Dr Lachowski wyjaśnił, dlaczego Węgry są związane nakazem aresztowania wydanym wobec Putina w marcu 2023 r. Statut Rzymski MTK (...) przyjmuje bufor jednego roku od momentu formalnego złożenia notyfikacji. Oznacza to, że do czerwca 2026 r. Węgry są w pełni związane wszystkimi postanowieniami i postępowaniami Trybunału – stwierdził Lachowski. Ekspert przyznał, że konsekwencje niewywiązania się z powinności będą "dość symboliczne". Ich celem będzie jednak pokazanie, "jak daleko Budapeszt odszedł od wartości, które MTK reprezentuje". Węgry odmówiły już zatrzymania innego ściganego przez MTK przywódcy – premiera Izraela Benjamina Netanjahu, który odwiedził kraj w kwietniu 2025 r.
Lachowski podkreślił, że MTK działa sprawnie w ramach swoich kompetencji, ale jego efektywność zależy od państw. MTK jest wciąż potrzebny i to, że nakazy aresztowania wreszcie dotykają liderów największych państw, spełnia sens jego istnienia – zaznaczył ekspert. Trybunał nie ma własnej policji ani wojska, więc musi opierać się o współpracę z państwami. Ekspert wyjaśnił próby MTK rozszerzania kompetencji: Mimo że Rosja i Izrael nie są stronami Statutu Rzymskiego, Trybunał może ścigać ich obywateli, jeśli kraj ofiary (Ukraina, Palestyna) akceptuje MTK i żąda pomocy.
Spotkanie Trump-Putin
Spotkanie w Budapeszcie może przynieść "mapę drogową", ale ostateczna decyzja należy do stron konfliktu. Od rozmów można oczekiwać mapy drogowej, która zdefiniuje kroki mające doprowadzić do zakończenia wojny. Lachowski zastrzegł, że taka umowa "powinna i tak zostać później przetworzona przez przywódców Rosji i Ukrainy”, ponieważ nie można narzucić ofierze agresji warunków pokoju.
Według prawa międzynarodowego agresor nie może czerpać korzyści z agresji – zauważył ekspert. W traktacie pokojowym nie powinny się znaleźć zapisy o zmianach terytorialnych, co wynika z zasady, że "z bezprawia nie może rodzić się prawo".