W piątek premier Mateusz Morawiecki wziął udział w II Kongresie Małych i Średnich Miast w Chełmie (Lubelskie). Podkreślił w wystąpieniu, że "Polska samorządna" jest kluczowa dla zrównoważonego rozwoju.
Wiecie doskonale, jakie były bolączki procesu transformacji. (...) Chcę powiedzieć, że zwłaszcza małe i średnie miasta doświadczyły w okresie transformacji bardzo wielu krzywd, problemów, takich problemów, z którymi borykamy się po dzień dzisiejszy - zaznaczył premier.
Reforma administracyjna
Jak mówił, "lata 90. i początek lat dwutysięcznych to w dużym stopniu zapaść małych i średnich miast". Później reforma administracyjna, która skupiła większość funkcji administracyjnych wokół miast dużych, bardzo dużych, największych, w znacznym stopniu oznaczała zwielokrotnienie, wzmocnienie problemów miast małych, miasteczek i miast średniej wielkości - powiedział szef rządu.
Dodał, że chodzi o miasta, które wcześniej były np. miastami wojewódzkimi. Później w dużym stopniu, jak chociażby Chełm, w którym się znajdujemy, przepiękne miasto na wschodzie Polski, zaczęły tracić swoje funkcje społeczno-gospodarcze, bo bardzo wiele z tych wszystkich zadań zostało nadal do wykonania, ale środki poszły gdzie indziej - zauważył Morawiecki.
"Nigdy wcześniej nie przeznaczano więcej środków na inwestycje samorządowe"
Według szefa rządu, nigdy wcześniej nie przeznaczano więcej środków z budżetu centralnego na inwestycje samorządowe, niż w czasach rządów PiS.
Jak mówił, przeznaczenie bezprecedensowych kwot na inwestycje publiczne w samorządach nie byłoby możliwe bez uszczelnienia systemu podatkowego i bez naprawy finansów publicznych.To właśnie stąd wzięły się pieniądze dla samorządowców i mieszkańców Polski gminnej, powiatowej - dodał.
Moje zobowiązanie, tutaj w Chełmie, jest takie: jeżeli wyborcy po raz trzeci powierzą nam stery rządów, czyli zaufają nam - a myślę, że wiarygodność jest naszą główną walutą, głównym priorytetem, hasłem i osiągnięciem - to jeśli tak się stanie, to chcę zagwarantować kontynuację i rozbudowę tych wielkich programów samorządowych - zapewnił Morawiecki.
To po stronie inwestycyjnej, a po stronie wydatków bieżących - przystąpimy do (...) takiej przebudowy finansów samorządowych, finansów miast i gmin, które doprowadzą do łatwiejszego finansowania wydatków bieżących - zapowiedział szef rządu.
Reforma podatkowa
Jak dodał, można zgodzić się z tezą, że ze względu na reformy podatkowe obecnie relatywnie mniej funduszy zostaje w budżetach samorządowych. Rozumiem to, dlatego przekazaliśmy ponad dziewięć miliardów złotych w 2021 roku, ponad 13 miliardów na wydatki bieżące w końcówce ubiegłego roku. W tym roku również przekażemy dodatkowe środki także na wydatki bieżące dla samorządów - oświadczył.
Premier zadeklarował, że będzie dążył do tego, by w finansowaniu samorządów wzięły udział źródła takie, jak ryczałtowy PIT, który płacą przedsiębiorcy. Dzisiaj PIT, który płacą przedsiębiorcy trafia do budżetu państwa; postaramy się przepracować ten temat z Ministerstwem Finansów tak, aby zapewnić samorządom nowe, dodatkowe źródło dochodów - zapowiedział Morawiecki.
Jak stwierdził, jego wielkim marzeniem jest dać szanse rozwojowe wszystkim ludziom, którzy urodzili się w mniejszych ośrodkach miejskich i wiejskich. Aby tak się stało trzeba poprawić jakość życia i trzeba zwiększyć możliwości inwestycyjne, a w ślad za tym możliwości tworzenia nowych godnie opłacanych miejsc pracy w tych ośrodkach – powiedział. Dodał, że z wprowadzonych przez rząd wielkich programów społecznych korzystają przede wszystkim mieszkańcy mniejszych ośrodków, emeryci i ludzie młodzi, a także osoby z dziećmi i bez dzieci.
Nasze wielkie przesunięcie programów infrastrukturalnych jest pieczęcią, jest potwierdzeniem tego, że to będzie kontynuacja programów. Ja na szczęście – w przeciwieństwie do moich przeciwników politycznych – nie muszę obiecywać gruszek na wierzbie jak oni, bo wiem, że to co mówię to jest rozbudowa programów, które już realizujemy do tej pory – powiedział Morawiecki.
"Gigantyczne strumienie pieniędzy"
Podkreślił, że do samorządów poszły "gigantyczne strumienie pieniędzy". Rząd i samorząd to dwa płuca tego samego organizmu. Aby organizm rozwijał się równomiernie, dobrze, szybko i zdrowo dwa płuca muszą oddychać równomiernie – mówił premier. Jak dodał, wierzy we współpracę.
Prezydent Chełma Jakub Banaszek przed wystąpieniem premiera podziękował za "wszystkie rzeczy, które pozwalają małym i średnim miastom rozwijać się i niwelować utratę funkcji społeczno-gospodarczych". Przyznał, że problemów jest dużo i zapowiedział przekazanie premierowi rekomendacji z kongresu. W imieniu samorządowców podkreślił, że są otwarci na dialog, współpracę i konsensus. Jesteśmy także po to, żeby wesprzeć dobre zmiany legislacyjne, finansowe po to, żeby nasze małe ojczyzny były dla państwa wsparciem - powiedział Banaszek.
Zaapelował o specjalny program dla tej części kraju. Po to, żebyśmy mogli również być wzmocnieni a w związku z kryzysem i wojną na Ukrainie mamy również wiele swoich problemów – stwierdził.
II Kongres Małych i Średnich Miast zorganizowany przez Związek Miast Polskich, Unię Miasteczek Polskich oraz miasto Chełm odbywa się w dniach 19-21 kwietnia. Jego celem jest przede wszystkim podsumowanie dotychczasowych lokalnych i krajowych polityk rozwoju, dedykowanych małym i średnim miastom. Kongres objął patronatem honorowym Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki oraz Minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda.
Autor: Piotr Nowak