37 lat temu, 13 grudnia 1981 roku o godz. 6 rano, Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego. To była niedziela. Generał poinformował o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju. Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji i "Solidarności". Odrodzona Rzeczpospolita, nie dość, że zrujnowana przez wojnę, to jeszcze stanowiła zlepek trzech różnych systemów państwowych. A jednak udało się w II RP przeprowadzić wiele imponujących przedsięwzięć gospodarczych i wdrożyć nowatorskie rozwiązania Jak powinna wyglądać Rzeczpospolita? Gorące dyskusje na ten temat toczyły wszystkie formacje ideologiczne. Ale choć socjaliści, ludowcy, a nawet nacjonaliści ze Stronnictwa Narodowego bardzo się różnili, to w jednym względzie byli zgodni – odrodzona Polska powinna być państwem nowoczesnym i sprawiedliwym. Bieg zachodniej granicy Rzeczpospolitej miał zostać wytyczony podczas konferencji pokojowej w Paryżu, przy udziale polskiej dyplomacji. Jednak – przede wszystkim dzięki powstaniom – uzyskano więcej, niż wydawało się możliwe. Na wschodzie o wszystkim decydowała siła posiadanej armii. Jednak polskie wojska planowały zająć tylko ziemie pasujące do kryterium: "Cudzego nie chcemy, swego nie oddamy". Dopóki Polacy musieli żyć na ziemiach rozdzielonych między trzy mocarstwa, spory, które toczyli ze sobą, dotyczyły głównie kwestii dróg do odzyskania własnego państwa. Gdy ta sztuka wreszcie się udała, szybko okazało się, że ostateczny kształt odrodzonej Polski jest bardzo dyskusyjną kwestią. Prawie wszyscy zgadzali się z tym, że II RP powinna być demokratyczną republiką. Jednak pozostawało pytanie: jaką właściwie republiką? Wielonarodową czy jednolitą etnicznie, a może jednak ludową? To dzięki Ignacemu Paderewskiemu, Romanowi Dmowskiemu oraz Józefowi Piłsudskiemu o naszych aspiracjach niepodległościowych zrobiło się głośno na świecie i rządy kolejnych mocarstw musiały otwarcie deklarować, że w powojennej Europie znajdzie się miejsce dla Rzeczypospolitej. Nim wybuchła I wojna światowa, żadne z mocarstw nie brało pod uwagę, że Polska mogłaby odzyskać niepodległość. Nie byłoby wolnej Polski, gdyby nie wizjonerzy, którzy wyobrazili sobie suwerenne państwo. Do realizacji tej wizji potrzebna była strategia, a ta wykuwała się w ogniu debat, przede wszystkim Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego... 40 lat temu, 29 kwietnia 1978 r. w Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, dając początek robotniczemu ruchowi, który rozpoczął strajk w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. W WZZ Wybrzeża działali m.in. Bogdan Borusewicz, Andrzej Gwiazda, Joanna Duda-Gwiazda, Bogdan Lis, Anna Walentynowicz, Lech Wałęsa, Krzysztof Wyszkowski. 73 lata temu Niemcy zgładzili pięciu więźniów, liderów ruchu oporu w obozie Auschwitz. 30 grudnia 1944 r. powiesili dwóch Polaków i trzech Austriaków - bohaterów nieudanej ucieczki z obozu, która miała miejsce jesienią. Od narodzin Solidarności Kreml dążył do tego, by rebelię w PRL stłumili sami Polacy, tylko strasząc ich militarną inwazją. Największym zaskoczeniem dla Moskwy było to, że gen. Jaruzelski zaczął o nią prosić Stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. nie był ani pierwszym, ani najdłuższym, ani najbardziej represyjnym w dziejach Polski. W programach opozycji postulat wycofania wojsk sowieckich pojawił się już przed sierpniem 1980 r. Środowiskiem najmocniej stawiającym to żądanie była KPN - mówi prof. Antoni Dudek z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. 25 lat temu, 28 października 1992 r., ostatnia rosyjska jednostka bojowa opuściła Polskę.
- 09:49
- 15:03
- 21:20
- 10:05
- 16:37
- 08:51
- 06:16
- 14:26
- 10:48
- 14:47
- 08:53
Były ksiądz lży Mazowieckiego i pali jego portret. Niesiołowski: Międlara wyhodowało PiS, podjęliśmy kroki prawne
Oddział dziecięcy w Józefowie zamknięty. W całej psychiatrii w Polsce katastrofa
Posłanka PO zawiadamia prokuraturę. "Tak nie powinien zachowywać się komendant policji"
