Premier Morawiecki składa w poniedziałek wizytę w Sztokholmie. Na konferencji po spotkaniu z szefem szwedzkiego rządu powiedział, że "byli tacy optymiści, którzy chcieliby widzieć NATO jako klub dyskusyjny, ale sądzimy, że NATO musi powrócić do roli siły, która broni porządku światowego i która broni pokoju".
Jestem przekonany, że razem ze Szwecją i Finlandią jako członkami, NATO będzie silniejsze, a oba te kraje (..) będą uczestniczyły w zapewnieniu bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO (...) Potrzebujemy nowych, silnych sojuszników - powiedział Morawiecki.
Szwecja i Finlandia w NATO? Stanowisko Polski
Zaznaczył, że Szwecja to "kraj, bez którego nowa architektura bezpieczeństwa szybko się zawali". Polska jest gotowa objąć rolę lidera na wschodniej flance, ale potrzebujemy silnych sojuszników na południu i północy. To z jednej strony wzmocnienie naszego potencjału, a także silny przekaz do Rosji: +nie uda wam się rozbić Europy na kawałki+. Dlatego Polska opowiada się za przystąpieniem Szwecji i Finlandii do NATO, najlepiej równocześnie - oświadczył Morawiecki.
Rosja opowiedziała się za przeszłością, Europa musi opowiedzieć się za przyszłością - dodał.
Premier ocenił, że w obecnym trudnym czasie Europa - a przynajmniej część państw członkowskich UE - staje na wysokości zadania. Rosja chciała rzucić Ukrainę na kolana w zaledwie kilka dni, i od tego czasu, prawie od roku, Ukraina cały czas się broni - powiedział.
Według niego, choć Rosja chciała złamać jedność europejską, to Europa jest dziś bardziej zjednoczona niż kiedykolwiek wcześniej. Zaznaczył, że w chwili geopolitycznego przełomu "nikt nie może stać obok i trzeba wybrać: albo wolność, albo tyrania; albo demokracja, albo imperializm, albo cywilizacja, albo barbarzyństwo".
Premier stwierdził, że dotąd Szwecja "trzymała się z reguły z dala od zgiełku", dlatego należy docenić jej obecną postawę. Podkreślił, że wojna w Ukrainie nie jest przejściowym problemem, tylko zwiastunem nowej ery zagrożeń.
Szwecja przekaże Ukrainie Leopardy?
Premier Mateusz Morawiecki wyraził nadzieję, że Szwecja dołączy do państw przekazujących Ukrainie czołgi Leopard.
O tym także dzisiaj rozmawialiśmy. Kilka dni temu uczestniczyłem w spotkaniu z prezydentem Zełenskim. Widać, że to, czego teraz bardzo potrzeba, to przede wszystkim amunicja, tyle amunicji, ile to możliwe – powiedział Morawiecki, pytany, czego oczekuje od Szwecji, jeśli chodzi o wsparcie Ukrainy czołgami.
Oczywiście jeśli chodzi o czołgi, wierzę, że koalicja na rzecz przekazania czołgów Leopard powiększy się. Mam nadzieję, że Szwecja, która ma ponad 100 Leopardów, także będzie mogła przekazać pewną ich liczbę Ukrainie – dodał. Przypomniał, że Polska przekazała Ukrainie 250 czołgów poradzieckich, w planie ma przekazanie kolejnych 60 zmodernizowanych wozów, a także 14 Leopardów 2A4. Chcemy być bardzo aktywni w tym zakresie, bo wierzymy, że linia wolności pokrywa się z linią na polu walk w Ukrainie. Zarówno Polska, jak i Szwecja powinny zrobić wszystko co możliwe, by wesprzeć ukraińskich przyjaciół w ich walce o niepodległość i wolność, i o pokój w Europie - mówił Morawiecki.
Dokonujemy oceny, jaki wkład może wnieść Szwecja, czego sami potrzebujemy, co dostarczają nasi partnerzy. Staramy się przekazywać Ukrainie tak dobry sprzęt, jak to możliwe – powiedział Kristersson. Przypomniał, że Szwecja wsparła Ukrainę systemami obrony powietrznej, artylerią (przekazała samobieżne haubice Archer na podwoziu kołowym) i bojowymi wozami piechoty CV90.
Rząd Niemiec, które są producentem czołgów Leopard, wydał zgodę na ich przekazywanie Ukrainie. Polska i Kanada zadeklarowały przekazanie czołgów Leopard 2A4, Niemcy mają przekazać Leopardy 2A6 i 2A4, zgodziły się także na przekazanie do 178 czołgów Leopard 1A5; dokładna liczba będzie zależeć od stanu technicznego wozów. Do lata ma to być 20-25 czołgów, do końca roku 80 sztuk. Według niemieckiego ministerstwa obrony do końca marca zostanie rozwiązana sprawa ujednolicenia systemu łączności między Leopardami różnych typów i innymi wozami, jak BWP Marder. Szwecja posiada 120 czołgów Stridsvagn 122 - zmodyfikowanej wersji Leoparda 2A5.
Jakub Borowski, Grzegorz Bruszewski
autorzy: Wiktoria Nicałek, Grzegorz Bruszewski