Same zęby składają się z korony, która jest pokryta twardym szkliwem. Otacza ono miękką i brązową zębinę, która ma za zadanie chronić miazgę znajdującą się w środku. Szkliwo tworzą kruche pasma przypominające swoją strukturą plastry miodu. Oddziałują one ze światłem i nadają zębom perłowy, mleczny wygląd. Zębina składa się z kolagenu, minerałów, wody i białek. Nici kolagenu mają chronić przed pękaniem i łamaniem zębów w trakcie żucia i rozdrabniania pokarmu. W miazdze znajdują się z kolei naczynia krwionośne i nerwy, odpowiedzialne za komunikowanie się z całym ciałem. W momencie całkowitego uformowania się zębów, wokół miazgi osadzają się wyspecjalizowane komórki zwane odontoblastami. Ich liczba jest skończona i nie mają możliwości odnawiania się.

Reklama

Jak zmieniają się nasze zęby wraz z wiekiem?

Im jesteśmy starsi, tym cieńsza staje się zewnętrzna powierzchnia szkliwa. Odsłania ona jednocześnie zębinę, która ciemnieje wraz z wiekiem. Dzieje się tak z powodu sztywnienia i kurczenia nici kolagenu. Poza tym płyn znajdujący się w kanalikach wypełnia się minerałami. Wzrost zębiny sprawia również, że nasze zęby wydają się nieprzezroczyste i są mniej wrażliwe na ciepło i zimno.

Poza tym cząsteczki jedzenia i napojów wypełniają mikroszczeliny i drobne linie pęknięć, które pojawiają się w miarę starzenia. Biegną one w górę i w dół szkliwa, powodując odbarwienia i plamy. Te na szczęście można łatwo usunąć podczas zabiegu wybielania. Wraz z wiekiem nasze zęby stają się zatem coraz bardziej kruche oraz ciemniejsze. Co robić, aby uniknąć pogorszenia tego stanu?

Sposoby na zdrowe zęby

Sporo osób używa zębów do otwierania opakowań lub trzymania różnego rodzaju narzędzi. Jest to szkodliwe przyzwyczajenie, które wymaga niepotrzebnego użycia siły. W późniejszym wieku powinniśmy unikać tego typu zachowań, gdyż mogą one przyspieszyć proces pękania i spowodować złamanie. Osoby z tendencją do zaciskania zębów lub zgrzytania, powinny zainwestować w specjalną osłonę, którą zakłada się na noc. Jest to tak zwana szyna relaksacyjna. Z kolei jeśli mamy duże wypełnienia lub zęby leczone kanałowo, warto porozmawiać ze swoim dentystą o wymianie materiału wypełniającego lub o koronach, które zapewniają lepszą ochronę przed pękaniem i złamaniem.

Reklama

Kolejną kwestią jest równomierne rozkładanie siły żucia podczas spożywania posiłków. Jest to szczególnie istotne, jeśli brakuje nam niektórych trzonowców lub przedtrzonowców. W takim przypadku powinniśmy unikać przeciążenia pozostałych zębów. Luki najlepiej uzupełnić mostami, implantami lub dobrze dopasowaną protezą. Dzięki temu unikniemy przesuwania się innych zębów i utrzymamy prawidłowy zgryz.

Poza tym niezwykle ważne jest leczenie chorób dziąseł (zapalenia przyzębia), co pozwoli ograniczyć kurczenie się dziąseł, czyli recesję. Jest to niebezpieczne zjawisko, które powoduje odsłonięcie ciemniejszych korzeni zębów, bardziej podatnych na powstawanie ubytków.

Jak opóźnić proces starzenia się zębów?

Utrata szkliwa i zębiny, która postępuje wraz z wiekiem może zostać spowolniona, jeśli zadbamy o prawidłową higienę jamy ustnej. Najlepiej wybierać szczoteczki do zębów z miękkim włosiem oraz pasty do zębów, które nie zawierają drobinek ścierających. Takim działaniem zazwyczaj wyróżniają się pasty wybielające. Niestety powodują one ścieranie szkliwa. Warto sięgać po produkty przeznaczone do wrażliwych zębów. Duże znaczenie ma także nasza dieta. Kwasy znajdujące się w żywności (na przykład w cytrynie lub occie jabłkowym) powodują erozję szkliwa. Podobnie działa refluks oraz częste wymioty.

Na stan naszych zębów wpływa również ślina. Jej zadaniem jest ochrona przed szkodliwym działaniem kwasów. Poza tym ma właściwości antybakteryjne, dzięki czemu ogranicza erozję i próchnicę. Jest także bardzo ważna w procesie żucia, połykania i mówienia. Wraz z wiekiem jakość i ilość naszej śliny zmniejszają się. Ma to związek ze zmianami w gruczołach ślinowych. Przyczyną tego może być też przyjmowanie niektórych leków na depresję lub wysokie ciśnienie krwi. Warto zatem porozmawiać ze swoim lekarzem o sposobach na poprawę wydzielania śliny. Poza tym powinniśmy skupić się na zwalczeniu choroby refluksowej.

W wyniku starzenia zmienia się DNA w naszych komórkach. Tym samym zmniejsza się zdolność do walki ze szkodliwymi czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi. To z kolei wiąże się z większym ryzykiem nowotworów i chorób przewlekłych. Aby ograniczyć uszkodzenie komórek, konieczna jest zmiana nawyków, w tym zwłaszcza rzucenie palenia. Duże znaczenie ma też kontrola poziomu cukru we krwi oraz walka z przewlekłymi infekcjami, takimi jak choroby dziąseł. Warto pamiętać, aby w razie potrzeby prosić o pomoc swojego dentystę, zwłaszcza wtedy, gdy nie wiemy jakie produkty stosować i jak prawidłowo czyścić zęby.