CSR – Corporate Social Responsibility, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu – bierze pod uwagę oczywistość, która w biznesie do niedawna wcale nie była dla wszystkich zrozumiała: że żadne przedsiębiorstwo nie działa w próżni i oprócz maksymalizacji zysków ważne jest również otoczenie, w którym działa: ludzie, społeczność, środowisko... Nie należy go mylić z działalnością charytatywną. W działaniach CSR chodzi o wpisanie w strategię przedsiębiorstwa odpowiedzialności w naturalnych dla danej branży obszarach. I nie jest to tylko działanie dla dobra otoczenia – w naszych czasach świadomość klienta się zmienia. Ludzie po prostu wolą korzystać z usług i kupować towary od firm, które zachowują się przyzwoicie, nie dbając tylko o sumy w tabelkach Excela.
Czystsza energia
Dla sektora elektroenergetycznego największym wyzwaniem są kwestie środowiskowe. Branża ta nie bez racji postrzegana jest jako jeden z głównych czynników zanieczyszczenia środowiska. Nie chodzi tu o piętnowanie energetyki – to fakt. Każda działalność człowieka, zwłaszcza działalność biznesowa, wywiera wpływ na środowisko. Najczęściej negatywny. Jedne branże wpływają na otoczenie bardziej – inne mniej. W przypadku elektroenergetyki, ze względu na uwarunkowania technologiczne (spalanie węgla powoduje emisję szkodliwych substancji, w tym dwutlenku węgla – nie pomoże zaklinanie rzeczywistości), ten szkodliwy wpływ jest większy niż w przypadku np. przemysłu okrętowego (przynajmniej jeśli chodzi o emisję). Gdzie tu zatem miejsce na CSR? Wyzwanie polega na tym, żeby zarządzać wpływem na otoczenie.
Energetyka mierzy się z tym problemem od lat. Jeszcze w 2004 r. europejska branża energetyczna – pracodawcy (Euroelectric) oraz związki zawodowe (EPSU i industriAll Europe) – uznała CSR za bardzo istotne narzędzie dla tego sektora i zgodziła się na wspólne ramy określające dalsze działania związane z CSR. Za tym poszły kolejne konferencje i badania zwieńczone sprawozdaniem w 2007 r. W toku kolejnych prac ukształtowały się w miarę konkretne wytyczne dla branży ze szczególnie mocnym podkreśleniem właśnie kwestii środowiskowych. Elektroenergetyka powinna zatem położyć nacisk na ograniczanie emisji gazów cieplarnianych (najlepiej poprzez zmniejszenie zużycia paliw kopalnych i zastępowanie ich odnawialnymi źródłami energii) i informowanie społeczeństwa o postępach w realizacji tych działań. Odpowiedzialne firmy energetyczne powinny również mieć systemy kontroli zanieczyszczeń i odpadów oraz stosować wskaźniki określające wpływ zakładu na bioróżnorodność ekosystemu.
Nasza oparta na węglu energetyka ma tu spore pole do popisu i – trzeba sprawiedliwie przyznać – nieźle się z tym wyzwaniem mierzy. Przez ostatnią dekadę koncerny energetyczne zainwestowały miliardy złotych w działania na rzecz minimalizacji szkodliwego wpływu na środowisko. Intensywnie działa w tym kierunku np. Grupa PGE. Obecnie realizowane są inwestycje, które znacząco ograniczą emisję tlenków azotu w Elektrowni Opole, tlenków siarki i pyłów w Elektrowni Turów oraz tlenków siarki w Elektrociepłowni w Bydgoszczy. Są też projekty domknięte. W 2016 r. zakończyła się modernizacja instalacji odsiarczania spalin dla bloków 3–12 w Elektrowni Bełchatów – emisja tlenków siarki została obniżona z poziomu 400 mg/Nm3 do poziomu wymaganego dyrektywą IED, tj. do 200 mg/Nm3. W Elektrowni Opole zastosowanie techniki oczyszczania spalin (tzw. metoda niekatalityczna) pozwalają na zmniejszenie emisji z 500 mg/Nm3 do poziomu poniżej 200 mg/Nm3.
