Na początku posiedzenia senatorowie uczcili chwilą ciszy zmarłego 20 stycznia br. senatora Marka Plurę.

Nowelizacja ustawy o SN w Senacie

Po godzinie 15 senatorowie przystąpili do omawiania nowelizacji ustawy o SN. Według harmonogramu na stronie Senatu nowelizacja ta jest jedynym punktem wtorkowego posiedzenia Izby.

Reklama

Od siedmiu lat jest to ósma kompleksowa zmiana, dokonująca takich przeobrażeń, o których kiedyś mówilibyśmy, że to są zmiany fundamentu wymiaru sprawiedliwości, czy wręcz zmiany konstytucyjne, mimo że nie zmieniamy konstytucji - powiedział na początku debaty sprawozdawca komisji senator Aleksander Pociej (KO). Dodał, że oprócz zmian fundamentalnych w ostatnich latach były drobniejsze nowelizacje i nie zna systemu, który wytrzymałby takie częste zmiany.

W poniedziałek nowelę rozpatrywały na wspólnym posiedzeniu senackie komisje: praw człowieka, praworządności i petycji oraz ustawodawcza. Za nowelizacją - wraz ze wszystkim 14 poprawkami proponowanymi przez większość senacką - zagłosowało wówczas 23 senatorów - członków komisji, jeden był przeciw, a troje wstrzymało się od głosu.

Zarekomendowane przez komisje poprawki znacząco przekształcają nowelizację - zakładają zniesienie Izby Odpowiedzialność Zawodowej SN i przeniesienie do Izby Karnej SN rozpatrywania spraw dyscyplinarnych m.in. sędziów, prokuratorów, adwokatów, notariuszy i radców prawnych. Zgodnie z tymi poprawkami, do Izby Karnej trafią także sprawy immunitetowe sędziów i prokuratorów.

Reklama

Ponadto na mocy poprawek, orzeczenia wydane przez poprzedniczkę Izby Odpowiedzialności Zawodowej - Izbę Dyscyplinarną SN - uznano by za nieważne i pozbawione skutków prawnych, a toczące się postępowania wszczęte w tej izbie zostałyby umorzone. Poprawki zakładają też niezwłoczne przywrócenie do orzekania wszystkich sędziów zawieszonych przez Izbę Dyscyplinarną na uprzednio pełnione stanowiska.

W związku z faktem, że przekazanie NSA kompetencji do orzekania w sprawie tzw. testu niezawisłości i bezstronności sędziego ustawą nowelizującą narusza normy konstytucyjne, proponujemy wykreślenie z nowelizacji tych przepisów i pozostawienie rozwiązań dotychczasowych. Czyli przeprowadzane byłoby to (testy bezstronności - PAP) w Sądzie Najwyższym- mówiła podczas posiedzenia komisji wicemarszałek Senatu Gabriela Morawska-Stanecka (PPS), przedstawiając pakiet poprawek.

Kamień milowy i KPO

Zgodnie z poprawkami, uprawnionymi do orzekania ws. tzw. testów bezstronności byliby wyłącznie sędziowie posiadający co najmniej siedmioletni staż pracy w SN, czyli powołani przed reformą przepisów dotyczących ukształtowania KRS. W poprawkach zaproponowano, żeby z wnioskiem o przeprowadzenie takiego testu mogli wystąpić też poszczególni sędziowie, a nie tylko składy sędziowskie.

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o Sądzie Najwyższym 13 stycznia. Według jej autorów, posłów PiS, ustawa ta ma wypełnić kluczowy "kamień milowy" dla odblokowania przez Komisję Europejską pieniędzy na Krajowy Plan Odbudowy.

Zgodnie z nowelizacją w wersji uchwalonej w Sejmie sprawy dyscyplinarne i immunitetowe sędziów miałby rozstrzygać Naczelny Sąd Administracyjny, a nie - jak obecnie - Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN. NSA ma przejąć także m.in. kompetencje do rozstrzygania tzw. spraw immunitetowych sędziów wszystkich sądów. Nowela przewiduje też zasadnicze zmiany dotyczące tzw. testu niezawisłości i bezstronności sędziego, którymi też miałby częściowo zajmować się NSA.

Grodzki: Poprawki w całości wypełnią oczekiwania KE

Oddamy nowelizację ustawy o SN do Sejmu w dużo lepszej, zgodnej z konstytucją formie; apeluję do Sejmu, by pochylił się nad senackimi poprawkami - powiedział we wtorek marszałek Senatu Tomasz Grodzki przed rozpoczęciem posiedzenia izby.

Marszałek Senatu Tomasz Grodzki podkreślił na wtorkowym briefingu, że o tych poprawkach senatorowie będą dyskutowali na posiedzeniu plenarnym izby. Chciałem powiedzieć z całą mocą - te poprawki w całości wypełnią oczekiwania KE w stosunku do ustawy o SN i bardzo przybliżą nam pokonanie tego kamienia milowego. A przypomnę, że jest i wiele innych, m.in. dotyczących odnawialnych źródeł energii - zauważył Grodzki.

Oddamy, mam nadzieję, ustawę w dużo lepszej, zgodnej z konstytucją formie, gdzie sprawy dyscyplinarne sędziów wrócą do Izby Karnej SN, tak jak to powinno być, a nie do NSA, który w konstytucji ma zapisane, że się tym nie zajmuje - podkreślił.

Apel do Sejmu

Zaapelował również do Sejmu, posłów, "by się pochylili nad tymi poprawkami, bo one nie służą żadnej polityce". One przywracają prawidłowe reguły gry w sądownictwie, we władzy wymiaru sprawiedliwości i przywracają współpracę, ale i niezależność władzy wykonawczej, władzy ustawodawczej i władzy sądowniczej - podkreślił.

Pochylcie się nad naszymi poprawkami poważnie, spróbujcie je zaadaptować, nie patrząc na dziwactwa jednego komponentu Zjednoczonej Prawicy, czyli Solidarnej Polski. To będzie z korzyścią nie tylko dla polityki. Przede wszystkim będzie to z korzyścią dla wymiaru sprawiedliwości i, co najważniejsze, dla Polek i Polaków, bo jeden kamień milowy będziemy mieli pokonany - oświadczył marszałek Senatu.

autorzy: Marcin Jabłoński, Edyta Roś