Decyzja wojewody pomorskiego niezgodna z prawem? RPO zdecydowanie o obchodach 4 czerwca

"Solidarność" Stoczni Gdańskiej uzyskała pod koniec marca zgodę wojewody pomorskiego na organizację cyklicznych, całodobowych zgromadzeń na placu przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców w Gdańsku w dniach 10 kwietnia, 3 maja, 4 czerwca, 14 sierpnia i 11 listopada. Decyzja została wydana na okres trzech lat.

Także gdańskie władze samorządowe przy współudziale grupy prezydentów największych polskich miast planowały obchody 30. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989, na Placu Solidarności. W ocenie rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara, jeżeli zgoda wojewody dla "S" zostanie utrzymana, to gdański samorząd nie będzie mógł tam zorganizować swoich uroczystości.

Według RPO uzasadnienie decyzji wojewody Dariusza Drelicha dotyczącej zgody dla "Solidarności" jest niewystarczające. "Nie spełnia bowiem wytycznych Trybunału Konstytucyjnego, według których organizator musi wykazać, że wydarzenia, zgłaszane, jako zgromadzenie cykliczne, odbywały się już z jego inicjatywy w ostatnich 3 latach" – czytamy w komunikacie.

Rzecznik w wystąpieniu do wojewody pomorskiego wyraził wątpliwości, czy organizator zgromadzeń cyklicznych spełnia przesłanki art. 26a ust. 1 przepisów Prawa o zgromadzeniach. Głosi on: "Jeżeli zgromadzenia są organizowane przez tego samego organizatora w tym samym miejscu lub na tej samej trasie, co najmniej 4 razy w roku według opracowanego terminarza lub co najmniej raz w roku w dniach świąt państwowych i narodowych, a tego rodzaju wydarzenia odbywały się w ciągu ostatnich 3 lat, chociażby nie w formie zgromadzeń i miały na celu w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii RP wydarzeń, organizator może zwrócić się z wnioskiem do wojewody o wyrażenie zgody na cykliczne organizowanie tych zgromadzeń".

RPO przypomniał, że według orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego organizator musi wykazać, "iż organizował cykliczne wydarzenia przez 3 lata". Rzecznik uznał, że "w świetle wyroku TK nie można uznać za wystarczające wyjaśnienie stanu faktycznego oraz uzasadnienie decyzji przedstawione przez Wojewodę Pomorskiego".

W wyjaśnieniach dla Rzecznika wojewoda miał napisać, że "na potrzeby postępowania przyjęto, że przepisy ustawy nie nakładają na wnioskodawcę obowiązku prowadzenia dokumentacji tych wydarzeń, a zainteresowany wyjaśnił ustnie, że wydarzenia miały miejsce w terminach podanych we wniosku w innej niż zgromadzenia publiczne formie".

28 marca "Solidarność" Stoczni Gdańskiej uzyskała zgodę wojewody pomorskiego na organizację cyklicznych, całodobowych zgromadzeń na placu przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców w Gdańsku. Wniosek o zgodę na cykliczne zgromadzenia złożył do wojewody wiceprzewodniczący stoczniowej "S" i radny PiS sejmiku pomorskiego Karol Guzikiewicz.

Wojewoda pomorski określił dwa miejsca cyklicznych zgromadzeń dla stoczniowej "S": ulica Doki od bramy historycznej nr 2 oraz cały Plac Solidarności wokół Pomnika Poległych Stoczniowców. W tych miejscach manifestacje mogą być organizowane w godzinach od 6 do 22.

Po otrzymaniu zgody Guzikiewicz zaprosił na 4 czerwca na godz. 10.00 do złożenie kwiatów. prezydentów, burmistrzów, wójtów, marszałka województwa pomorskiego i innych gości. "Jeżeli ktoś będzie chciał uczcić tę rocznicę, to nie będziemy nikogo wykluczać" - powiedział.

Obchody 30. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 organizuje grupa prezydentów największych polskich miast. Od 1 do 11 czerwca w 13 miejscach w centrum Gdańska odbędzie się "Święto Wolności i Solidarności". Wśród wielu wydarzeń 4 czerwca o godz. 12 na scenie przed budynkiem Europejskiego Centrum Solidarności planowane jest wspólne odśpiewanie "Mazurka Dąbrowskiego", proklamacja Deklaracji Wolności i Solidarności, wspólne zdjęcie i degustacja tortu z okazji 30. urodzin polskiej demokracji. Tego samego dnia o godz. 17.30 na Długim Targu odbędzie się wiec z udziałem gości specjalnych Święta Wolności i Solidarności oraz odegranie hymnu Europy.