Białoruś może zakazać Karty Polaka urzędnikom państwowym

Chodzi o ustawy dotyczące służby państwowej, organizacji społecznych oraz obywatelstwa. Ograniczenia przyjmowania od obcych państw przywilejów i ulg są też zawarte w rozważanym akcie prawnym "O zapewnieniu ochrony interesów narodowych Republiki Białoruś".

Radio Swaboda powołuje się na anonimowego przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości, cytowanego najpierw przez agencję Interfax. "W wypadku, gdy obywatel Białorusi będący urzędnikiem państwowym, który otrzymał Kartę Polaka albo analogiczny dokument od obcego państwa, nie zwróci go organom państwa, które go wydało, będzie to podstawą do zerwania z nim umów pracowniczych" - powiedział ten przedstawiciel.

Według niego przyjęcie nowego prawa jest spowodowane wydawaniem obywatelom Białorusi Karty Polaka. W ocenie cytowanego urzędnika, obciąża ona "obywateli Białorusi obowiązkiem uwzględniania w ich działalności interesów Polski, a wydawanie Karty Polaka jest zależne od określonego zachowania tych obywateli wobec sąsiedniego kraju". "Takie zachowanie obywateli Białorusi może z kolei negatywnie odbić się na interesach narodowych Białorusi" - oznajmił przedstawiciel ministerstwa.

Sąd Konstytucyjny Białorusi uznał w kwietniu, że poszczególne postanowienia polskiej ustawy o Karcie Polaka są sprzeczne z niektórymi normami prawa międzynarodowego oraz porozumieniami dwustronnym z Białorusią. Sąd kwestionuje w szczególności wydawanie zaświadczeń przez organizacje polonijne, wydawanie Karty przez konsula oraz niektóre przywileje posiadacza Karty.

Białoruski sąd zajmował się polskim prawem, ponieważ dekret prezydenta pozwala mu na ocenianie dokumentów przyjmowanych przez inne państwa lub organizacje międzynarodowe i dotyczących interesów Białorusi. Sąd skorzystał z tego prawa po raz pierwszy; z wnioskiem o opinię na temat Karty Polaka zwrócili się do niego deputowani białoruskiego parlamentu. Ich inicjatywa zbiegła się z krytyką Karty w mediach państwowych i ochłodzeniem stosunków między Warszawą a Mińskiem po wyborach prezydenckich na Białorusi w grudniu zeszłego roku.

Karta Polaka weszła w życie w marcu 2008 roku. Jest to dokument potwierdzający przynależność do narodu polskiego i przyznający jego posiadaczowi pewne przywileje, m.in. w uzyskaniu wizy do Polski, podjęciu w Polsce pracy czy działalności gospodarczej. O Kartę mogą ubiegać się obywatele państw byłego Związku Radzieckiego. Jak wyjaśnia ustawa, stanowi to spełnienie "moralnego obowiązku wobec Polaków na Wschodzie, którzy na skutek zmiennych losów naszej Ojczyzny utracili obywatelstwo polskie".

Z Mińska Anna Wróbel (PAP)