W Centralnym Archiwum Wojskowym pod sygnaturą I.303.3.103 znajduje się rozkaz Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych (L.dz.668/Tjn.Org.R-112) z 28 lutego 1939 r., dotyczący obsady Westerplatte. Wynika z niego, że ówczesny I wiceminister spraw wojskowych gen. bryg. Bronisław Regulski polecił płk. dypl. Edwardowi Dojanowi-Surówce, dowódcy 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach, zorganizować pluton wartowniczy dla Wojskowej Składnicy Tranzytowej, która przyjmowała materiały wojenne transportowane drogą morską z Francji.

Reklama

Kadra zawodowa plutonu (14 ludzi) miała być wyznaczona z pułków piechoty, zaś wszyscy podoficerowie zawodowi - z grupy liniowej. Podoficerowie i strzelcy zasadniczej służby wojskowej zostali wyznaczeni z żołnierzy wcielonych na wiosnę 1938 r. (rocznik 1916) do 4 pp Legionów w Kielcach. Żołnierze plutonu wartowniczego pod względem ewidencyjnym należeli nadal do swoich pułków macierzystych, zaś służbowo, etatowo i gospodarczo - do Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.

Do doboru żołnierzy do plutonu wartowniczego, który decydował o wartości bojowej, przywiązywano szczególną wagę. Ściśle określono kryteria psychofizyczne.

Wyznaczeni żołnierze: oficer, podoficerowie i szeregowcy musieli spełniać następujące warunki:

"a) oficer - kawaler, kwalifikacje służbowe i moralne bardzo dobre, b) podoficerowie - kawalerowie (pewien procent może być żonatych pod warunkiem, że rodziny nie będą sprowadzone do Gdańska), kwalifikacje służbowe i moralne bardzo dobre, narodowości polskiej, nie karani sądowo i dyscyplinarnie za wykroczenia przeciwko dyscyplinie wojskowej i lojalności służbowej, bez nałogów i nie zadłużeni, c) szeregowcy - bez kar sądowych, pewni politycznie, narodowości polskiej, wzrost pożądany od 170 cm wzwyż".

Ze względu na charakter służby w plutonie wartowniczym na Westerplatte, przydział do tego plutonu oficerów, podoficerów i szeregowców należało - w myśl rozkazu - traktować jako wyróżnienie. Żołnierzy poinformowano również, że na Westerplatte nie będą im udzielane urlopy.

Atak niemieckiego pancernika "Schleswig-Holstein" na Westerplatte 1 września 1939 roku o godzinie 4.45 rozpoczął II wojnę światową. Liczące ok. 200 żołnierzy polskie oddziały pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego i kapitana Franciszka Dąbrowskiego bohatersko broniły placówki przed atakami wroga z morza, lądu i powietrza - do 7 września 1939 r.

Reklama

Tygodniowa obrona we wrześniu 1939 roku utworzonej w 1926 r. Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przy ujściu Martwej Wisły stała się jednym z najbardziej znanych symboli polskiego oporu przeciw niemieckiemu najeźdźcy.

Materiały archiwalne nt. Westerplatte udostępnione przez Centralne Archiwum Wojskowe prezentowane są na portalu historycznym dzieje.pl.