Tradycyjne wizyty duszpasterskie
Wizyta duszpasterska, potocznie zwana kolędą, to tradycyjne odwiedziny parafian przez księży, mające miejsce tradycyjnie po Bożym Narodzeniu. Odbywają się więc pod koniec roku lub na jego początku. Przez lata w większości parafii księża przed rozpoczęciem wizyt duszpasterskich przygotowywali szczegółowy plan zawierający spis domów i ulic oraz dni, w które mieli zamiar po kolei odwiedzić swoich wiernych. Najczęściej tuż przed przybyciem księdza domy odwiedzali ministranci, którzy pytali o chęć przyjęcia kapłana, śpiewali kolędy i zbierali datki. Sama kolęda trwała zazwyczaj od kilku do kilkunastu minut, w czasie których ksiądz modlił się z parafianami, błogosławił ich i ich dom oraz rozmawiał i wręczał pamiątkowy święty obrazek. Parafianie zazwyczaj obdarzali księdza ofiarą pieniężną. Ostatnie lata przyniosły jednak spore zmiany w kolędzie.
Pandemia a nowe zasady kolędy 2023/2024
Na kolędę i jej charakter w ostatnich latach duży wpływ miała pandemia. Liczne obostrzenia sanitarne, które dotknęły niemal wszystkie sfery naszego życia, wpłynęły również na spotkania duszpasterskie. Księża zrezygnowali wówczas z tradycyjnych odwiedzin w domach swoich parafian. W zastępstwie w wielu kościołach organizowano spotkania kolędowe, na które zapraszano przedstawicieli poszczególnych rodzin.
Zwyczaje wymuszone przez sytuację pandemiczną w ostatnich latach oraz fakt, że już wcześniej wiele osób nie przyjmowało księży po kolędzie w swoich domach sprawiły, że obecnie następują zmiany zasad kolędowania w wielu parafiach.
Nowe zasady kolędy 2023/2024
Coraz więcej księży informuje wiernych, że wizyty duszpasterskie 2023/2024 będą odbywały się na wyraźne życzenie i zaproszenie mieszkańców konkretnego domu. Tym samym księża nie będą już pukać do wszystkich wiernych po kolei. Udadzą się tylko do tych parafian, którzy będą życzyć sobie ich odwiedzin.
Parafie zazwyczaj pozostawiają wiernym kilka opcji zaproszenia. Mogą oni po prostu udać się do zakrystii lub biura parafialnego i zaprosić księdza do swojego domu. Mają również możliwość zrobić to telefonicznie lub mailowo. Niektóre parafie umożliwiają również wiernym skorzystanie ze specjalnego formularza z zaproszeniem, dostępnego na stronie internetowej.
Parafia pod wezwaniem św. Jana Kantego w Lublinie na swojej stronie internetowej udostępnia formularz, za pomocą którego parafianie do 20 grudnia 2023 roku mogą zgłosić chęć zaproszenia księdza do swojego domu z wizytą duszpasterską. Podobny formularz, z którego korzystać można do 24 grudnia, znajduje się na stronie internetowej parafii pod wezwaniem NMP Matki Odkupiciela w Poznaniu. Z kolei strona internetowa parafii pod wezwaniem NMP Matki Miłosierdzia we Wrocławiu - oprócz formularza aktywnego do Wigilii - informuje, że na kolędę można zapisać się też poprzez zaproszenia drukowane. Zostały one umieszczone przy wejściach do kościoła - wystarczy je wypełnić i wrzucić do skarbony znajdującej się przy ołtarzu lub do skrzynki umieszczonej przy wjeździe na teren parafii.
Warto podkreślić, że nowe zasady kolędowania w wielu parafiach zakładają, że zaproszenie księdza na wizytę duszpasterską będzie jednorazowe i nie trzeba będzie ponawiać go co roku. Wiele parafii planuje stworzyć listy wiernych, którzy życzą sobie kolędy w swoich domach.