Grupa PGE inwestuje również w odnawialne źródła energii, modernizuje sieć dystrybucyjną i rozwija projekt „e-mobility”, w ramach którego postawi w kilku polskich miastach słupki do ładowania samochodów elektrycznych.
PGE nie jest wyjątkiem. Grupa Energa z jednej strony rozwijała bezemisyjne źródła energii – by wspomnieć farmę fotowoltaiczną w okolicy Torunia, farmę wiatrową w Myślinie oraz blok na biomasę w Elblągu. W Elektrowni Ostrołęka nowe instalacje do odazotowania i odsiarczania spalin redukują emisję szkodliwych substancji oraz ograniczają zanieczyszczenia powietrza. Z kolei inwestycje w modernizację sieci przyczyniają się do ograniczenia strat sieciowych, przez co firma traci mniej energii elektrycznej przy jej dystrybucji, co również wpływa korzystnie na środowisko naturalne. W swoim raporcie CSR z 2015 r. spółka chwali się, że potencjalna redukcja emisji CO2 uzyskana dzięki zmniejszeniu strat w przesyle i dystrybucji równoważy roczną emisję z 65 tys. samochodów. Podobnych działań podejmowanych przez wszystkie polskie koncerny energetyczne można by wymieniać dziesiątki.
Ważni także ludzie
Działalność CSR może przybierać różnorodne formy – od wolontariatu pracowniczego po sponsorowanie domów dziecka czy imprez kulturalnych.
– Jesteśmy ważnym partnerem dla społeczności lokalnych. Pozytywne relacje ze społecznościami lokalnymi budujemy w oparciu o wspólnie realizowane projekty, wsparcie lokalnych wydarzeń, ale także poprzez inwestycje w infrastrukturę miejscowości, w których prowadzimy działalność biznesową – deklaruje PGE. Enea chwali się – i słusznie – sponsorowaniem takich imprez kulturalnych, jak Malta Festival Poznań, czy placówek (Teatr Wielki w Poznaniu). Poznańska spółka rozwijała również program Enea Akademia Sportu, z którego tylko w 2015 r. skorzystało ponad 2 tys. dzieci. Tauron sponsoruje GOPR – poza wsparciem finansowym dla ratowników spółka organizuje akcje edukacyjne obejmujące uświadomienie turystom zagrożeń, jakie mogą czyhać w górach, oraz naukę zasad pierwszej pomocy.
W zasadzie wszystkie koncerny prowadzą również akcje edukacyjne dla klientów – z jednej strony pozwalające im efektywniej zarządzać energią, z drugiej zaś unikać oszustw przy zmianach dostawcy energii.
W istocie jednak CSR jest racjonalnym modelem biznesowym. Działalność CSR przynosi firmie korzyści wizerunkowe. Można oczywiście poprawiać swój wizerunek dzięki kosztownym kampaniom reklamowym w mediach, ale można też – niekoniecznie taniej, ale prawie na pewno skutecznie – przez odpowiedzialne zarządzanie.
Wracamy do Excela
Czy działania podejmowane przez spółki w sferze odpowiedzialności społecznej (np. działania na rzecz redukcji negatywnego oddziaływania na środowisko) mogą przekładać się w sposób wymierny na jego wyniki finansowe / Inne
Odpowiedzialne podejście do prowadzonego biznesu to jednak także wyjście naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i akcjonariuszy, którzy swoje decyzje podejmują już nie tylko na podstawie twardych danych finansowych (patrz: grafika). To bardzo ważne, ponieważ spółki energetyczne przeznaczają rocznie na inwestycje ogromne, liczone w miliardach kwoty, a projektów konkurujących o wsparcie inwestorów jest dziś bardzo dużo. Gra toczy się więc o wysoką stawkę i przekonanie instytucji finansowych do własnych projektów wymaga kompleksowego podejścia do komunikacji. Dlatego też standardem jest dzisiaj raportowanie zintegrowane, czyli wydawanie co roku jednego raportu, będącego połączeniem sprawozdania zarządu z działalności z raportem pozafinansowym, który pozwala na wiarygodną i całościową analizę działalności organizacji.

