Jak wynika z przygotowanego przez NBP i opublikowanego w poniedziałek raportu pt. "Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce w 2024 r.", 21 proc. osób, które opuściły Ukrainę po rosyjskiej napaści, oraz 48 proc. osób, które przyjechały z Ukrainy do Polski przed wybuchem wojny, chce pozostać w Polsce na stałe. Poza tym 19 proc. uchodźców i 10 proc. imigrantów sprzed wybuchu wojny chce w Polsce zostać na dłużej, choć mają w planach powrót na Ukrainę.
W porównaniu do poprzednich raportów, nie zmniejsza się grupa osób, która jest niepewna co do dalszych losów – powiedział ekspert z departamentu statystyki NBP Paweł Strzelecki, jeden z autorów raportu. Odpowiedzi "nie wiem, trudno powiedzieć" udzieliło 56 proc. osób, które do Polski uciekło przed wojną oraz 39 proc. Ukraińców, którzy przyjechali do naszego kraju wcześniej.
Nowy trend w badaniach o Ukraińcach
Z badania wynika, że imigranci z Ukrainy są bardzo aktywni na polskim rynku pracy. Udział osób pracujących lub poszukujących pracy wśród w tej grupie wyniósł 78 proc. i był wyraźnie wyższy niż wśród polskich obywateli.
Potrzeby socjalne imigrantów nie są deklarowane wśród najważniejszych form potencjalnej pomocy. Większość imigrantów z Ukrainy opowiada się za ułatwieniami dotyczącymi legalizacji dłuższego pobytu w Polsce, oprócz tego uchodźcy akcentują potrzeby związane z nauką języka i pośrednictwem pracy.
W badaniu pojawił się jeden nowy trend. Coraz więcej imigrantów nie deklaruje planów dotyczących przyszłości. W porównaniu z poprzednimi badaniami wzrosły odsetki odpowiedzi "trudno powiedzieć" w deklarowanych planach pobytowych respondentów- zarówno wśród imigrantów przedwojennych jak i uchodźców.
Ukraińcy nie chcą wyjechać z Polski do innego kraju
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku imigrantów z Białorusi w Polsce. Aż 55 proc. zamierza zostać w Polsce na więcej niż rok – choć z perspektywą powrotu – zamierza spędzić w Polsce 13 proc. ankietowanych. Przy czym na te wyniki wpływa fakt, że dość duża część przyjezdnych ma polskie korzenie i posiada Kartę Polaka albo wręcz polskie obywatelstwo.
W przypadku Ukraińców o dalszym pobycie w naszym kraju zdecyduje przede wszystkim zakończenie wojny – na ten czynnik wskazało 59 proc. uchodźców wojennych oraz 34 proc. imigrantów sprzed wojny. Duże znaczenie dla pozostania ma tęsknota za rodziną (odpowiednio 20 i 21 proc. wskazań) oraz problemy z pracą w Polsce (19 i 17 proc. wskazań). Przy czym w grę wchodzi albo pozostanie w Polsce, albo powrót na Ukrainę, bo wyjazd do innego kraju planuje tylko 2 proc. Ukraińców w Polsce (ten odsetek jest taki sam dla uchodźców wojennych i dla imigrantów sprzed wojny).
Zachęty do pozostania w Polsce
Zachętę do pozostanie w Polsce, stanowiłaby możliwość utrzymania (47 proc. uchodźców wojennych i 48 proc. imigrantów przedwojennych), satysfakcjonująca praca (34 i 37 proc.) oraz odpowiednie mieszkanie (15 i 13 proc.). W przypadku Białorusinów nie zadano pytania o zachęty dla pozostania w Polsce. Jednak także w tym wypadku niewiele osób rozważa wyjazd do innego kraju. Takiej odpowiedzi udzieliło jedynie 3 proc. badanych.
Badania wykorzystane do raportu poświęconego sytuacji Ukraińców w Polsce przeprowadzono miedzy 6 maja a 5 lipca 2024 r. metodą PAPI. Zebrano 3778 ankiet, z czego 40 proc. dotyczyło imigrantów przedwojennych a 60 proc. uchodźców. Z kolei raport poświęcony Białorusinom przedstawia wyniki badania przeprowadzonego w okresie od 15 kwietnia do 5 lipca 2024 r. Badanie było pierwszym, pilotażowym badaniem realizowanym przez Narodowy Bank Polski wśród imigrantów z Białorusi w sześciu województwach na próbie 775 respondentów.
Szukasz ważnych i wiarygodnych informacji? Zaprenumeruj Dziennik Gazetę Prawną