Komisja Europejska za przyjęciem Ukrainy i Mołdawii
Według przewodniczącej Komisji Europejskiej, Ursuli von der Leyen, rozszerzenie Unii "jest kluczową polityką dla Unii Europejskiej. Uzupełnienie [completing - red.] naszej Unii jest wezwaniem historii, naturalnym horyzontem naszej Unii. Uzupełnienie naszej Unii ma również silną logikę gospodarczą i geopolityczną. Poprzednie rozszerzenia pokazały ogromne korzyści zarówno dla krajów przystępujących, jak i dla Unii Europejskiej. Wszyscy wygrywamy" - stwierdziła von der Leyen.
Komisja poinformowała, że w świetle wyników osiągniętych przez Ukrainę i Mołdawię oraz trwających reform, zalecono Radzie UE rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z obydwoma krajami.
"Ukraina wykazała się determinacją"
W komunikacie przy okazji publikacji raportu Komisji podkreślono, że w Ukrainie decyzja o przyznaniu statusu kraju kandydującego do UE wytworzyła "potężną dynamikę reform, pomimo trwającej wojny, przy silnym wsparciu ze strony obywateli Ukrainy".
"Ukraiński rząd i parlament wykazały się determinacją, czyniąc znaczne postępy w realizacji 7 kroków określonych w opinii Komisji Europejskiej w sprawie wniosku Ukrainy o członkostwo w UE. Ukraina ustanowiła przejrzysty system wstępnej selekcji sędziów Trybunału Konstytucyjnego i zreformowała organy zarządzania sądownictwem. W dalszym ciągu rozwijała swoje osiągnięcia w zakresie dochodzeń i wyroków skazujących w sprawach korupcji na wysokim szczeblu oraz wzmocniła swoje ramy instytucjonalne. Ukraina podjęła pozytywne kroki w ramach szerszych i systemowych wysiłków na rzecz ograniczenia wpływów oligarchów. Kraj ten zademonstrował również swoją zdolność do czynienia postępów w dostosowywaniu się do dorobku prawnego UE, nawet w czasie wojny".
Mołdawia rozpoczęła kompleksową reformę wymiaru sprawiedliwości
Komisja również w przypadku Mołdawii zaznaczyła, że kraj ten poczynił znaczne postępy w realizacji 9 kroków określonych w opinii Komisji w sprawie wniosku Mołdawii o członkostwo w UE. "Mołdawia rozpoczęła kompleksową reformę wymiaru sprawiedliwości zgodnie z zaleceniami Komisji Weneckiej".
Kiszyniów zreformował swoje organy antykorupcyjne i zwiększył liczbę dochodzeń oraz wyroków skazujących w sprawach korupcyjnych, przyjął plan działania na rzecz deoligarchizacji, który wdraża zgodnie z ustalonymi harmonogramami. "Nowe przepisy ustanawiające mechanizm konfiskaty pomagają zwalczać przestępczość zorganizowaną. Kraj przyjął strategię względem administracji publicznej i realizuje reformy na wszystkich szczeblach. Mołdawia pracowała nad reformą zarządzania finansami publicznymi i przyjęła przepisy reformujące zamówienia publiczne […] zwiększyła udział społeczeństwa obywatelskiego w procesie decyzyjnym i wzmocniła ochronę praw człowieka" - czytamy w komunikacie Komisji.
Gruzja otrzyma specjalny status
"W przypadku Gruzji, w świetle osiągniętych wyników, Komisja zaleca, aby Rada przyznała Gruzji status kraju kandydującego, pod warunkiem podjęcia szeregu kroków" - czytamy na stronie Komisji.
Bośnia i Hercegowina. Zalecenia Komisji
"Jeśli chodzi o Bośnię i Hercegowinę, Komisja zaleca rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Bośnią i Hercegowiną po osiągnięciu niezbędnego stopnia zgodności z kryteriami członkostwa". Zdaniem Komisji, kraj ten musi podjąć dalsze wysiłki w celu realizacji kluczowych priorytetów określonych w opinii Komisji w sprawie jego wniosku o członkostwo w UE. "Komisja będzie stale monitorować postępy i zgodność we wszystkich obszarach związanych z otwarciem negocjacji i przedstawi Radzie sprawozdanie najpóźniej w marcu 2024 r.".
