulturalnym, a także "na wszelkich także i płaszczyznach międzyludzkich".

Duda o Białorusi

Zaznaczył także znaczenie wspierania "naszych sąsiadów na Białorusi. Chcemy, żeby zapanowała tam prawdziwa demokracja, żeby mogli samostanowić o sobie obywatele Białorusi, wśród których są i ci pochodzenia litewskiego, i są ci pochodzenia polskiego, Białorusi, która jest nam bliska i mieszkające tam społeczeństwo także jest bliskie naszemu sercu - podkreślił.

Jak dodał, "chcielibyśmy także, żeby po pierwsze nie było tam prześladowań, żeby ci, którzy są dzisiaj z przyczyn politycznych aresztowani, którzy są w więzieniu zostali uwolnieni, żeby to społeczeństwo doczekało się prawdziwie wolnych demokratycznych wyborów, w których będzie mogło samo zdecydować o sobie". Żeby sami mogli zdecydować, w którym kierunku chcą podążać; czy chcą zmierzać w kierunku zjednoczonej Europy, czy chcą być częścią demokratycznego systemu Zachodu, czy też podejmą inny wybór, ale żeby uczynili to świadomie, i żeby był to rzeczywiście ich wybór, dokonany na demokratycznych zasadach, żeby był to wybór białoruskiego społeczeństwa - zaznaczył prezydent RP.

Andrzej Duda zadeklarował, także w imieniu prezydenta Litwy: Wspieramy ich razem z panem prezydentem w tym zakresie i wspierali będziemy, tak samo, jak będziemy czynili wszystko, żeby zbudować przestrzeń bezpieczeństwa, pod każdym względem tutaj w naszej części Europy, dla naszych społeczeństw, a także i dla naszych sąsiadów.

Zaznaczył, że chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, militarnego, społecznego. Wszystkich tych postaci, które są potrzebne naszym obywatelom po to, żeby państwa mogły się spokojnie rozwijać, żeby wzrastał poziom życia w naszych krajach, do czego obaj z panem prezydentem bardzo mocno dążymy, i żeby można było realizować wszystkie plany, te zwykłe plany, ludzkie plany, tutaj właśnie na naszej ziemi, żeby nie trzeba było wyjeżdżać, żeby nie trzeba było szukać szczęścia nigdzie poza granicami - oświadczył.

Nauseda: Relacje polsko-litewskie mogą stać się wzorem dla innych państw

Relacje polsko-litewskie mogą stać się wzorem dla innych państw, mamy do siebie całkowity szacunek i zrozumienie - powiedział w niedzielę w Krakowie prezydent Litwy Gitanas Nauseda podczas wspólnej konferencji prasowej z prezydentem Andrzejem Dudą.

Nauseda podkreślał wspólną polsko-litewską historię. Mówił, że Kraków bardzo przypomina mu Wilno, ponieważ w stolicy Małopolski również czuje ducha historii. Podkreślił też, że dzwon Zygmunt jest symbolem polsko-litewskiego zwycięstwa w bitwie pod Orszą w 1514 roku.

Nauseda mówił, że między Litwą i Polską nie ma istotnych różnic, jeśli chodzi "o kwestie, które są bardzo ważne dla naszej przyszłości".

Wszyscy widzimy, co się dzieje na wschodzie, widzimy jakie są działania Rosji, widzimy jakie procesy polityczne już od lata ub. roku mają miejsce na Białorusi. I konsekwencje tych procesów przeżywamy obecnie na Litwie, ponieważ doświadczamy presji, jeśli chodzi o migrację, codziennie nielegalni uchodźcy przekraczają naszą granicę zarówno z Afryki jak i państw wschodu - powiedział Nauseda nawiązując do kryzysu migracyjnego na Litwie.

Dodał, że poruszył tę kwestie w rozmowie z Dudą, zaznaczył, że granica Litwy jest zewnętrzną granicą UE.

Nauseda zwracał też uwagę, że realizowany jest szereg polsko-litewskich projektów m.in. w zakresie energetyki, infrastruktury, które mają wpływ na niezależność obu krajów.

Prezydent Litwy dodał, że problemy można z łatwością rozwiązać, kiedy podchodzi się ze wzajemnym szacunkiem do siebie. Dzisiaj mamy właśnie taki całkowity szacunek i całkowite zrozumienie względem siebie, dlatego nasze relacje mogą stać się wzorem dla innych państw - podkreślił Nauseda.

Dodał, że bardzo cieszy się, że Duda przyjął zaproszenie do odwiedzenia Wilna w październiku 2021 roku.