Jak przekazały tureckie władze, 10 osób, w tym dwie osoby nieletnie, relokowano do Rosji, 13 do Niemiec, trzy do USA. Objęto wymianą osoby z więzień w "USA, Niemczech, Polsce, Słowenii, Norwegii, Rosji i Białorusi". Operację koordynuje turecki wywiad.
Kto jest na liście?
Agencja Anatolia, powołując się na źródła w wywiadzie, poinformowała, że uczestnicy wymiany zostali przetransportowani do stolicy Turcji na pokładzie siedmiu samolotów. Strona turecka potwierdziła, że wśród wymienionych w Ankarze są między innymi:
- Korespondent amerykańskiego dziennika "Wall Street Journal" 32-letni Evan Gershkovich, skazany w Rosji na 16 lat więzienia za rzekome szpiegostwo. Gershkovich to pierwszy od czasów zimnej wojny amerykański dziennikarz skazany w Rosji za szpiegostwo. Sam reporter, redakcja "WSJ" oraz władze USA twierdzą, że jest niewinny i wykonywał normalne obowiązki zawodowe jako korespondent formalnie akredytowany przez rosyjskie MSZ.
- Były żołnierz Paul Whelan, również skazany w Rosji na 16 lat więzienia za szpiegostwo w 2020 roku.
- Rosyjski opozycjonista Ilja Jaszyn, były współpracownik zabitego w 2015 roku byłego wicepremiera Rosji Borisa Niemcowa. Został skazany w grudniu 2022 roku na 8,5 roku kolonii karnej za rzekome fake newsy o działaniach sił zbrojnych Rosji.
- 29-letni obywatel Niemiec Rico Krieger, który został na Białorusi skazany na karę śmierci w czerwcu br. Białoruski sąd uznał go za winnego przestępstw na podstawie sześciu artykułów kodeksu karnego, dotyczących najemnictwa, terroryzmu, utworzenia formacji ekstremistycznej, uszkodzenia środka transportu lub trasy komunikacyjnej, a także działalności agenturalnej i nielegalnych działań z użyciem broni. Został ułaskawiony przez Alaksandra Łukaszenkę.
- Były agent FSB Wadim Krasikow w 2021 r. skazany w Niemczech na dożywocie za zabójstwo czeczeńsko-gruzińskiego dysydenta w berlińskim Tiergarten na zlecenie rosyjskich władz. Krasikow przebywał w ostatnim czasie w więzieniu w Berlinie, ale był kilkakrotnie przenoszony ze względów bezpieczeństwa – podał „Die Welt”.
Nie opublikowano oficjalnej pełnej listy osób, które zostały wymienione.
W wymianie wzięła też udział Polska
Niezależny rosyjski portal Insider podał w czwartek, że Polska uwalnia Pawła Rubcowa w ramach wymiany 26 osób między Rosją i Zachodem. Rubcow jest jednym z agentów służb rosyjskich, którzy mają być wymienieni za więźniów politycznych - Rosjan i cudzoziemców.
Insider podał, że Rubcow, agent wywiadu wojskowego GRU, został zatrzymany przez Polskę na granicy polsko-ukraińskiej 27 lutego 2022 r. Podawał się za dziennikarza hiszpańskiego i używał nazwiska Pablo Gonzales. Miał wykorzystywać status dziennikarza do zbierania informacji na Ukrainie dla rosyjskich służb specjalnych, jego celem było też zdobycie zaufania opozycjonistów rosyjskich.
Po zatrzymaniu - według portalu Insider - na znalezionych u niego nośnikach danych zidentyfikowano szczegółowe raporty o działaniach Żanny Niemcowej i osób z jej otoczenia. Podający się za dziennikarza Rubcow interesował się w szczególności uczestnikami letniej szkoły dziennikarstwa z Ukrainy i Stanów Zjednoczonych - podaje Insider.
Żanna Niemcowa jest dziennikarką, córką zabitego w 2015 roku Borisa Niemcowa, jednego z przywódców opozycji antykremlowskiej. Żyje na emigracji.
Tusk: Dziękuję prezydentowi za wzorową współpracę
Do akcji wymiany więźniów odniósł się we wpisie na platformie X premier Tusk. "Właśnie zakończyła się operacja wymiany więźniów, dzięki której Rosję opuścili bohaterowie rosyjskiej opozycji oraz obywatele państw NATO, przetrzymywani w Rosji. Akcja była możliwa dzięki zaangażowaniu naszego państwa. Dziękuję prezydentowi i służbom za wzorową współpracę" - napisał szef rządu.
Rzecznik szefa MSWiA oraz ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński, również na portalu X, poinformował, że polskie władze zaakceptowały prośbę władz USA, aby włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i na Białorusi oraz w państwach NATO aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU.
W oparciu o bliskie więzi polsko-amerykańskie, sojuszniczą współpracę i wspólne interesy w zakresie bezpieczeństwa, a także tożsame rozumienie wartości demokratycznych, władze Rzeczpospolitej Polskiej - Prezydent, Premier i Rząd - zaakceptowały prośbę władz USA, aby z przestrzeganiem przepisów polskiego prawa, włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i Białorusi oraz państwach NATO aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU, realizującego zadania wywiadowcze na terenie Europy i oczekującego na proces karny - poinformował Dobrzyński.