Wiele osób czeka z utęsknieniem na pierwszy dzień zimy, bo jest to zwiastun nadchodzących świąt. Jeśli na dodatek pogoda uraczy nas w tym czasie opadami śniegu, magiczny nastrój gwarantowany. Pory roku zmieniają się w następstwie ruchu obrotowego Ziemi wokół Słońca. Duże znaczenie ma także nachylenie osi obrotu naszej planety do płaszczyzny orbity. Pory roku na półkuli północnej i południowej są różne. Gdy u nas zaczyna się astronomiczna zima, na południu właśnie świętują początek lata.
Kiedy zaczyna się kalendarzowa zima?
Początek każdej pory roku można wyznaczyć na kilka sposobów. Kalendarzowa zima 2023 zaczyna się 22 grudnia. Tę datę z pewnością mieliśmy okazję poznać w szkole, podczas lekcji przyrody. Jest ona stała i przyjęta na potrzeby kalendarza. Nie ma zatem związku z astronomią. Co ważne, trwa zawsze tyle samo, czyli 3 miesiące. Każdego roku kończy się w tym samym dniu, czyli 21 marca. Jest to jednocześnie początek kalendarzowej wiosny. W tym roku pierwszy dzień zimy wypada w piątek. Jest to dobra okazja, aby wyjść na spacer i celebrować nadejście kolejnej pory roku.
Kiedy wypada pierwszy dzień zimy astronomicznej?
O ile pierwszy dzień kalendarzowej zimy jest łatwy do zapamiętania, o tyle data astronomiczna może już sprawić nieco trudności. Wynika to z faktu, iż jest ruchoma i uzależniona od położenia naszej planety względem Słońca. Zaczyna się w momencie przesilenia zimowego, czyli wtedy, gdy Słońce w zenicie znajduje się najdalej na południu, tuż nad zwrotnikiem Koziorożca. W tym czasie północna półkula jest najdalej odchylona od płaszczyzny zenitu, przez do dociera do nas najmniej promieni słonecznych. To właśnie wtedy dzień jest najkrótszy, a noc najdłuższa.
Zima astronomiczna wypada w różnych terminach. Zazwyczaj jest to 21 lub 22 grudnia, jednak zdarzało się też, że przesilenie zaczynało się 20 lub 23 grudnia. Z czego wynikają te różne daty? Powodem jest występowanie co 4 lata roku przestępnego. Warto też pamiętać o tym, że początek astronomicznej zimy jest wyznaczany za pomocą obserwacji i obliczeń, dlatego zawsze wypada o różnej godzinie. Jak będzie w tym roku? Dla ułatwienia ma to być ten sam dzień, czyli 22 grudnia. Oznacza to, że zima kalendarzowa pokryje się z astronomiczną. Do przesilenia ma dojść dokładnie o godzinie 04:28.
Najkrótszy dzień w roku. Ile potrwa?
22 grudnia to najkrótszy dzień w roku, którypotrwa zaledwie 7 godzin i 39 minut. Należy dodać, że jest to uśredniony czas, bowiem mieszkańcy północnych regionów będą mogli pocieszyć się promieniami słonecznymi nieco krócej, zaś południowych nieco dłużej. Oznacza to, że tego dnia noc potrwa ponad 16 godzin.
Dobra informacja jest taka, że po 22 grudnia dzień będzie stopniowo się wydłużał. Kiedy skończy się astronomiczna zima? Daty końcowe również są ruchome. W przyszłym roku równonoc wiosenna ma przypaść 20 marca, czyli wypadanie dzień wcześniej przed kalendarzową wiosną.