Likwidacja Funduszu Kościelnego w 2025 roku? Kontrowersyjny plan Lewicy, który podzielił rząd

Czym jest Fundusz Kościelny?

Fundusz Kościelny został powołany w 1950 roku na mocy ustawy o przejęciu dóbr kościelnych przez państwo. Jego celem jest rekompensowanie Kościołom i związkom wyznaniowym strat majątkowych poniesionych na skutek nacjonalizacji w okresie PRL. Jest finansowany z budżetu państwa.

Na co przeznaczane są środki z Funduszu Kościelnego?

Środki z Funduszu Kościelnego są wykorzystywane na:

• Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne duchownych (głównie tych, którzy nie są zatrudnieni na etacie, np. zakonników).
• Renowację zabytków sakralnych i obiektów o znaczeniu kulturowym.
• Działalność charytatywną i edukacyjną Kościołów i związków wyznaniowych.

Czym jest Fundusz Kościelny i dlaczego budzi kontrowersje?

Fundusz Kościelny powstał w 1950 roku jako forma rekompensaty dla Kościoła za mienie przejęte przez państwo. Dziś jego głównym celem jest finansowanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne duchownych. W 2023 roku budżet Funduszu wyniósł około 216 mln zł, a w 2024 roku kwota ta może wzrosnąć.

Fundusz Kościelny budzi kontrowersje, ponieważ finansowanie z budżetu państwa jest postrzegane przez niektórych jako uprzywilejowanie religii w państwie świeckim. Od lat pojawiają się propozycje jego likwidacji i zastąpienia dobrowolnym odpisem podatkowym, ale do tej pory nie wprowadzono takich zmian.

Czy Fundusz Kościelny powinien istnieć?

Zdania są podzielone. Zwolennicy argumentują, że to historyczna forma odszkodowania. Przeciwnicy twierdzą, że duchowni powinni sami płacić swoje składki – jak każdy obywatel.

Lewica chce likwidacji Funduszu Kościelnego – co to oznacza?

Lewica zaproponowała całkowitą likwidację Funduszu Kościelnego. Zdaniem Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, państwo nie powinno finansować składek na ZUS dla duchownych. Jak miałoby wyglądać nowe rozwiązanie? Duchowni opłacaliby 50 proc. składki, a resztę pokrywałaby ich wspólnota wyznaniowa. Wyjątkiem byliby członkowie zakonów i misjonarze, których składki pokrywałyby zakony.

Fundusz kościelny nie może być ZUS-em kleru. Fundusz kościelny musi zniknąć. To w tym roku ponad 250 mln zł – podkreśla Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Likwidacja Funduszu Kościelnego. Podział w rządzie: PSL i PO nie są jednomyślne

Propozycja Lewicy spotkała się z mieszanym odbiorem wśród koalicjantów. PSL jest sceptyczne. Posłanka Agnieszka Kłopotek skrytykowała brak konsultacji wewnątrz rządu. Wiceprezes PSL Andrzej Grzyb stwierdził, że projekt nie ma szans na realizację. Platforma Obywatelska ma podzielone zdania. Część polityków PO popiera pomysł, ale inni uważają, że może to wywołać niepotrzebne napięcia społeczne.

Konfederacja i PiS bronią Funduszu Kościelnego

Konfederacja z kolei proponuje inne rozwiązanie. Michał Wawer sugeruje wprowadzenie dobrowolnego odpisu 1,5 proc. od PIT-u na rzecz Kościoła – tak jak w przypadku organizacji pozarządowych. PiS natomiast ostro krytykuje pomysł Lewicy. Jarosław Kaczyński nazwał projekt "antyreligijną obsesją" i przypomniał, że Fundusz Kościelny jest elementem Konkordatu – umowy między Polską a Watykanem. Zdaniem PiS, likwidacja Funduszu mogłaby wpłynąć na wysokość emerytur duchownych i doprowadzić do konfliktu z Watykanem.

Czy Fundusz Kościelny faktycznie zostanie zlikwidowany?

Na ten moment trudno przewidzieć, czy projekt Lewicy ma realne szanse na realizację. Koalicja rządząca nie jest w tej kwestii jednomyślna, a sprzeciw PSL może sprawić, że temat zostanie odsunięty.

Polecamy kompleksowy poradnik "Kodeks pracy 2025"