Francja, Włochy i Hiszpania starają się zwiększyć wydatki wojskowe w oparciu o dotacje, a nie pożyczki, aby uniknąć zwiększenia swojego zadłużenia. Opór państw UE, na czele którego stoją Francja, Włochy i Hiszpania, stanowi poważny krok wstecz w dążeniu przewodniczącej Komisji Urszuli von der Leyen do zwiększenia autonomii wojskowej Europy - ocenia Politico.

Jej propozycja, obejmująca pakiet pożyczkowy w wysokości 150 miliardów euro i klauzulę nadzwyczajną w celu złagodzenia przepisów fiskalnych UE, miała na celu odblokowanie dużych nowych inwestycji w obronę i zmniejszenie zależności bloku od ochrony ze strony USA. Teraz jednak okazuje się, że nie wszystkie państwa są zadowolone w takiej polityki.

Fiasko planów Brukseli?

Taki impas grozi teraz zrujnowaniem planu Brukseli, aby przekazać więcej broni z Europy na Ukrainę. - Niektóre kraje mają poważne wątpliwości co do wykonalności lub nawet możliwości zadłużania się na tych poziomach - powiedział wysoki rangą dyplomata UE.

Reklama

Mocno zadłużone kraje na południu Europy zamiast tego zwiększają zapotrzebowanie na tak zwane obligacje obronne - dotacje finansowane poprzez wspólne pożyczki UE na rynkach kapitałowych, które muszą zostać jednomyślnie zatwierdzone przez 27 krajów bloku. Von der Leyen jak dotąd nie poparła tego pomysłu, biorąc pod uwagę prawdopodobny opór ze stron państw północnych, takich jak Niemcy i Holandia, które obawiają się, że może to stanowić precedens dla wzajemnego dzielenia długu.

Reklama

Europejski plan zbrojeń

Komisja Europejska opublikowała tzw. białą księgę, która zawiera propozycje dotyczące dozbrojenia Europy. Jako obszary wymagające wzmocnienia wymieniona została m.in. obrona powietrzna i przeciwrakietowa, systemy artyleryjskie, amunicja i Tarcza Wschód dla wzmocnienia ochrony granicy lądowej.

Plan ReArm Europe/Gotowość 2030 umożliwia wydatkowanie środków o wartości ponad 800 mld euro. W ramach tej kwoty Komisja pozyska do 150 mld euro na rynkach kapitałowych, aby pomóc państwom członkowskim UE szybko i znacząco zwiększyć inwestycje w zdolności obronne Europy. Środki te zostaną wypłacone zainteresowanym państwom członkowskim na żądanie, na podstawie ich planów krajowych. Będą one wypłacane w formie konkurencyjnych i atrakcyjnych pożyczek o długim terminie spłacalności.

Plan ReArm Europe/Gotowość 2030 zakłada również udział Europejskiego Banku Inwestycyjnego, która ma rozszerzyć zakres swoich pożyczek na projekty w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. - W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci nie ceniliśmy wystarczająco obronności. Musimy zacząć wydawać więcej. Jednocześnie bezcenna jest przy tym nasza współpraca. Daje nam ona przewagę konkurencyjną nad całym światem - powiedziała Kaja Kallas, wysoka przedstawicielka Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz wiceprzewodnicząca Komisji.

Plan zbrojeń UE wystarczy?

Paweł Kowal, były europoseł, wyraził wątpliwości, czy ogłoszony niedawno przez Komisję Europejską plan zbrojeniowy o wartości do 800 mld euro wystarczy. Jego zdaniem kluczowa jest za to zmiana nastawienia Niemiec, gdzie w ostatnim czasie zapadła decyzja o zwiększeniu wydatków na zbrojenia.

Szef sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych stanowczo opowiedział się za wzmocnieniem europejskiej obronności. Polska przeznacza na ten cel ogromne środki, bo chce swoim przykładem motywować inne stolice - dodał. Przypomniał, że Polska ma obecnie największą w Unii Europejskiej i trzecią największą armię w NATO (po USA i Turcji).

Polska zwiększa kwotę na zbrojenia

Rząd Donalda Tuska przyjął w środę uchwałę w sprawie przekierowania 26 mld zł w ramach KPO na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO) - poinformowano na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Uruchomienie FBiO planowane jest na III kwartał 2025 r. Uchwała w sprawie uzupełnienia Addendum do Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności wchodzi w życie z dniem podjęcia - zaznaczono na stronie KPRM.

Zgodnie z opublikowanym komunikatem, uchwała dotyczy umożliwienia przekierowania środków finansowych z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) na cele związane ze wzmacnianiem zdolności obronnych i bezpieczeństwa narodowego. Przekierowanie będzie dotyczyć kwoty 26 mld zł.