Nie żyje generał Wojciech Jaruzelski. Zmarł po długiej chorobie

25 maja 2014, 17:35

Większość Polaków kojarzy jednak jego nazwisko głównie ze stanem wojennym , który wprowadził 13 grudnia 1981 roku i stanął na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Przeciwko generałowi toczył się proces dotyczący wprowadzenia stanu wojennego. Był w nim oskarżony o zbrodnię komunistyczną, polegającą na kierowaniu "związkiem przestępczym o charakterze zbrojnym, mającym na celu popełnianie przestępstw". / AP

W Warszawie, po długiej chorobie, zmarł generał Wojciech Jaruzelski. Miał 90 lat. W czasach PRL był między innymi, premierem, przewodniczącym Rady Państwa i ministrem obrony narodowej. Odpowiedzialny za wprowadzenie w 1981 roku w Polsce stanu wojennego. Po transformacji ustrojowej w latach 1989-1990 był prezydentem wybranym przez Zgromadzenie Narodowe.

1 Od trzech lat generał Wojciech Jaruzelski chorował na chłoniaka, nowotwór złośliwy. Przeszedł chemioterapię, jego stan zdrowia stale się pogarszał.

AP / FRANCOIS MORI

2 Generał Jaruzelski był oskarżony o współudział w krwawym stłumieniu robotniczych wystąpień na Wybrzeżu w 1970 roku. Jako minister obrony narodowej odpowiadał też za udział polskiego wojska w inwazji na Czechosłowację w 1968 roku, mającej na celu stłumienie "Praskiej Wiosny". W latach 1967-1968, należąc do kierownictwa resortu obrony, był współodpowiedzialny za usunięcie z armii i degradację blisko 1300. oficerów pochodzenia żydowskiego. Było to częścią antysemickich działań władz, których kulminacją stały się wydarzenia Marca'68.

3 Ponadto postawiono mu zarzut podżegania członków Rady Państwa PRL do przekroczenia ich uprawnień poprzez uchwalenie dekretów o stanie wojennym, wbrew obowiązującej wówczas Konstytucji. Od dłuższego czasu generał Jaruzelski był wyłączony z procesu, ze względu na zły stan zdrowia. Podobnie jak w procesie dotyczącym odpowiedzialności za wydarzenia na Wybrzeżu w grudniu 1970 roku. Wojciech Jaruzelski, wtedy minister obrony narodowej, wydał rozkaz użycia broni palnej wobec demonstrantów. Zginęło wówczas kilkadziesiąt osób.

AP / CZAREK SOKOLOWSKI

4 Wojciech Jaruzelski urodził się 6 lipca 1923 roku w Kurowie. Po wybuchu drugiej wojny światowej znalazł się na Litwie, skąd został deportowany na Syberię. Nie dostał się do armii tworzonej w ZSRR przez generała Władysława Andersa. Ukończył sowiecką szkołę oficerską i wrócił do Polski z armią generała Zygmunta Berlinga. W latach 1945-1947 brał udział w zwalczaniu niepodległościowego podziemia i partyzantki ukraińskiej. W 1947 roku wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i szybko awansował w strukturach Ludowego Wojska Polskiego. W 1956 roku został najmłodszym generałem LWP. W latach 1962-1968 był wiceministrem obrony narodowej. W 1964 roku został członkiem Komitetu Centralnego PZPR.

AP / Charles Tasnadi

Reklama

5 W 1968 roku objął funkcję ministra obrony narodowej. Był odpowiedzialny za udział LWP w interwencji w Czechosłowacji w 1968 roku. Miał współudział w stłumieniu robotniczych protestów na Wybrzeżu w 1970 roku. Po objęciu funkcji I Sekretarza KC PZPR przez Edwarda Gierka został członkiem Biura Politycznego tej partii. W 1981 stanął na czele rządu. W tym samym roku został też I sekretarzem KC PZPR. 13 grudnia 1981 roku wprowadził stan wojenny i stanął na czele WRON. W 1985 ustąpił ze stanowiska premiera i objął funkcję przewodniczącego Rady Państwa. W 1989 roku był inicjatorem rozmów Okrągłego Stołu, w trakcie których uzgodniono między innymi, przywrócenie urzędu prezydenta. W 1989 roku został wybrany na ten urząd i pełnił go do grudnia 1990 roku, kiedy to głową państwa został Lech Wałęsa. W każdą rocznicę ogłoszenia stanu wojennego przed domem generała Jaruzelskiego w Warszawie odbywały się demonstracje jego przeciwników, a czasem - kontrmanifestacje osób popierających tamtą decyzję.