Ustawy dotyczące reformy Trybunału Konstytucyjnego

Obie ustawy, które trafiły do Trybunału, stanowią część szerszego pakietu reform dotyczących TK, zaprezentowanego przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara i polityków rządzącej koalicji w marcu. Pakiet ten obejmuje nową ustawę o Trybunale Konstytucyjnym oraz przepisy wprowadzające, które mają dostosować działanie TK do nowych regulacji.

Nowe zasady wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Reklama

Jedną z kluczowych zmian, jakie wprowadza nowa ustawa, jest wybór sędziów Trybunału Konstytucyjnego przez Sejm większością 3/5 głosów. Kandydaci na sędziów muszą spełniać określone kryteria, m.in. być w wieku od 40 do 70 lat, a w okresie 4 lat przed wyborem nie mogą pełnić funkcji politycznych ani przynależeć do partii. Ustawa zakłada również obowiązek prezydenta na przyjęcie ślubowania sędziowskiego w ciągu 14 dni od wyboru.

Reklama

Przepisy uchylają dotychczasowe wyroki

Przepisy wprowadzające do ustawy zawierają regulacje dostosowawcze, uchylające poprzednie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Wprowadzają one również zapis o nieważności wyroków wydanych z udziałem osób "nieuprawnionych do orzekania". Nowe regulacje mają na celu zwiększenie przejrzystości funkcjonowania Trybunału, w tym pełną jawność oświadczeń majątkowych sędziów.

Prezydent Duda alarmuje: Nowe przepisy dotyczące Trybunału Konstytucyjnego zagrożeniem dla bezpieczeństwa prawnego

Prezydent Andrzej Duda wyraził obawy, że nowe regulacje mogą zaszkodzić obywatelom, naruszając ich prawa nabyte oraz bezpieczeństwo prawne.

Obawy o chaos ustrojowy

Prezydent wyraził zaniepokojenie, że przyjęte rozwiązania mogą doprowadzić do "chaosu ustrojowego", którego skutki są trudne do przewidzenia. Zgodnie z komunikatem Kancelarii Prezydenta RP, nowe przepisy godzą w stabilność prawną i mogą pozbawić obywateli wielu praw.

Duda o najbardziej kontrowersyjnej regulacji

Szczególnie kontrowersyjna według prezydenta jest regulacja przewidująca unieważnienie około 100 orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, które w przeszłości były korzystne dla obywateli, zwłaszcza w kontekście ochrony ich praw i wolności. Taka zmiana, zdaniem Dudy, uderza w bezpieczeństwo prawne obywateli, gdyż może cofnąć wyeliminowane wcześniej obowiązki uznane za niekonstytucyjne.

Nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym budzi również zastrzeżenia dotyczące spójności z pozycją ustrojową Prezydenta RP oraz zasadami działania instytucji publicznych, w tym proporcjonalności i sprawności działania. Te zmiany mogą wpłynąć na efektywność funkcjonowania Trybunału i innych instytucji państwowych, twierdzi Duda.