W wykazie sejmowych druków opublikowano w poniedziałek projekt uchwały Sejmu, zgłoszony przez klub PiS. Projekt dotyczy "zatrzymania niebezpiecznych dla Rzeczypospolitej Polskiej zmian Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
"Sejm RP zdecydowanie sprzeciwia się propozycjom zmian systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej przedstawionym w sprawozdaniu Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy w projekcie uchwały. Jak podkreślono, jednocześnie Sejm ma wyrazić "poparcie dla obecności Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, będącej sojuszem współpracujących ze sobą, równych, wolnych i suwerennych państw".
"Przyjęcie naruszałoby konstytucję"
Jak czytamy w projekcie, "propozycje zawarte w sprawozdaniu (komisji PE - PAP)prowadzą do pozbawienia Rzeczypospolitej Polskiej możliwości samodzielnego podejmowania istotnych decyzji w zakresie polityki zagranicznej, obronności, ochrony granic, bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa energetycznego), spraw wewnętrznych, wymiaru sprawiedliwości, polityki społecznej, polityki monetarnej, polityki podatkowej i w innych obszarach istotnych z punktu widzenia interesów państwa". "Sejm RP stwierdza, że przyjęcie tych propozycji naruszałoby Konstytucję RP, w szczególności zaś byłoby niezgodne z zasadą zwierzchniej władzy Narodu, wyrażoną w art. 4 Konstytucji RP" - napisano w projekcie.
Projekt ponadto zobowiązuje "Radę Ministrów do zdecydowanego przeciwstawienia się próbom zmiany Traktatu o UE i Traktatu o Funkcjonowaniu UE w kierunku odbierania kompetencji państwom członkowskim, w szczególności poprzez ograniczanie stosowania zasady jednomyślności w Radzie i Radzie Europejskiej oraz zmniejszanie wpływu państw członkowskich na procesy decyzyjne w Unii Europejskiej". "Sejm RP zobowiązuje Radę ministrów, aby przedstawiciele RP w Radzie i Radzie Europejskiej każdorazowo głosowali przeciwko tego rodzaju zmianom" - dodano.
Apel do europarlamentarzystów
W projekcie zwrócono się również do europarlamentarzystów: "Sejm RP wzywa wszystkich Posłów do Parlamentu Europejskiego, aby - realizując swoje konstytucyjne zobowiązania wobec Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu - zagłosowali przeciw przyjęciu sprawozdania Komisji Spraw Konstytucyjnych PE z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy.
"Sejm RP wzywa wszystkich Posłów do Parlamentu Europejskiego, aby podjęli wszystkie możliwe działania na rzecz zatrzymania zmian ograniczających suwerenność RP i jej kompetencje w procesach decyzyjnych w Unii Europejskiej" - dodano.
"Sejm RP zdecydowanie odrzuca nieuczciwe, niezgodne z prawdą próby uzasadniania proponowanych zmian rzekomą koniecznością usprawnienia mechanizmów decyzyjnych w Unii Europejskiej, czy też prób przedstawiania tych zmian jako warunku dalszego rozszerzenia Unii" - czytamy w projekcie. Jak podkreślono, "jakiekolwiek zmiany systemu instytucjonalnego UE skutkujące przekazaniem instytucjom unijnym kompetencji władzy państwowej wymagają ratyfikacji, na którą Sejm i Senat muszą wyrazić zgodę większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i senatorów".
Uzasadnienie projektu
W uzasadnieniu projektu podkreślono, że za obecnością Polski w UE opowiada się według badań "przytłaczająca większość Polaków". "W ostatnich latach w części państw UE zaobserwować można tendencje do przekształcenia tej organizacji w kierunku, który niepokoi znaczną część polskiego społeczeństwa" - czytamy. Jak oceniają autorzy projektu, do tej pory proces zwiększania kompetencji UE odbywał się w drodze odpowiedniej wykładni prawa UE, m.in. przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. "Choć niebezpieczny i niepokojący, (proces ten - PAP) nie prowadził jednak dotąd do gwałtownego pozbawiania państw UE ich fundamentalnych kompetencji, a jego postępy mogły i wciąż mogą być powstrzymywane" - czytamy.
"Ten stan rzeczy uległ zmianie w 2023 roku, wraz z rozpoczęciem prac nad propozycjami reformy Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W wyniku rozpoczętych w maju prac Komisji Spraw Konstytucyjnych (AFCO) Parlamentu Europejskiego, przyjęte zostało sprawozdanie wraz z wnioskiem o dalsze procedowanie pakietu 267 poprawek do obu traktatów" - czytamy w uzasadnieniu projektu .
"UE będzie mogła zablokować rozbudowę wojska"
Jak oceniają autorzy projektu, "poprawki te zasadniczo modyfikują system instytucjonalny Unii Europejskiej oraz jej mechanizmy decyzyjne, poprzez likwidację zasady jednomyślności (a więc pozbawianie państw członkowskich prawa weta) w szeregu istotnych kwestii". Wśród tych obszarów autorzy projektu wskazali m.in. politykę obronną i zagraniczną, ochronę granic. politykę klimatyczną i energetyczną, a także sprawy wewnętrzne, związane z wymiarem sprawiedliwości czy polityką monetarną i podatkową.
Według autorów projektu, przyjęcie poszczególnych poprawek miałoby umożliwiać organom UE np. narzucanie obecności w sojuszach politycznych ze wskazanymi przez siebie państwami. Z kolei inne z poprawek (nr 59-70) miałyby spowodować, że "organy UE będą mogły zablokować rozwój, rozbudowę i lepsze wyposażenie Wojska Polskiego - np. pod pretekstem, że zbyt liczna polska armia może prowokować Rosję, z którą UE chce utrzymywać dobre relacje polityczne i gospodarcze".
Czego dotyczą zmiany traktatów?
Komisja Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego przyjęła w środowym głosowaniu sprawozdanie zalecające zmianę unijnych traktatów. Treść dokumentu została uzgodniona przez przedstawicieli pięciu frakcji - Europejskiej Partii Ludowej (EPL), socjaldemokratów (S&D), liberałów (Renew), Zielonych i Lewicy. Zawiera on propozycję 267 zmian w obu Traktatach - o Unii Europejskiej oraz o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej - i liczy 110 stron.
Główne proponowane zmiany to eliminacja zasady jednomyślności w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i transfer kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE, m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE - w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności (art.3 TFUE) - oraz znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych (art.4), które obejmowałyby osiem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację.