Naukowcy skupili się na tym, w jaki sposób zmniejszenie ilości jedzenia wpływa na spowolnienie procesu zaburzenia funkcji poznawczych oraz na wydłużenie życia człowieka. Okazuje się, że istnieje pewna specyficzna dla neuronów odpowiedź, wzmacniana przez okresowy post oraz dietę niskokaloryczną. W tej odpowiedzi pośredniczy gen o nazwie OXR1, który odpowiada za neuroprotekcję.
Ograniczenie kalorii sposobem na wydłużenie życia
Eksperci z Buck Institute przeprowadzili badania na muszkach owocówkach oraz na ludzkich komórkach. Naukowcy doszli do wniosku, że wykorzystanie określonych strategii odżywiania, takich jak okresowy post lub ograniczenie liczby kalorii mogą zwiększyć poziom ekspresji wspomnianego genu OXR1, a tym samym jego działanie ochronne. Przekłada się to na opóźnienie procesu starzenia oraz na spowolnienie postępu chorób neurodegeneracyjnych.
Zespół z Buck Institute już jakiś czas temu odkrył, że długość życia i zdrowie można wydłużyć poprzez wprowadzenie pewnych ograniczeń dietetycznych. Naukowców zaintrygowała jednak duża zmienność w odpowiedzi na zmniejszoną liczbę kalorii, dlatego obecne badanie rozpoczęto właśnie w celu zbadania przyczyn tej zmienności. Po przeanalizowaniu 200 odmian much różniących się pochodzeniem genetycznym i dietą, badacze zidentyfikowali pięć genów wpływających na długowieczność, w przypadku ograniczeń dietetycznych. Dwa z nich mają swoje ludzkie odpowiedniki, a OXR1 jest jednym z nich.
Wpływ genu OXR1 na ochronę mózgu
Naukowcy dokładnie zbadali rolę genu w ochronie komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Okazało się, że ludzie, którzy utracili OXR1 są narażeni na pojawienie się poważnych wad neurologicznych oraz na przedwczesną śmierć. Z kolei badania na modelach zwierzęcych wykazały, że nadmiar genu zwiększa przeżycie. W kolejnych analizach eksperci ustalili, że OXR1 wpływa na kompleks pięciu białek, zwany retromerem. Odgrywa on istotną rolę w recyklingu białek komórkowych i lipidów oraz w ochronie neuronów w przypadku ograniczenia ilości składników odżywczych.
Osoby z dysfunkcją retromeru są w większym stopniu narażone na choroby mózgu związane z wiekiem, takie jak choroba Alzheimera i Parkinsona. Okazuje się jednak, że zmiana nawyków żywieniowych może w dużym stopniu spowolnić starzenie się narządu, zapewniając długowieczność. Zdaniem Kennetha Wilsona, jednego z autorów badania, spożywanie mniejszych ilości jedzenia powoduje wzmocnienie mechanizmu prawidłowego sortowania białek w komórkach, za który odpowiada szlak retromeru. Te komórki z kolei wzmacniają ekspresję OXR1, co przekłada się na utrzymanie neuronów w dobrej kondycji. Poza tym gen promuje zdrowe starzenie się mózgu oraz wydłuża życie przy ograniczeniach dietetycznych.
Badanie pokazuje, że nasze wybory żywieniowe mają ogromny wpływ na zdrowie komórek, pracę mózgu oraz na długowieczność. Obecnie naukowcy pracują nad zidentyfikowaniem konkretnych związków, które zwiększają ekspresję genu podczas starzenia. Eksperci szukają również odpowiedzi na pytanie, dlatego nasze mózgi w ogóle ulegają degeneracji.