Kiedy Polska była (podniebną) potęgą... ARCHIWALNE ZDJĘCIA z początków lotnictwa

1 Sterowiec wojskowy Lech nad Warszawą, rok 1926

Wydany przez Wydawnictwo BOSZ album "Samoloty, szybowce..." to druga część cyklu "MOTO RETRO". Zawiera ponad 120 archiwalnych fotografii. Pierwsza część serii poświęcona była przedwojennej polskiej motoryzacji.

2 Rajd lotniczy kobiet. Przed samolotem PZL-5 od lewej obserwatorka Maria Lierówna, pilotka Danuta Sikorzanka, podpułkownik Stanisław Jasiński, pilotka Wanda Olszewska i pilotka Maria Asówna, rok 1931

Choć II Rzeczpospolita nie osiągnęła nigdy statusu lotniczego mocarstwa, mogła pochwalić się samolotami o udanej konstrukcji. Już w 1921 roku Zakłady Mechaniczne Plage i Leśkiewicz w Lublinie rozpoczęły seryjną budowę maszyn rozpoznawczo-bombowych Ansaldo A-300 i myśliwskich Ansaldo A-1 Balilla, o czym przypomina autor przedmowy do albumu "Samoloty, szybowce...", pilot Jerzy Makula

3 Pilotka Karolina Iwaszkiewiczówna, lata 30. XX wieku

Aeroklub Rzeczpospolitej Polskiej powstał w roku 1927, jednak nasze rodzime lotnictwo już o wiele wcześniej rozwinęło skrzydła. W 1926 roku - jak przypomina Jerzy Makuła w przedmowie do albumu "Samoloty, szybowce..." pilo Czesław Orliński wraz z mechanikiem Leonardem Kubiakiem zasłynęli niesamowitym jak na tamte czasy wyczynem. Pokonali w wieloetapowym przelocie trasę Warszawa-Tokio-Warszawa. Dokonali tego francuskim samolotem rozpoznawczo-bombowym Brequet XIX

4 Prezydent Rzeczpospolitej Ignacy Mościcki w drzwiach samolotu linii LOT

Linie Lotnicze LOT, początkowo bez słowa "Polskie" w nazwie, rząd powołał 1 stycznia 1929 roku. Tuż przed wybuchem II wojny światowej LOT mógł już pochwalić się nowoczesnymi maszynami pasażerskimi - w polskiej flocie znajdowały się między innymi samoloty DC-2 oraz Lockheed L-10 i L-14.

5 Pilot kapitan Bolesław Orliński przed samolotem PZL P-6 przygotowuje się do startu. Pokazy lotnicze w Katowicach, rok 1931

6 Szybowce w zawodach w Bieszczadach, Ustianowa, rok 1936

Oprócz Szczepana Grzeszczyka, polskiemu szybownictwu przysłużyli się także inni wybitni konstruktorzy - między innymi Wacław Czerwiński, Antoni Kocjan i Michał Bleicher

7 Zawody Lot Południowo-Zachodniej polski - piloci na lotnisku krakowskim Czyżyny, rok 1939

8 W albumie "Samoloty, szybowce..." nie mogło też zabraknąć legend polskiego lotnictwa dwudziestolecia międzywojennego. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura przeszli do historii między innymi dzięki zwycięstwu na Międzynarodowych Zawodach Lotniczych Challenge w 1932 roku. Sukces ten był tym większy, że lecieli polskim samolotem RWD-6.

NA ZDJĘCIU: Zawody Challenge w 1932 roku. Zwycięzca zawodów, Franciszek Żwirko, wita się z synkiem i żoną na lotnisku w Warszawie, w tle samolot RWD-6

9 Załogi samolotów PZL-37 Łoś z 210. Dywizjonu Bombowego przy maszynach, rok 1939

Zygmunt Puławski, Franciszek Misztal, Stanisław Prauss, Ryszard Bartel, Jerzy Dąbrowski oraz Wsiewołod Jakimiuk - nazwiska tych znakomitych inżynierów również przypomina album wydany przez Wydawnictwo BOSZ.

Ich dziełem były bardzo udane maszyny - liniowy i rozpoznawczo-bombowy PZL-23 "Karaś", myśliwski PZL P-11c czy bombowiec PZ-37 "Łoś"

10 Szkolenie szybowcowe. Ustawianie szybowca na miejscu startu, rok 1937

Pierwsze zawody szybowcowe zorganizowano już w roku 1923, przede wszystkim dzięki grupie entuzjastów tego sportu. Odbyły się na zboczach Czarnej Góry opodal Białki Tatrzańskiej. Jednak szybownictwo z prawdziwego zdarzenia zaczęło się dopiero w latach trzydziestych. Rok 1935 przyniósł pierwsze, organizowane corocznie, Krajowe Zawody Szybowcowe. Album "Samoloty, szybowce..." przypomina nazwiska największych asów polskiego szybownictwa...

11 Szkolenie szybowcowe. Ustawianie szybowca w rynnie startowej, rok 1937

Złotymi zgłoskami w historii polskiego szybownictwa zapisał się pilot i inżynier Szczepan Grzeszczyk, który swoje pasje realizował za sterami szybowców i przy desce kreślarskiej, projektując nowe szybowce i udoskonalając już istniejące

12 Artysta malarz Tadeusz Pruszkowski i jego prywatny samolot De Havilland DH 60 Gipsy Moth, rok 1932

13 Generał Kazimierz Sosnowski z żoną Jadwigą na lotnisku w Krakowie, w tle widoczny samolot Lockheed L-14 Super Electra Polskich Linii Lotnicznych, rok 1938

14 Międzynarodowe Zawody Balonowe o Puchar Gordona Bennetta w Warszawie. Załoga balonu Kościuszko Kapitan Franciszek Hynek (z prawej) i porucznik Władysław Pomaski, rok 1935

15 Mapa pogody na krakowskim lotnisku Czyżyny, rok 1931

16 Minister komunikacji Michał Butkiewicz ogląda samolot biorący udział w konkursie samolotów turystycznych, Warszawa, rok 1933

17 Obchody Święta Konstytucji 3 maja na lotnisku mokotowskim w Warszawie, rok 1936

Władze chętnie uświetniały uroczystości państwowe pokazami lotniczymi. A było się czym chwalić i nie chodzi tu wyłącznie o pilotów wojskowych. Polscy lotnicy sportowi zrzeszeni w założonym w 1927 roku Aeroklubie Rzeczpospolitej Polskiej to była światowa czołówka...

18 Międzynarodowe zawody balonowe o Puchar Gordona Bennetta w Warszawie. Kapitan Franciszek Hynek (z lewej) w gondoli balonu Toruń przed lotem treningowym z przedstawicielami prasy, wrzesień 1935 roku

Pierwszy poważny sukces nasi "baloniarze" osiągnęli na Międzynarodowych Zawodach Balonowych o Puchar Gordona Bennetta w Chicago w 1933 roku. Franciszek Hynek i Zbigniew Burzyński w balonie "Kościuszko" pokonali 1370 kilometrów.