Komunikat z badań "Zainteresowanie polityką i poglądy polityczne młodych Polaków na tle ogółu badanych" bazuje na rocznych zestawieniach powstałych w wyniku agregacji zbiorów z dwunastu comiesięcznych badań zrealizowanych w danym roku kalendarzowym i obejmuje okres od roku 1989 do 2020.
Zainteresowanie polityką wśród młodych
CBOS podaje, że podobnie jak w poprzednich latach, w 2020 roku niemal co drugi Polak (48 proc.) deklarował średnie zainteresowanie polityką, ograniczające się do śledzenia głównych wydarzeń życia publicznego. Niemniej jednak możemy zaobserwować nieznaczny wzrost deklaracji bardzo dużego oraz dużego zainteresowania polityką w stosunku do 2019 r. (z 19 proc. do 21 proc.), co - według badaczy Centrum - wpisuje się w ogólniejszy trend wzrostowy obserwowany od 2014 roku. CBOS podaje, że są to najwyższe wyniki odnotowane od ponad trzech dekad.
Deklarowany poziom zainteresowania polityką jest wśród najmłodszych badanych – podobnie jak w ubiegłych latach – nieznacznie niższy niż wśród ogółu Polaków. Bardzo duże zainteresowanie polityką deklaruje 4 proc. spośród nich (wobec 5 proc. wśród ogółu), a duże – 14 proc. (wobec 16 proc. wśród ogółu).
Warto jednak zwrócić uwagę, że w porównaniu z rokiem 2019 mamy do czynienia ze znaczącym wzrostem – odsetek młodych Polaków deklarujących bardzo duże zainteresowanie życiem politycznym wzrósł dwukrotnie (z 2 proc. do 4 proc.), a w deklaracjach dużego zainteresowania obserwujemy bezprecedensowy skok o 5 punktów procentowych (z 9 proc. do 14 proc.). Obecny poziom zainteresowania polityką wśród Polaków w wieku 18-24 lat jest również najwyższy w historii naszych badań - podano w komunikacie.
Deklaracji zamiaru wzięcia udziału w wyborach
Wzrost zainteresowania polityką wśród Polaków można zaobserwować również na przykładzie deklaracji zamiaru wzięcia udziału w wyborach - zaznacza CBOS. W skali ogółu społeczeństwa średnio 79 proc. badanych deklarowało w 2020 roku, że – gdyby wybory do Sejmu i Senatu odbywały się w najbliższą niedzielę – na pewno poszliby do urn wyborczych. Odsetek ten wzrósł o 3 punkty procentowe w stosunku do poprzedniego roku, co wpisuje się w ogólny wzrost mobilizacji wyborczej notowany przez nas od 2015 roku. Po raz kolejny mamy tu do czynienia z najwyższym wynikiem, jaki zarejestrowaliśmy, odkąd stawiamy Polakom to pytanie – w tym przypadku od 1989 r. - stwierdzono.
Jeszcze wyższy wzrost odsetka deklaracji pewności wzięcia udziału w wyborach zaznaczył się wśród młodych Polaków. CBOS podaje, że odnotowano "w tym przypadku skok o 10 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego roku (z 67 proc. do 77 proc.)". Wynik ten jest wciąż nieco niższy od uzyskanego w odniesieniu do ogółu społeczeństwa, ale także stanowi rekord w historii naszych pomiarów – do 2020 roku odsetek młodych Polaków zdecydowanych na wzięcie udziału w wyborach nigdy nie przekraczał 70 proc. - podaje CBOS.
Orientacja polityczna
Z badania wynika też, że na poziomie całego społeczeństwa wciąż dominują przekonania prawicowe – w 2020 roku zadeklarowało je 37 proc. Polaków, co stanowi najwyższy wynik w ostatnich trzech dekadach. Warto jednak zauważyć, że w stosunku do roku poprzedniego odnotowaliśmy nieco wyższy przyrost poglądów lewicowych (z 17 proc. do 20 proc.) niż prawicowych (z 36 proc. do 37 proc.). Maleją za to odsetki osób o poglądach centrowych, a także tych, które nie chcą lub nie potrafią określić swoich przekonań w tych kategoriach - zauważyli badacze.
Inaczej rozkładają się preferencje polityczne wśród najmłodszych badanych. W grupie Polaków w wieku 18-24 lata minimalnie dominują poglądy lewicowe – deklaruje je co trzeci z nich (30 proc.). Jest to najwyższy wynik odnotowany przez nas od początku lat 90., kiedy zaczęliśmy stawiać ankietowanym to pytanie - podaje CBOS.
Ośrodek zaznacza, że "w przypadku młodych Polaków zmiana w stosunku do wyników z poprzedniego roku jest uderzająca". W 2019 roku wciąż było im jeszcze bliżej do prawej strony sceny politycznej, dominowały jednak odpowiedzi "Trudno powiedzieć" (31 proc.), a także deklaracje poglądów centrowych (28 proc.). W roku 2020 mamy do czynienia z niemal dwukrotnym wzrostem identyfikacji lewicowych (z 17 proc. do 30 proc.) - wynika z badań.