To niezwykle cenne odkrycie, które wzbogaci naszą kolekcję pamiątek po dawnych mieszkańcach Barczewa i naszego powiatu.Niestety nazwiska zapisane na deskach nie są zbyt wyraźne, ale mam nadzieję, że w czasie prac konserwatorskich uda się je odcyfrować i dowiemy się kim byli budowniczy - mówiła Krystyna Szter, radna powiatowa i kurator mieszczącej się w budynku Powiatowej Galerii "Synagoga".
Zakres robót na tym etapie jest spory, bo mówimy nie tylko o generalnym remoncie samego budynku od fundamentów po dach, ale i o nowych przyłączach mediów, które muszą się w nim znaleźć, aby galeria mogła funkcjonować przez cały rok. Równocześnie, pod nadzorem konserwatorskim, prowadzone są roboty budowlane i prace restauratorskie w jej wnętrzu. Zmienia się także jej otoczenie. Mam jednak nadzieję, że jesienią będziemy mogli rozpocząć w "Galerii" normalną działalność - mówił starosta olsztyński Andrzej Abako, którego cytuje na swojej stronie internetowej "Powiat Olsztyński".
Historia synagogi
Synagoga została zbudowana w latach 1845-1850. W 1937 roku barczewska gmina żydowska sprzedała ją osobom prywatnym, co ostatecznie uratowało ją przed zniszczeniem podczas tzw. nocy kryształowej. W czasie II wojny światowej Niemcy wykorzystali budynek jako więzienie. Od 40 lat synagogą opiekuje się Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne "Pojezierze", prowadzące w niej Galerię Sztuki "Synagoga". Obecnie jest to jedyna zachowana synagoga w powiecie olsztyńskim. Po gruntownym remoncie w 2000 roku, budynek odzyskał swoją świetność.
Murowany z cegły ceramicznej, dwukondygnacyjny budynek synagogi ma orientację wschód-zachód. Zachowała się ozdobna fasada z dużymi oknami zamkniętymi półkoliście oraz pięcioboczna apsyda. Wewnątrz znajduje się główna sala modlitewna z płaskim sufitem i podłogą wyłożoną płytkami ceramicznymi.
Kapsuła czasu
Przed ponownym otwarciem synagogi, planuje się umieścić w niej kapsułę czasu, zawierającą m.in. kopie znalezionych desek, nazwiska osób pracujących przy renowacji oraz współczesne przedmioty związane z Barczewem.