Na Bałkanach znów gorąco. Te dwie sprawy nie podobają się Serbom

Kosowo w Radzie Europy? Opór Belgradu

W ciągu najbliższych kilku miesięcy będziemy musieli mierzyć się z najgorszą sytuacją na świecie od zakończenia II wojny światowej - ostrzegł w poniedziałek prezydent Serbii Aleksandar Vuczić. Tego samego dnia przywódca Serbów z sąsiedniej Bośni i Hercegowiny zapowiedział rozpad tego kraju.

Serbski prezydent skomentował wzrost napięć na arenie międzynarodowej mówiąc, że "punktów zapalnych jest wiele, a dopóki sprawa nie dotyczy ich samych, wielkie mocarstwa punkty te ignorują".

Nie widzę trwałego rozwiązania na dłuższą metę - ocenił prezydent Vuczić. W ostatnich dniach polityką wewnętrzną Serbii i całym regionem wstrząsają kwestia zbliżenia Kosowa do Rady Europy oraz planowane przegłosowanie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucji w sprawie ludobójstwa w Srebrenicy.

Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy będzie głosować w sprawie przyjęcia Kosowa we wtorek, a ostateczna decyzja ma zostać podjęta na posiedzeniu Komitetu Ministrów Rady Europy 16 maja. Kosowo zbliżyło się do członkostwa, kiedy 27 marca Komitet Polityki i Demokracji RE zatwierdził raport sprawozdawczyni ds. Kosowa, Dory Bakoyanis, stwierdzający, że państwo spełniło wymogi, aby stać się pełnoprawnym członkiem organizacji.

Belgrad prowadzi kampanię, w ramach której próbuje przekonać członków RE do odrzucenia wniosku nieuznawanego przez siebie Kosowa - byłej południowej prowincji Serbii. Władze tego kraju zapowiedziały opuszczenie organizacji w przypadku przyjęcia państwa uważanego za część własnego terytorium.

Zbrodnia w Srebrenicy

Wzrost niepokojów w regionie powoduje też rezolucja ws. Srebrenicy, która ma trafić pod głosowanie Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Dokument ma m.in. ustanowić 11 lipca Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ludobójstwie. W lipcu 1995 roku w okolicach Srebrenicy - będącej do momentu przejęcia przez Serbów tzw. strefą bezpieczeństwa pod nadzorem ONZ - zamordowano ponad 8 tys. mężczyzn i chłopców, zamieszkujących kraj bośniackich muzułmanów. Nadal poszukuje się szczątków ok. tysiąca ofiar.

Prezydent Serbii Aleksandar Vuczić ostrzegł, że przegłosowanie rezolucji może w przyszłości doprowadzić do roszczeń o reparacje wojenne względem Belgradu i usunięcia Republiki Serbskiej (RS) - części BiH uznanej porozumieniem pokojowym w Dayton. W skład Republiki Serbskiej weszły m.in. tereny, na których dokonano ludobójstwa i czystek etnicznych.

W poniedziałek prezydent RS Milorad Dodik ogłosił, że "władze regionu wykazują się już determinacją we wdrażaniu działań mających doprowadzić do niepodległości" zamieszkiwanej w większości przez Serbów części BiH.

Ludobójstwo w Srebrenicy nie miało miejsca- powiedział Dodik, łamiąc bośniackie prawo zabraniające negowania ludobójstwa uznanego przez międzynarodowe trybunały. Pokojowy podział jest jedynym rozwiązaniem dla wszystkich narodów Bośni i Hercegowiny - dodał.

Republika Serbska jest stabilna i zdolna do obrony przed wszelkimi atakami - zapewnił prezydent RS. "Dodik już wcześniej sugerował secesję, teraz otwarcie ogłosił podejmowanie w tej sprawie działań" - zauważył bośniacki portal Klix.