Subskrybuj nas na Youtube
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej rozszerza zakres czasowy badań IPN. - Daje to Instytutowi możliwość prowadzenia ekshumacji nie tylko wobec ofiar czasu po II wojnie światowej czy w jej czasie. Dochodzimy aż do 8 listopada 1917 r., czyli do czasów rewolucji, w wyniku której wielu Polaków straciło życie na Kresach - podkreśla przedstawiciel wnioskodawców poseł Arkadiusz Mularczyk (PiS).
Nowelizacja przewiduje zmianę trybu wyboru prezesa Instytutu. Miałby tego dokonywać Sejm za zgodą Senatu, po zasięgnięciu opinii Kolegium IPN. Wśród wymogów, jakie musiałby spełniać prezes jest m.in. posiadanie stopnia naukowego co najmniej doktora i brak skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z urzędu. W miejsce obecnej Rady ma powstać Kolegium, które będzie tworzyło dziewięciu naukowców powoływanych przez Sejm, Senat i prezydenta.
Do zadań badawczych i edukacyjnych IPN projekt zalicza m.in. upowszechnianie w kraju i za granicą stanowisk oraz opinii dotyczących najważniejszych dla narodu polskiego wydarzeń historycznych. Zadaniem Instytutu ma być też przeciwdziałanie rozpowszechnianiu w kraju i za granicą informacji oraz publikacji o nieprawdziwych treściach historycznych, krzywdzących lub zniesławiających Polskę. Ma on także informować o metodach, miejscach i sprawcach zbrodni popełnionych przeciwko narodowi polskiemu oraz wspierać przedsięwzięcia społeczne mające na celu kreowanie patriotyzmu i tożsamości narodowej.
Projekt przewiduje m.in. nowy mechanizm prowadzenia poszukiwań szczątków osób, które straciły życie walcząc z totalitaryzmem. - Wprowadzamy możliwość prowadzenia tych prac w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego. W przypadku odnalezienia szczątków ofiar w każdym postępowaniu będzie prowadzone śledztwo przez prokuratora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - zapowiada Mularczyk.
Przy IPN zostanie też stworzona Baza Materiału Genetycznego ofiar represji totalitarnych czy czystek etnicznych. Będą tam przechowywane dane i informacje o krewnych ofiar oraz o zwłokach lub szczątkach osób, które straciły życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych, lub czystek etnicznych od 8 listopada 1917 do 31 lipca 1990 r.
Zgodnie z założeniami projektu Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa ma zostać zlikwidowana, a jej kompetencje ma przejąć Instytut. Zadaniem IPN ma być więc również m.in. inicjowanie i koordynacja działalności związanej z upamiętnianiem historycznych wydarzeń, miejsc oraz postaci w dziejach walk i męczeństwa narodu polskiego w kraju i za granicą.
Nowela przewiduje także likwidację wyodrębnionego zbioru zastrzeżonego znajdującego się w archiwum Instytutu. Przechowywane w nim akta miałyby być przeanalizowane w uzgodnieniu z szefem MON, Ministrem Koordynatorem Służb Specjalnych oraz szefami Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, pod kątem bezpieczeństwa państwa i ewentualnego utajnienia wybranych materiałów, w oparciu o przepisy ustawy o informacjach niejawnych.
Nowelizacja ustawy o IPN weszłaby w życie 14 dni od ogłoszenia.
Projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu przewiduje m.in. że izba niższa powołuje pięciu z dziewięciu członków Kolegium IPN zwykłą większością głosów na wniosek marszałka Sejmu lub co najmniej 35 posłów. Powoływanie prezesa Instytutu również odbywałoby się zwykłą większością głosów, na wniosek co najmniej 115 posłów, po zasięgnięciu opinii Kolegium IPN. Uchwała wchodziłaby w życie 14 dni od uchwalenia.