Partnerstwo, rozwój i odpowiedzialność: trzy filary działalności PGE

KOMENTARZ

Rok 2017 jest dla Grupy PGE szczególny. 10 lat temu nasze elektrownie, elektrociepłownie, kopalnie i oddziały dystrybuujące oraz sprzedające energię zaczęły funkcjonować pod jednym szyldem – marką PGE. Od początku ważne było dla nas zarówno umacnianie pozycji grupy jako lidera sektora elektroenergetycznego, jak i firmy wyznaczającej kierunek także w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. CSR).

Zgodnie z przyjętymi standardami na każdym etapie prowadzonej działalności kierujemy się trzema najważniejszymi dla nas wartościami, na które składają się partnerstwo, rozwój i odpowiedzialność. Wartości te towarzyszą nam od lat i determinują podejmowane przez nas decyzje. Prowadzenie biznesu w sposób odpowiedzialny społecznie pozwala nam na sukcesywną realizację misji i wizji Grupy PGE zdefiniowanej w naszej zaktualizowanej strategii. Tam również określiliśmy cele CSR, a także podjęliśmy zobowiązania, które zrealizowane zostaną w perspektywie 2020 r.

Chcemy być coraz lepszym pracodawcą, odpowiedzialnym sprzedawcą i partnerem lokalnych społeczności. Ograniczamy wpływ na środowisko naturalne dzięki systemom zarządzania, takim jak ISO czy EMAS, wdrażamy wewnętrzne polityki środowiskowe, a także realizujemy liczne działania na rzecz ochrony środowiska czy bioróżnorodności. Rekultywację terenów wydobywczych po zakończeniu ich eksploatacji planujemy już na etapie wstępnych analiz dotyczących danej inwestycji. Zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju pokazujemy, jak odpowiednio i świadomie kształtować relacje między wzrostem gospodarczym a dbałością o środowisko naturalne. Inicjujemy liczne działania związane z badaniami i rozwojem, analizujemy wpływ na środowisko oraz realizujemy działania służące ochronie środowiska i produkcji energii ze źródeł odnawialnych.

Dialog i wielokierunkowa komunikacja są podstawą naszej obecności w społecznościach lokalnych. Plany i inwestycje konsultowane są z władzami i mieszkańcami najbliższych okolic, bo to nasi „sąsiedzi” są dla nas najważniejsi. Szczególną uwagę poświęcamy naszym klientom – prowadzimy akcje edukacyjne oraz dostarczamy rozwiązania, które pozwalają na zaspokojenie ich potrzeb. Jest to jeden z celów naszego strategicznego myślenia o odpowiedzialnym zarządzaniu.

Odpowiedzialne społecznie podejście do prowadzenia biznesu to także transparentna komunikacja z otoczeniem – raportowanie danych finansowych, operacyjnych oraz pozafinansowych, ryzyk i szans, a także efektów naszej działalności. PGE to grupa odpowiedzialna, dbająca o interesariuszy w zgodzie z ideą zrównoważonego rozwoju. Chcemy pokazywać, że można łączyć strategię biznesową z działalnością CSR i dzięki temu dbać o reputację spółki również w oczach inwestorów. Obecność od 2011 r. w prestiżowym gronie spółek odpowiedzialnych RESPECT Index na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych jest potwierdzeniem, że obrany przez nas kierunek jest słuszny.

Henryk Baranowski

prezes PGE Polskiej Grupy Energetycznej

PARTNER