Władze Ukrainy już rozpoczęły postępowanie przygotowawcze w związku z tym faktem i podejmą wszelkie niezbędne kroki, by wszyscy odpowiedzialni za te sprzeczne z prawem działania, zostali pociągnięci do odpowiedzialności – poinformowała prokurator generalna Ukrainy Iryna Wenediktowa na Facebooku w czwartek wieczorem (https://tinyurl.com/3dweacmd).
Skazani obcokrajowcy
Prokuratorka podkreśliła, że zgodnie z Konwencją genewską, skazani Brytyjczycy Shaun Pinner i Aiden Aslin oraz obywatel Maroka Brahim Saadoun korzystają z immunitetu jako kombatanci (uczestnicy działań zbrojnych), a jako jeńcy wojenni nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za udział w walkach. Ich zatrzymanie powinno mieć na celu wyłącznie przerwanie ich uczestnictwa w działaniach zbrojnych.
Ponadto, jak zaznaczyła, żaden jeniec wojenny nie może stanąć przed sądem bez możliwości obrony i pomocy wykwalifikowanego prawnika. Wenediktowa dodała, że we współczesnej Europie kara śmierci jest uważana za niedopuszczalną formę kary. „Wyrok” wydany przez „sąd” prorosyjskich separatystów nazwała „złamaniem międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka oraz kpiną Rosji z jej zobowiązań jako państwa-okupanta”.
„Wyrok” w sprawie trójki mężczyzn, którzy walczyli w regularnych jednostkach armii ukraińskiej zapadł w czwartek przed samozwańczym „sądem” w Doniecku. Kontrolujący część obwodu donieckiego bojownicy zarzucili wojskowym „najemnictwo” i dążenie do obalenia „porządku konstytucyjnego DRL”. Mężczyźni trafili do niewoli po tym, jak ich oddziały poddały się w Mariupolu.
AI o "wyroku": Rażące złamanie międzynarodowego prawa humanitarnego
Amnesty International nazwała „wyrok” separatystów „rażącym złamaniem międzynarodowego prawa humanitarnego”. Denis Kriwoszejew, zastępca dyrektora AI ds. Europy Wschodniej i Azji Środkowej, podkreślił, że wszyscy trzej obcokrajowcy byli żołnierzami sił zbrojnych Ukrainy i jako tacy są chronieni przez Konwencję genewską.
Podkreślił, że zgodnie z nią wojskowych można postawić przed sądem jedynie za możliwe zbrodnie wojenne. Zaznaczył też, że wyrok wydał nie „niezależny i obiektywny sąd, lecz siły działające z polecenia Rosji”.
Te tzw. oskarżenia nie dotyczą zbrodni wojennych. Pozbawienie życia tych wojskowych w wyniku skrajnie niesprawiedliwego postępowania sądowego będzie stanowić samowolne pozbawienie życia – oświadczył Kriwoszejew.
Dodał, że celowe pozbawienie jeńca wojennego prawa do sprawiedliwego procesu jest zbrodnią wojenną. Za właściwe traktowanie jeńców wojennych odpowiada Rosja jako państwo–okupant.
Kriwoszejew oświadczył, że Rosja powinna doprowadzić do odwołania „wyroku” i zapewnić jeńcom traktowanie zgodne z przepisami prawa humanitarnego.