Od 1 czerwca 2024 roku wszelkie instytucje finansowe są zobowiązane do dokładnej weryfikacji rejestru numerów PESEL. Jest to środek mający na celu zapobieganie różnego rodzaju przestępstw, takich jak oszustwa związane np. z kredytami na czyjeś dane. Jeśli zastrzeżesz swój numer PESEL, nie będziesz w stanie skorzystać z usług kredytowych, zakupów na raty ani procedur notarialnych, takich jak transakcje dotyczące nieruchomości. Równocześnie, nawet jeśli ktoś pozna twój numer PESEL, nie będzie mógł go wykorzystać, aby wziąć kredyt w twoim imieniu.
Czy możesz wykupić receptę, jak zastrzeżesz numer PESEL?
Warto jednak pamiętać, że mimo zastrzeżenia numeru PESEL nadal można skorzystać z usług lekarza, zrealizować receptę, kupić bilety lotnicze i załatwić sprawy w urzędzie. Nowa procedura ma przewagę polegającą na tym, że jeśli instytucja finansowa udzieli pożyczki osobie, której numer PESEL jest zastrzeżony, nie będzie uprawniona do dochodzenia należności z tego tytułu. To stanowi zabezpieczenie przed oszustwami związanymi z nielegalnym wykorzystaniem danych przez osoby trzecie.
Co więc dalej z rutynowym stosowaniem numeru PESEL, na przykład przy realizacji recept czy rejestracji u lekarza? Nic się w zasadzie nie zmienia. Ani placówki medyczne, ani apteki nie należą do grupy podmiotów, które muszą weryfikować ten numer w bazie zastrzeżeń. Oznacza to, że nadal możemy używać go w kontaktach z nimi na takich samych zasadach jak dotychczas, bez względu na to, czy jest on zastrzeżony, czy nie. To samo dotyczy sytuacji takich jak załatwianie spraw w urzędzie czy kupowanie biletów lotniczych.
Jak zastrzec numer PESEL?
Możesz zastrzec swój numer PESEL poprzez:
- Aplikację mObywatel.
- Serwis gov.pl.
- Urząd gminy.
Aby skorzystać z usługi przez internet, wymagane jest posiadanie profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego, e-dowodu lub danych do logowania do bankowości elektronicznej. Wystarczy kliknąć Zastrzeż PESEL i się zalogować. System przeniesie cię do strony mObywatel.gov.pl. Następnie należy wybrać opcję "Zastrzeż PESEL".
Zastrzeżenie numeru PESEL można cofnąć
Potrzeba cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL może pojawić się w sytuacjach, takich jak:
- Tworzenie nowego rachunku bankowego.
- Zaciąganie kredytu lub pożyczki.
- Zakupu na raty.
- Wypłata większej kwoty pieniędzy w placówce bankowej (przekraczającej trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, obecnie wynoszącego 12 726 zł).
- Podpisanie aktu notarialnego dotyczącego nieruchomości.
- Otrzymanie kopii własnej karty SIM.
Konieczność cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL może pojawić się w związku z załatwianiem spraw z bankami, SKOK-ami, innymi instytucjami finansowymi, notariuszami oraz operatorami telekomunikacyjnymi. Jeśli chcesz cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL, możesz to zrobić bezterminowo lub określić datę i godzinę, kiedy system automatycznie zastrzeże ponownie twój numer PESEL.