Wielka Sobota w Kościele katolickim. Co świętujemy w Wielką Sobotę?
W Wielką Sobotę Kościół kontynuuje obchody Triduum Paschalnego. Osią Triduum są wydarzenia opisane w ewangeliach, rozgrywające się w ostatnich dniach życia Jezusa. Pierwszy dzień Triduum, Wielki Czwartek, koncentruje się na Ostatniej Wieczerzy. Wielki Piątek to Liturgia Męki Pańskiej. Wielka Sobota to z kolei dzień, w którym ciało Jezusa spoczywało w grobie.
"Wielka Sobota, będąc dniem poświęconym śmierci Zbawiciela, jest dniem szczególnej ciszy i adoracji Chrystusa spoczywającego w grobie. Z tej racji wiernych zachęca się do nawiedzenia kościoła i adoracji Chrystusa w Najświętszym Sakramencie wystawionym w tzw. Grobie Pańskim oraz do przedłużenia piątkowego postu jako znaku uczczenia śmierci Jezusa. Dzień ten jest zatem dniem pomiędzy śmiercią a Zmartwychwstaniem celebrowanym w Wigilię Paschalną i w Niedzielę Zmartwychwstania" – czytamy na stronie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Czy w Wielką Sobotę katolików obowiązuje post?
W Wielką Sobotę Kościół katolicki nie nakazuje więc postu, ale do niego zachęca. Post ten ma polegać na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów mięsnych. Jest on kontynuacją postu paschalnego (bo tak w tradycji Kościoła katolickiego nazywany bywa post obowiązujący w Wielki Piątek). Nie jest jednak tak surowy jak ten wielkopiątkowy. Przypomnijmy – w Wielki Piątek wierni mają obowiązek wstrzymania się od spożywania pokarmów mięsnych oraz ograniczenia liczby spożywanych posiłków do trzech, w tym tylko jednego do syta.
Jeżeli osoba wierząca chce kontynuować post paschalny również w sobotę, zaleca się jej wstrzymanie od spożywania pokarmów mięsnych. To ograniczenie obowiązuje aż do Wigilii Paschalnej. Jest to uroczystość odbywająca się w kościołach w sobotni wieczór, składająca się z Liturgii Światła, Liturgii Słowa i Liturgii Chrzcielnej. Kończy się mszą świętą, która jest pierwszą Mszą Zmartwychwstania Pańskiego. W ten sposób katolicy kończą obchody Triduum.
Zakończenie Wielkiego Postu w ludowych zwyczajach
W Polsce najbardziej znanym zwyczajem związanym z Wielką Sobotą jest święcenie pokarmów. Dawniej praktykowano również, choć może nie na taką skalę i bardziej lokalnie, tzw. pogrzeb żuru i wieszanie śledzia – czyli symboliczne pożegnanie dwóch potraw kojarzących się z Wielkim Postem. Często odbywały się one właśnie w sobotę, po Wigilii Paschalnej (niektóre źródła podają też Wielki Piątek).