Najważniejszym punktem spotkania będzie dzisiejsza debata umownego lidera opozycji Aleksieja Nawalnego, który zaczynał karierę jako antykorupcyjny bloger, by stać się jednym z najbardziej rozpoznawalnych postaci ruchów antykremlowskich, z amerykańskim politologiem Francisem Fukuyamą. Na Forum przyjechali też inni ważni działacze opozycji, wśród nich Władimir Kara-Murza i Władimir Miłow.
Wielu z nich ma bogate doświadczenie represji ze strony państwa rosyjskiego. – 30 dni siedzi się w pełnej izolacji na 15 mkw. w czteroosobowej celi. Jedzenie przynoszą przez okienko, niecała godzina dziennie na spacer w piwnicy z kratką zamiast sufitu, przez którą widać niebo. Człowiekowi zajętemu, który przyzwyczaił się, że na wszystko brakuje czasu, ciężko się przestawić – opisywał Miłow warunki w aresztach w niedawnej rozmowie z Dziennikiem Gazetą Prawną.
Także dlatego najważniejsze opozycyjne imprezy odbywają się zwykle poza granicami Rosji. Forum, nazwane na cześć zamordowanego w 2015 roku u ścian Kremla Borisa Niemcowa, jest organizowane po raz czwarty. Przed Warszawą odbyło się w Brukseli, Berlinie i Pradze. Uczestnicy będą debatować przez dwa dni.
– To jedna z niewielu, a przy tym chyba największa platforma, na której intelektualiści, liderzy, dziennikarze i aktywiści z Rosji mogą spotkać się z europejskimi kolegami i porozmawiać o problemach, które ich trapią – mówi Dziennik.pl współorganizatorka Forum Anastasija Siergiejewa, szefowa Fundacji WOT, działaczka Stowarzyszenia Za Wolną Rosję.
– Po pierwsze, to unikalna możliwość dla polskiego środowiska eksperckiego, by lepiej zrozumieć to, co dzieje się w Rosji. Po drugie, to ważny sygnał dla rosyjskiego społeczeństwa o tym, że Europa nie składa się tylko z Francji i Niemiec, ale i innych państw, z których każde ma swoje wyobrażenia o Rosji. Po trzecie, to szansa porozmawiania o Rosji w Europie – dodaje Siergiejewa.
Inne atrakcje znalazł w Warszawie nastoletni syn Aleksieja Nawalnego. „»Wiedźmin« to ulubiona książka Zachara, a jej autor Andrzej Sapkowski – jego ulubiony pisarz. Dlatego nie miałem wyboru. Zachar wyobrażał sobie Warszawę jako zadziwiające i tajemnicze miasto, podobne do tych ze świata Wiedźmina. Teraz chodzi i się dziwi, że nikt nie chodzi ze srebrnymi sztyletami" – napisał Nawalny na Facebooku. Z naszych informacji wynika, że polityk poprosił dyplomatów, by pomogli mu zorganizować spotkanie z Sapkowskim, ale pojawił się problem z jego odnalezieniem, bo pisarz miał wyjechać na urlop. Na razie nie wiemy więc, czy dyplomaci podołali zadaniu na miarę Wiedźmina.
Polskie MSZ wsparło Forum Niemcowa finansowo, a na jego otwarciu przewidziano wystąpienie wiceszefa resortu dyplomacji Macieja Langa. Wśród partnerów są też ambasady Czech i Wielkiej Brytanii, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej i Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 9 października jako data rozpoczęcia Forum nie jest przypadkowa. Dzisiaj Niemcow skończyłby 60 lat.
Boris Niemcow od lat 90. był znanym politykiem. W czasach Władimira Putina zajmował zdecydowanie antyrządowe stanowisko. Jako jeden z niewielu rosyjskich polityków potępił nielegalną aneksję Krymu w 2014 roku. Zginął rok później. Wykonawców zbrodni skazano, ale mocodawców nigdy nie ustalono. Ślady prowadzą do Czeczenii; opozycja podejrzewa, że w zbrodnię był zamieszany jej przywódca Ramzan Kadyrow.