CBOS zbadał społeczną aprobatę i dezaprobatę partii i ruchów politycznych.
Po zajmujących trzy pierwsze miejsca ugrupowaniach - PiS (39 proc.), Kukiz'15 (37 proc.) PO i Nowoczesna (po 36 proc.) - na kolejnych miejscach w rankingu sympatii uplasowały się: PSL, które budzi sympatię 32 proc. ankietowanych, Komitet Obrony Demokracji, z którym sympatyzuje 26 proc. badanych oraz SLD - 23 proc. deklaracji sympatii.
Najmniej pozytywnych wskazań uzyskały: od niedawna funkcjonująca na scenie politycznej i najmniej znana badanym Partia Razem (18 proc. deklaracji sympatii i 22 proc. nieznajomości) oraz KORWiN (17 proc. deklaracji sympatii).
W rankingu niechęci na kolejnych miejscach po KORWiN (50 proc. deklaracji niechęci), PiS (44 proc.) i PO (36 proc.) znalazły się SLD i Nowoczesna z odpowiednio: 34 proc. i 32 proc. deklaracji niechęci. Ruch Kukiz'15 budzi niechęć u 28 proc. badanych, po 26 proc. ankietowanych wyraziło niechęć wobec PSL i KOD, a 20 proc. niechętnie odnosi się do Partii Razem.
CBOS zwraca uwagę, że jeśli chodzi o bilans sympatyków i zdeklarowanych przeciwników, najlepiej wypada ruch Kukiz’15 (37 proc. deklaracji sympatii wobec 28 proc. deklaracji niechęci), a zdecydowanie najgorzej – partia KORWiN (odpowiednio: 17 proc. wobec 50 proc.). W stosunku do większości pozostałych ugrupowań również przeważa niechęć, jednak nastawienie to nie jest dominujące – proporcje między sympatykami a przeciwnikami są dość wyrównane.
Jedynym ugrupowaniem, które uzyskało dodatnią średnią ocen, wskazującą na jedynie symboliczną przewagę pozytywnych nastawień, jest ruch Kukiz’15 (średnia ocen: 0,09) - informuje CBOS. Średnie pozostałych ugrupowań, choć niewiele się różnią, mają już znak ujemy, wskazujący na większą lub mniejszą przewagę niechęci.
Spośród nich najlepiej wypada bilans ocen PSL i Nowoczesnej (odpowiednio: -0,04 i -0,07). W niewielkim stopniu niechęć przeważa także w społecznym odbiorze KOD i Partii Razem (odpowiednio: -0,21 i -0,22). Zbliżoną średnią ocen mają jeszcze była i obecna partia rządząca – PO i PiS, które pod tym względem odbierane są bardzo podobnie (odpowiednio: -0,25 i -0,29). Niechęć dość wyraźnie już przeważa w stosunku do SLD ( -0,44), jednak o zdecydowanie krytycznym nastawieniu można mówić jedynie w przypadku partii KORWiN (średnia ocen -1,02).
Według CBOS elektorat PiS poza własną partią wyraża jeszcze niewielką sympatię dla ruchu Kukiz’15. Pozostałe ugrupowania budzą natomiast wyraźną niechęć wyborców rządzącej partii - najbardziej nielubiane przez zwolenników PiS są: PO, Nowoczesna oraz KOD.
Z kolei - podaje CBOS - zwolennicy PO najczęściej deklarują sympatię do Nowoczesnej oraz KOD-u, ale także pozostałe ugrupowania – PSL, SLD i Partia Razem – budzą w nich emocje raczej pozytywne niż negatywne. Zwolennicy PO nie akceptują natomiast PiS, partii KORWiN oraz, w mniejszym stopniu, ruchu Kukiz’15. CBOS zauważa, że niechęć do PiS jest w elektoracie byłej partii rządzącej większa niż niechęć zwolenników PiS do PO.
Opisując swój stosunek do poszczególnych ugrupowań i ruchów politycznych badani posługiwali się także 7 punktową skalą, której skrajne wartości opisywały zdecydowaną niechęć (-3) i dużą sympatię (+3). CBOS podkreśla, że taka miara pozwala syntetycznie uchwycić nie tylko proporcje między sympatykami a zdeklarowanymi przeciwnikami, ale także siłę tych nastawień w stosunku do poszczególnych ugrupowań i jednocześnie wyeliminować różnice wynikające ze stopnia ich znajomości, jest średnia ocen.
Z sondażu wynika też, że zwolennicy ruchu Kukiz’15 nie akceptują innych niż własne ugrupowań politycznych. W największym stopniu dotyczy to partii rządzącej – PiS. Pozostałe ugrupowania zbierają mniej krytyczne opinie, niemniej również są nielubiane przez wyborców Pawła Kukiza. Pod względem skali dezaprobaty są to w kolejności: PO, SLD, KOD, Nowoczesna, PSL, Partia Razem oraz, z najmniejszą liczbą głosów niechęci, partia KORWiN.
CBOS zaznacza, że po ostatnich wyborach ogólny stosunek do partii politycznych wyraźnie się poprawił. W 2015 r. średnia ocen na 7 punktowej skali sympatii i niechęci (od -3 do +3) przedstawiała się następująco: PiS (razem z Polską Razem, Prawicą Rzeczypospolitej i Solidarną Polską) wynosiła -0,87; PO: - 1,11; PSL: - 1,25; SLD: - 1,62; Partii Razem: -1,64; KORWiN: -2,08; Kukiz'15 (odpowiednikiem był Ruch NOW): -0,38; Nowoczesna: - 1,38.
Tylko 13 proc. ankietowanych nie zadeklarowało sympatii do żadnej z istniejących partii. Co piąty respondent (20 proc.) sympatyzuje tylko z jednym ugrupowaniem. Polacy najczęściej wyrażali sympatię do więcej niż dwóch partii politycznych, ale żaden z badanych nie deklarował sympatii do wszystkich. Również w przypadku odczuć dezaprobaty najczęściej wskazywano od dwóch do ośmiu ugrupowań.
Sondaż przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face to face) wspomaganych komputerowo w dniach 5–12 maja 2016 roku na liczącej 1100 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.