- Kto może zgłosić kandydaturę?
- Kto może zostać członkiem komisji?
- Kto nie może zostać członkiem komisji?
- Jak zgłosić się do komisji?
- Do kiedy można zgłaszać kandydatów?
Kto może zgłosić kandydaturę?
Najczęściej kandydatów na członków komisji wyborczych zgłaszają pełnomocnicy wyborczy komitetów wyborczych lub osoby przez nich upoważnione. Oznacza to, że jeśli chcesz zostać członkiem komisji, najlepszym rozwiązaniem będzie zgłoszenie się właśnie do jednego z komitetów startujących w wyborach. Komitety zwykle chętnie przyjmują zgłoszenia osób do pracy w komisjach, dlatego warto znaleźć kontakt do lokalnego przedstawiciela danego komitetu (np. przez stronę internetową czy profile w mediach społecznościowych).
Jeżeli jednak nie masz kontaktu z żadnym komitetem, możesz zgłosić się samodzielnie – bezpośrednio do komisarza wyborczego. Taka kandydatura zostanie rozpatrzona wtedy, gdy okaże się, że w komisjach nadal brakuje członków. To również świetna opcja, zwłaszcza gdy nie chcesz angażować się w działalność konkretnego komitetu.
Kto może zostać członkiem komisji?
Podstawowe warunki są bardzo proste. Członkiem obwodowej komisji wyborczej może zostać każdy, kto:
- ma czynne prawo wyborcze – czyli prawo do głosowania w wyborach,
- najpóźniej w dniu zgłoszenia skończył 18 lat,
- na stałe zamieszkuje na terenie województwa, w którym znajduje się obwodowa komisja, do której chce się zgłosić.
Jeśli spełniasz te warunki, droga do udziału w pracach komisji stoi przed tobą otworem!
Kto nie może zostać członkiem komisji?
Istnieją jednak pewne ograniczenia. Nie możesz pracować w komisji wyborczej, jeśli:
- sam startujesz jako kandydat w wyborach, jesteś pełnomocnikiem wyborczym lub finansowym komitetu wyborczego,
- pełnisz funkcję komisarza wyborczego, urzędnika wyborczego albo jesteś zaangażowany w rolę męża zaufania lub obserwatora społecznego,
- zostałeś wyznaczony jako pełnomocnik wyborcy – ale tylko w komisji właściwej dla tego obwodu.
Dodatkowo pamiętaj, że nie możesz być członkiem komisji, jeśli w tych wyborach startuje osoba z twojej najbliższej rodziny – szczegółowy wykaz niedozwolonych relacji rodzinnych znajduje się w art. 184 Kodeksu wyborczego.
Jak zgłosić się do komisji?
Procedura jest stosunkowo prosta:
- Kontakt z komitetem wyborczym – znajdź komitet, który ci odpowiada i skontaktuj się z jego lokalnym przedstawicielem. On pomoże ci z formalnościami. Musisz podać swoje dane osobowe, PESEL oraz złożyć krótkie oświadczenie o spełnianiu warunków.
- Samodzielne zgłoszenie do komisarza wyborczego – jeżeli nie chcesz lub nie możesz zgłosić się przez komitet, udaj się do lokalnego urzędu lub skontaktuj się z komisarzem wyborczym właściwym dla twojego miejsca zamieszkania. Tam otrzymasz formularz do wypełnienia.
Do kiedy można zgłaszać kandydatów?
Pełnomocnicy komitetów wyborczych mają czas, by zgłaszać kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych do 18 kwietnia 2025 roku. Komisje będą powołane najpóźniej do 28 kwietnia 2025 roku.
Jeżeli chcesz zgłosić się indywidualnie, zrób to jak najwcześniej. Im szybciej się zgłosisz, tym większe masz szanse na to, że twoja kandydatura zostanie uwzględniona.
Jakie są obowiązki członka komisji?
Praca w komisji polega przede wszystkim na:
- Przygotowaniu lokalu wyborczego do głosowania,
- Wydawaniu kart do głosowania i sprawdzaniu tożsamości wyborców,
- Pilnowaniu porządku i przestrzegania procedur wyborczych,
- Liczeniu głosów i sporządzeniu protokołu z głosowania,
- Przekazaniu dokumentacji wyborczej do odpowiednich organów.
Praca trwa od wczesnych godzin rannych aż do zakończenia liczenia głosów, czyli zwykle do późnych godzin nocnych.
Czy za pracę w komisji dostaje się wynagrodzenie?
Tak, za udział w pracach komisji przysługuje wynagrodzenie, tzw. dieta. Wynosi ona orientacyjnie:
- przewodniczący komisji: ok. 800-900 zł brutto,
- zastępca przewodniczącego: ok. 700-800 zł brutto,
- członek komisji: ok. 600-700 zł brutto.
Jest to jednorazowa stawka za pracę podczas wyborów, obejmująca szkolenie oraz cały dzień głosowania. Jeśli dojdzie do drugiej tury, dieta przysługuje osobno, w tej samej wysokości.
Czy warto zostać członkiem komisji wyborczej?
Oprócz korzyści finansowych praca w komisji to ważne doświadczenie społeczne, możliwość poznania procedur wyborczych od środka oraz satysfakcja płynąca z osobistego wkładu w organizację demokratycznych wyborów. Jeśli masz czas, chcesz zdobyć nowe doświadczenie i zaangażować się w ważne dla kraju wydarzenie – zdecydowanie warto spróbować swoich sił!
Udział w komisji to także świetna okazja, by poznać ludzi z różnych środowisk, nauczyć się pracy zespołowej pod presją czasu oraz rozwinąć umiejętności organizacyjne i odpowiedzialność. Dla wielu osób to pierwsze zetknięcie się z tak dużym, formalnym wydarzeniem publicznym, które uczy cierpliwości, dokładności i pokazuje, jak ważny jest każdy etap procesu wyborczego. Takie doświadczenie może być później cennym atutem w CV, zwłaszcza jeśli planujesz pracę w administracji publicznej, prawie czy organizacjach społecznych.