Wybory do Sejmu i Senatu. Wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Ogólne zasady wyborów

Wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.

Natomiast wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. W ich przypadku nie ma zastosowania zasada proporcjonalności – senatorów wybiera się zgodnie z systemem większościowym. Nie obowiązuje tu także zasada równości materialnej, która mówi, iż głos każdego wyborcy ma równą wartość. Wynika to z faktu, że liczba mandatów do obsadzenia nie jest identyczna we wszystkich okręgach wyborczych – wybiera się w nich od 2 do 4 senatorów.

Kogo wybieramy?

Do Sejmu wybiera się 460 posłów z list kandydatów na posłów w wielomandatowych okręgach wyborczych. W okręgu wyborczym wybiera się co najmniej 7 posłów.

Do Senatuwybiera się 100 senatorów w 100 jednomandatowych okręgach. Każdy komitet wyborczy może zgłosić tylko 1 kandydata w danym okręgu, wyborca też oddaje głos na 1 kandydata.

Jak głosujemy?

Wyborca głosuje tylko na jedną listę kandydatów, stawiając na karcie do głosowania znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy przez co wskazuje jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu.

Kto uczestniczy w podziale mandatów?

W podziale mandatów w okręgach wyborczych uwzględnia się wyłącznie listy kandydatów na posłów tych komitetów wyborczych, których listy otrzymały co najmniej 5% ważnie oddanych głosów w skali kraju.

Listy kandydatów na posłów koalicyjnych komitetów wyborczych uwzględnia się w podziale mandatów w okręgach wyborczych, jeżeli ich listy otrzymały co najmniej 8% ważnie oddanych głosów w skali kraju.

W przypadku wyborów do Senatu zastosowanie mają jednomandatowe okręgi wyborcze – mandat w danym zdobywa kandydat, który zdobył największe poparcie wyborców.

Jak liczone są głosy i kto wygrywa?

W przypadku wyborów do Sejmu zastosowanie ma tzw. metoda d’Hondta. Państwowa Komisja Wyborcza dokonuje podziału mandatów w następujący sposób:

1) liczbę głosów ważnych oddanych łącznie na listy kandydatów każdego z komitetów wyborczych dzieli kolejno przez: 1; 2; 3; 4 i dalsze kolejne liczby aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób ilorazów da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między te listy w okręgu,

2) każdej liście przyznaje tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada mu liczb kolejno największych.

Wybory wygrywa komitet, który uzyska najwięcej mandatów.

W przypadku wyborów do Senatu za wybranego na senatora w danym okręgu wyborczym uważa się tego kandydata, który otrzymał najwięcej oddanych głosów ważnych (zasada większości). Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzymało liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu, o pierwszeństwie rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów uzyskał więcej głosów.

Ile trwa kadencja Sejmu i Senatu

Kadencje Sejmu i Senatu trwają 4 lata. Rozpoczynają się z dniem zebrania się Sejmu na pierwsze posiedzenie i trwają do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji.