Konklawe, czyli zgromadzenie kardynałów mające na celu wybór nowego papieża, to jedno z najbardziej tajemniczych i historycznie znaczących wydarzeń w Kościele katolickim. Na przestrzeni wieków niektóre z tych zgromadzeń zapisały się w historii jako rekordowe pod względem długości trwania, liczby uczestników czy wieku wybranych papieży. Poniżej przedstawiamy najciekawsze rekordy związane z konklawe.
Ile trwało najdłuższe konklawe w historii?
Najdłuższe konklawe w historii Kościoła katolickiego miało miejsce w Viterbo we Włoszech i trwało od 29 listopada 1268 roku do 1 września 1271 roku, czyli 1006 dni. Po śmierci papieża Klemensa IV kardynałowie nie mogli dojść do porozumienia w sprawie wyboru następcy, co doprowadziło do przedłużających się obrad. Mieszkańcy Viterbo, sfrustrowani przedłużającym się wakatem na tronie papieskim, zdecydowali się na drastyczne środki: zamknęli kardynałów w pałacu i ograniczyli im racje żywnościowe do chleba i wody, a nawet usunęli dach budynku, aby przyspieszyć decyzję. Ostatecznie, po niemal trzech latach, wybrano Teobalda Viscontiego, który przyjął imię Grzegorz X. Wydarzenia te skłoniły papieża Grzegorza X do wprowadzenia bulli „Ubi periculum”, która ustanowiła surowsze zasady wyboru papieża, mające na celu uniknięcie podobnych sytuacji w przyszłości.
Inne długie konklawe w historii:
- Konklawe 1292–1294 (ponad 2 lata) Po śmierci papieża Mikołaja IV w 1292 r. Kolejny papież został wybrany dopiero w lipcu 1294 r. Kardynałowie znów byli podzieleni, głównie z powodów politycznych (rywalizacja stronnictw). Wybór padł na ascetę, pustelnika – Piotra z Morrone, który został papieżem Celestynem V, lecz… Zrezygnował z urzędu po niespełna pół roku pontyfikatu.
- Konklawe 1314–1316 (ponad 2 lata) Rozpoczęło się po śmierci papieża Klemensa V (który rezydował w Awinionie). Miejsce: Carpentras i Lyon (Francja). Spory pomiędzy francuskimi i włoskimi kardynałami znacznie wydłużyły wybór. Ostatecznie w 1316 r. wybrano papieża Jana XXII – pierwszego z długiej serii papieży awiniońskich.
Ile trwało najkrótsze konklawe w historii?
Najkrótsze konklawe w historii odbyło się w październiku 1503 roku i trwało zaledwie kilka godzin. Po śmierci papieża Piusa III, który zmarł po zaledwie 26 dniach pontyfikatu, kardynałowie szybko zebrali się i jednogłośnie wybrali kardynała Giuliano della Rovere na nowego papieża, który przyjął imię Juliusz II. Szybkość tego wyboru była wynikiem wcześniejszych ustaleń i konsensusu wśród kardynałów, co uczyniło to konklawe najkrótszym w historii Kościoła.
Najstarszy papież w chwili wyboru przez konklawe
Najstarszym papieżem w chwili wyboru przez konklawe był Grzegorz VIII, który objął Stolicę Piotrową w bardzo zaawansowanym wieku. Został wybrany 21 października 1187 roku, mając około 86 lat (choć niektóre źródła podają, że mógł mieć nawet 87). Urodzony jako Alberto de Morra, był doświadczonym kardynałem, uczonym i dyplomatą, znanym z ogromnej wiedzy teologicznej i kanonicznej. Jego pontyfikat był jednak niezwykle krótki – trwał zaledwie niespełna dwa miesiące, do jego śmierci 17 grudnia 1187 roku.
Najmłodszy kardynał na konklawe 2025
W rozpoczynającym się 7 maja 2025 roku konklawe najmłodszym kardynałem z prawem wyboru papieża jest 45-letni Mykoła Byczok. Pochodzący z Ukrainy duchowny pełni posługę w Australii i jest członkiem zgromadzenia redemptorystów. Ukończył seminarium duchowne w Tuchowie w Polsce. Jego obecność wśród elektorów podkreśla rosnącą różnorodność i globalny charakter Kolegium Kardynalskiego.