Czym jest pytanie prejudycjalne?

Pytanie prejudycjalne jest pytaniem prawnym zadawanym przez sąd krajowy sądowi wspólnotowemu w związku z wątpliwościami dotyczącymi stosowania prawa wspólnotowego, których interpretacja jest kluczowa dla wydania wyroku w danej sprawie. Może ono dotyczyć ważności aktu prawa wtórnego lub wykładni Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Możliwość wystosowania obu rodzajów pytań ma wyłącznie sąd państwa członkowskiego, przed którym toczy się postępowanie sądowe.

Pytanie o ważność

Sąd krajowy nie ma prawa samodzielnie orzekać o nieważności zapisów prawa wspólnotowego. W przypadku, gdy kwestia ta budzi jego wątpliwości, może jedynie wystąpić z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Jeżeli ten uzna, iż istniały podstawy do kwestionowania danego aktu, wówczas dojdzie do uznania jego nieważności względnej, czyli obowiązującej w odniesieniu do konkretnego postępowania sądowego. Jest to tożsame z odpadnięciem podstawy prawnej dla rozstrzygnięcia krajowego, może się też wiązać ze wstrzymaniem jego wykonalności.

Pytanie o wykładnię

Sąd krajowy ma prawo wystąpić z pytaniem o wykładnię w przypadku, gdy odpowiedź na nie jest niezbędna dla wydania wyroku ¬ – organ wystosowujący ten rodzaj pytania prejudycjalnego jest zobligowany do uzasadnienia swojej decyzji. Warto pamiętać, iż w tym przypadku TSUE nie rozstrzyga merytorycznie postępowania toczącego się przed sądem krajowym. Ogranicza się wyłącznie do wykładni prawa wspólnotowego. Przedmiotem pytania o wykładnię nie może być interpretacja przepisów prawa krajowego. Obejmuje ono swoim zakresem natomiast wątpliwości powstające w związku z umową międzynarodową zawartą przez UE czy zasadami ogólnymi.

Znaczenie orzeczenia prejudycjalnego

Orzeczenie prejudycjalne jest wiążące dla sądu krajowego. Wydając orzeczenie w postępowaniu, którego dotyczyło pytanie, ma obowiązek zastosować się do interpretacji sądu wspólnotowego.