Wielki Post 2024: Kiedy jest? Dlaczego trwa 40 dni? Kiedy wypada post ścisły?

Wielki Post 2024: Kiedy się zaczyna i kończy?

Wielki Post 2024 rozpocznie się w Środę Popielcową 14 lutego. Tego dnia katolicy gromadzą się w kościołach na mszach, w czasie których kapłani posypują ich głowy popiołem, co ma przypomnieć o konieczności pokuty i nawrócenia.

Środa Popielcowa to święto ruchome, a jego data zależy od daty Niedzieli Wielkanocnej. Ta zaś jest pierwszą niedzielą po pierwszej wiosennej pełni Księżyca i w tym roku przypada 31 marca. Wielki Post trwa 40 dni i kończy się w Wielki Czwartek wieczorną Mszą Wieczerzy Pańskiej, którą jednocześnie rozpoczynają się obchody Triduum Paschalnego. W tym roku Wielki Czwartek wypada 28 marca. Do Wielkiego Postu nie zalicza się przypadających w czasie jego trwania niedziel, które nawet w tym czasie uznawane są – jak wszystkie pozostałe w ciągu roku – za święto Zmartwychwstania.

Do 1983 roku – zgodnie z tradycją i obowiązującym wówczas prawem kanonicznym – Wielki Post trwał do Wielkiej Soboty poprzedzającej Niedzielę Wielkanocną. Obecnie obowiązujący Kodeks Prawa Kanonicznego nie wyznacza daty zakończenia Wielkiego Postu. Czas jego trwania - do Wielkiego Czwartku - wynika z ogólnych norm roku liturgicznego oraz z "Listu okólnego o przygotowaniu i obchodzeniu Świąt Paschalnych" Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 1988 roku.

Wielki Post. Dlaczego trwa 40 dni?

Czas trwania Wielkiego Postu wynoszący 40 dni nie jest przypadkowy. Liczba ta ma w Piśmie Świętym konkretną symbolikę i odnosi się do czasu, w którym Bóg w pewien istotny sposób działa w życiu człowieka lub też wyznacza człowiekowi ważne zadanie.

40 dni trwał potop, który Noe przeżył w swojej arce i tyle samo dni przebywał Mojżesz na Górze Synaj, gdzie otrzymał 10 Przykazań Bożych. 40 dni pościł też Jezus na pustyni, zanim rozpoczął swoją publiczną działalność. Natomiast 40 lat trwała pielgrzymka Izraelitów do Ziemi Obiecanej.

Wielki Post: Co oznacza dla katolików?

Wielki Post jest w Kościele katolickim czasem pokuty i nawrócenia. To wówczas wierni mają za pomocą postu, jałmużny i modlitwy zmienić na lepsze swoje życie i zbliżyć się do Boga. Pomocne w tym mają być też wielkopostne postanowienia, które przybrać mogą różną formę. Może to być zarówno wyrzeczenie się jedzenia słodyczy, jak i zobowiązanie do codziennej lektury Pisma Świętego. Wielki Post bezpośrednio poprzedza przeżywanie męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Ma przygotować do jak najlepszego obchodzenia Wielkanocy – najważniejszego chrześcijańskiego święta.

W trakcie trwania Wielkiego Postu w Kościele katolickim obchodzonych jest kilka istotnych świąt. Należy do nich przede wszystkim Niedziela Palmowa, która wypada tydzień przed Wielkanocą. Jest świętem upamiętniającym uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy.

W czasie Wielkiego Postu odprawiane są również nabożeństwa związane z tym okresem roku liturgicznego. Zalicza się do nich Drogę Krzyżową i Gorzkie Żale.

Wielki Post: Kiedy obowiązuje post ścisły?

W Środę Popielcową, która rozpoczyna Wielki Post, katolików obowiązuje post ścisły podobnie jak w Wielki Piątek obchodzony na pamiątkę męki i śmierci Jezusa. Poza tym, że jest to post w którym należy powstrzymywać się od jedzenia mięsa (post jakościowy), jest to również tzw. post ilościowy. Oznacza to, że można tego dnia zjeść jeden posiłek do syta i dwa lekkie. Ograniczenie do spożywania tylko trzech posiłków tego dnia dotyczy osób między 18. a 60. rokiem życia. Wszystkie pozostałe osoby, które ukończyły 14. rok życia obowiązuje wówczas jedynie wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.