Tak SB śledziła papieża podczas pobytu w Polsce. IPN publikuje nowe dokumenty

Materiały archiwalne, w tym dokumenty cyfrowe, mapy, grafiki, zdjęcia - jak podali w poniedziałek archiwiści Instytutu - dotyczą różnych aspektów papieskiej pielgrzymki: od przygotowań, poprzez różne etapy jej przebiegu, po oceny i analizy sporządzone przez bezpiekę, władze centralne i wojsko. Chodzi o działania m.in. Służby Bezpieczeństwa o kryptonimie "Zorza II" wobec Jana Pawła II podczas jego wizyty w Polsce w czerwcu 1987 r.

Wśród dokumentów są np. wytyczne dla funkcjonariuszy SB w zakresie dokumentowania pobytu papieża w PRL w 1987 r. "Celem nagrania filmów operacyjnych nie było udokumentowanie przebiegu tego wielkiego wydarzenia czy treści wystąpień Jana Pawła II. Najważniejsze było uchwycenie zachowań zebranych ludzi, czyli np. zarejestrowanie osób wykrzykujących niebezpieczne dla ustroju PRL hasła czy trzymających transparenty o niewygodnej dla władzy treści. Później nagrania te mogły być wykorzystane przez komunistyczne władze jako materiał dowodowy przed sądami i kolegiami ds. wykroczeń" - wyjaśniają historycy z Archiwum IPN.

Odbiorcy portalu mogą również zapoznać się z opracowaniem Zarządu II (Propagandy i Informacji) Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego pt. "Etymologiczna i semantyczna analiza wyrazu +solidarność+" - w tym kontekście chodzi o przemówienia papieża podczas pielgrzymki.

Według wojskowych analityków PRL-u Jan Paweł II używając pojęcia "solidarność" nawiązywał m.in. do zdelegalizowanego NSZZ "Solidarność", natomiast - jak napisali - "nie używał tego pojęcia w kontekście proletariackiego, socjalistycznego internacjonalizmu". "W sensie czynnika integrującego ludzi pracy w ich walce o wyzwolenie społeczne i obalenie kapitalizmu" - wyjaśniono w opracowaniu, pod którym podpisał się Zarząd II Głównego Zarządu Politycznego WP.

Dodatkowo czytelnicy portalu mogą zapoznać się z kopiami wydawnictw podziemnych oraz fotografiami przekazanymi do IPN przez darczyńców. To m.in. dokumentacja fotograficzna udziału harcerzy Białej Służby w zabezpieczaniu pielgrzymki w Warszawie i Trójmieście. Archiwiści Instytutu zaktualizowali również zakładkę "Wystawa”, w której zostały udostępnione slajdy z wystawy przedstawiającej wizytę Jana Pawła II w Trójmieście.

Portal "Trzecia pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski w dokumentach zasobu IPN" Instytut uruchomił 8 czerwca br. W tym tygodniu mija 30 lat od pielgrzymki papieża Jana Pawła II, która była ostatnią w okresie PRL. Portal otwiera grafika przedstawiająca interaktywną mapę Polski z zaznaczonymi miastami, które papież odwiedził, m.in. Warszawę, Lublin, Kraków, Gdańsk, Częstochowę - tuż obok umieszczono daty odnoszące się do poszczególnych etapów pielgrzymki.