"Bądź przekonany: jeżeli o kimś mówisz źle – zawsze ci uwierzą" – twierdził Tadeusz Dołęga-Mostowicz. Na potwierdzenie tezy autora "Kariery Nikodema Dyzmy" można znaleźć tysiące dowodów. Zwłaszcza w ostatnich dwóch dekadach, od kiedy w Polsce starły się w boju dwie prawicowe partie. Zmaganiom tym towarzyszy publicystyczna walka, w której najlepsze pióra z obu obozów wspierają swoich faworytów i usiłują dopiec drugiej stronie.
Od kilku lat retoryczną wojnę polsko-polską ubarwia lewica, przeżywająca reaktywację ideową i polityczną po chudych latach. W sumie nie dzieje się nic nadzwyczajnego – gorące spory są naturalną rzeczą w państwach, które nie odbierają obywatelom owego cennego dobra, jakim jest wolność słowa. Jednak w polskiej polemicznej młócce czegoś brakuje. Ten brak można by zdefiniować jako deficyt polotu. Cechy, która sprawia, że nawet z okazywania pogardy wrogom politycznym da się uczynić dzieło sztuki. Zatęsknić za tym można dopiero wówczas, gdy sięgnie się po dzieła dawnych mistrzów.
Poeci marszałka
Trójka młodych poetów – Antoni Słonimski, Julian Tuwim i Jan Lechoń – pod koniec listopada 1918 r. oplakatowała Warszawę afiszami informującymi o otwarciu kawiarni "Pikador". Zamierzali w niej wypromować swój rewolucyjny kabaret. Dlatego plakat opatrzyli hasłem: "Niech żyje dyktatura poetariatu!". "Co wieczór w kawiarni odczytywaliśmy nasze wiersze i felietony satyryczne. Była to forma nowa dla Warszawy, nowe były też wiersze i zaskakująca ostrość personalnych ataków naszej satyry" – zanotował we „Wspomnieniach warszawskich” Antoni Słonimski.
![W kraju nad Wisłą więzienia są dla amatorów i partaczy, zawodowcy kupują sobie auto [FELIETON]](%3D%3D)
Reklama
Wkrótce do "Pikadora" zaczęły ciągnąć tłumy, wśród których całkiem spore grono stanowili politycy z niemal wszystkich stronnictw. Obok siebie na widowni siedzieli endecy od Romana Dmowskiego, chadecy Wojciecha Korfantego, pepeesowcy Ignacego Daszyńskiego, ludowcy Wincentego Witosa, no i oczywiście oddani zwolennicy Józefa Piłsudskiego. Parający się publicystyką polityczną autorzy "Pikadora" ściśle trzymali się credo Słonimskiego. "Należy krytykować bez wahania. Jeżeli bowiem kogoś skrytykujesz, zyskałeś jednego wroga, ale też stu przyjaciół w osobach tych, którzy cieszą się, że komuś dołożyłeś. Jeżeli natomiast kogoś pochwalisz, masz stu wrogów, którzy nie mogą tego ścierpieć i sto pierwszego na dokładkę, bo ten, którego pochwaliłeś, ma do ciebie śmiertelną pretensję za to, że pochwaliłeś go zbyt mało" – uważał poeta.
Jedną z najuciążliwszych przywar reżimów autorytarnych jest nadwrażliwość na słowo pisane, połączona z brakiem poczucia humoru
CAŁY TEKST DOSTĘPNYM W INTERNETOWYM WYDANIU MAGAZYNU "DGP">>>