Obiektywizm w polskich telewizjach? Oto raport

Ocena ta dotyczy pierwszego tygodnia monitoringu prowadzonego przed zbliżającymi się wyborami. Fundacja im. Stefana Batorego prowadzi takie badania po raz czwarty, analizując główne wydania serwisów informacyjnych telewizji publicznej: "Teleexpressu", "Panoramy", "Wiadomości", "Serwisu Info" (TVP Info) a także dwóch stacji komercyjnych: "Faktów" (TVN) i "Wydarzeń" (Polsat).

Z monitoringu - jak poinformowała w czwartek PAP fundacja - wynika, że ponad połowę czasu wszystkich komitetów wyborczych w programach informacyjnych TV poświęcono Platformie Obywatelskiej, co stanowiło prawie 14 proc. całkowitego czasu trwania monitorowanych serwisów. Najczęściej eksponowanym politykiem był Donald Tusk, następnie: prezes PiS Jarosław Kaczyński, przewodniczący SLD Grzegorz Napieralski oraz prezes PSL Waldemar Pawlak. W pierwszej dziesiątce najczęściej prezentowanych znalazło się pięciu polityków PO oraz po jednym z PiS, SLD, PSL, Ruchu Palikota oraz PJN.

"W TVP dominowało neutralne przedstawianie partii i ich przywódców. D. Tusk miał zaledwie po 4 proc. czasu pozytywnego i negatywnego, J. Kaczyński - odpowiednio 1 i 8 proc. Z czterech serwisów informacyjnych TVP - Serwis Info zanotował niemal wyłącznie neutralną prezentację polityków i partii, a najwięcej pozytywnych lub negatywnych ocen odnotowano w Panoramie" - podała Fundacja.

Zauważono, że między programami informacyjnymi TVP pojawiły się istotne różnice. "Wiadomości" i "Teleexpress" znacząco częściej negatywnie oceniały PiS niż PO; z kolei "Serwis Info" i "Panorama" były bardziej krytyczne wobec rządu, niż wobec głównej partii opozycyjnej. W "Teleexpressie" - jak podała fundacja - znacząco częściej niż w innych serwisach TVP pokazywano PSL i jego szefa, wicepremiera Waldemara Pawlaka.

Z monitoringu wynika też, że programy informacyjne TVN i Polsatu, czyli "Fakty" i "Wydarzenia" "istotnie różniły się od programów informacyjnych mediów publicznych w prezentowaniu materiałów związanych z kampanią wyborczą". "Oceny polityków były w nich bardziej spolaryzowane, a materiały - kontrowersyjne, z wyraźnie zarysowaną tezą i stanowiskiem dziennikarza. TVN i Polsat znacznie częściej niż serwisy TVP prezentowały negatywnie Prawo i Sprawiedliwość, natomiast Platformę Obywatelską najczęściej pozytywnie".

Najwięcej, bo prawie połowę serwisu "Fakty" TVN poświęciły sprawozdaniom i komentarzom na temat kampanii. Skoncentrowały się przy tym na najważniejszych partiach: PO i PiS. Rzadziej była w nich mowa o innych ugrupowaniach, o PJN, a zwłaszcza o Ruchu Palikota.

Częściej - podkreśla fundacja - niż w serwisach TVP w serwisach TVN i Polsatu prezentowany był premier Tusk (48 proc. udziału w czasie wszystkich kandydatów). W "Wydarzeniach" zajmował nawet 57 proc. czasu wszystkich kandydatów. Częściej też prezentowany był prezes PiS - 31 proc. udziału w czasie wszystkich kandydatów.

Fundacja zaznacza, że media komercyjne częściej niż TVP pozytywnie ukazywały premiera, a informacje o negatywnym wydźwięku dla szefa rządu pojawiły się jedynie w "Wiadomościach" i "Panoramie".

Prezes PiS - jak wynika z monitoringu - we wszystkich serwisach pokazywany był przez 48 minut. Ponad 1/3 tych materiałów miało negatywny wydźwięk. Więcej było ich w serwisach mediów komercyjnych (ponad połowa ocen negatywnych), niż w mediach publicznych (8 proc. ocen negatywnych) - podała fundacja.

W przypadku lidera SLD Grzegorza Napieralskiego czas jego prezentacji w serwisach wyniósł 19 minut. Częściej prezentowały go "Wydarzenia" i "Fakty", rzadziej telewizja publiczna. Ponad 27 proc. wszystkich tych materiałów miało negatywny wydźwięk. Częściej niepochlebne materiały pojawiały w serwisach mediów komercyjnych - 43 proc. ocen negatywnych, niż w mediach publicznych - 2 proc.

Czas prezentacji lidera PSL wynosił ponad 9 minut. "Wicepremier miał relatywnie wysoki w porównaniu do premiera Tuska udział wystąpień urzędowych. Szczególnie często pojawiał się w +Teleexpressie+. Pozytywne oceny tego polityka zostały odnotowane tylko w +Wydarzeniach+. W pozostałych serwisach miał oceny neutralne" - zauważają eksperci fundacji.

Monitoring prowadzi zespół socjologów z Pracowni Teorii Zmiany Społecznej Instytutu Socjologii UW.