Zachodnie Bałkany na drodze do Unii
Jak informuje Komisja, postępy w reformach związanych z przystąpieniem do UE tego regiony w dużej mierze utknęły w martwym punkcie. Przyczyną jest to, że w okresie sprawozdawczym "Czarnogóra ucierpiała z powodu głębokiej polaryzacji i niestabilności politycznej".
"UE z zadowoleniem przyjmuje ukonstytuowanie się nowego parlamentu i utworzenie rządu, od którego oczekujemy, że szybko zademonstruje swoje możliwości i zaangażowanie na drodze Czarnogóry do UE oraz zrealizuje reformy związane z przystąpieniem do Unii" - informuje Komisja.
Serbia: Konieczne są dalsze prace i zaangażowanie
Wedle sprawozdania Komisji Europejskiej, Serbia kontynuowała wdrażanie reform związanych z przystąpieniem do Unii, w tym w obszarze praworządności. Kraj rozpoczął wdrażanie poprawek do konstytucji z 2022 r. w celu wzmocnienia niezależności sądownictwa; przyjął też nowe przepisy dotyczące mediów.
"Wdrożenie tych ostatnich może znacząco poprawić otoczenie regulacyjne. Konieczne będą jednak dalsze zmiany, aby zapewnić pełną zgodność z dorobkiem prawnym UE i standardami europejskimi" - czytamy w komunikacie.
Zdaniem Komisji Serbia musi w pierwszej kolejności spełnić unijne wymogi względem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE - dotyczy to również oświadczeń w sprawie Rosji. "Konieczne są również dalsze prace i zaangażowanie polityczne w celu wdrożenia reform w dziedzinie praworządności" - ocenia Komisja.
Serbia musi także "w pełni współpracować" i podjąć wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia odpowiedzialności za "brutalny atak na kosowską policję w dniu 24 września" oraz atak na siły KFOR w dniu 29 maja. "Jeśli chodzi o normalizację stosunków z Kosowem, mimo że osiągnięto porozumienie w ramach dialogu wspieranego przez UE, zarówno Serbia, jak i Kosowo muszą jeszcze rozpocząć wdrażanie swoich odpowiednich zobowiązań, które są wiążące dla stron i stanowią kluczowy element ich europejskich ścieżek" - czytamy w komunikacie.
Macedonia Północna, Albania, Turcja. Relacje z Unią Europejską
Zdaniem Komisji Turcja pozostaje kluczowym partnerem Unii Europejskiej i krajem kandydującym. Jednak "negocjacje akcesyjne pozostają w martwym punkcie od 2018 r., zgodnie z decyzją Rady Europejskiej".
Z kolei Macedonia Północna i Albania poczyniły postępy jeśli chodzi o dostosowanie do Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa UE. Zdaniem Komisji Macedonia odnotowała progres w obszarze sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa, w tym w walce z przestępczością zorganizowaną i zarządzaniu migracją. Natomiast w przypadku Albanii konieczne są dalsze wysiłki w zakresie wolności słowa, kwestii mniejszości i praw własności, a także w kluczowych obszarach praworządności, takich jak walka z korupcją i przestępczością zorganizowaną.
Mołdawia w Unii Europejskiej? "Historyczne osiągnięcie"
Wicepremier Mołdawii, Nicolae Popescu, powiedział, że przystąpienie Mołdawii do Unii byłoby kamieniem milowym dla jego kraju. Będzie to prawdziwie historyczne osiągnięcie i prawdziwie historyczna szansa, aby upewnić się, że Mołdawia umocni swoje miejsce w Unii Europejskiej - cytuje polityka brytyjski "Guardian".
Zełenski: Ukraina będzie w Unii Europejskiej
We wtorek wieczorem prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski, powiedział, że jego kraj "przygotowuje kolejne kroki" w celu przystąpienia do Unii, w tym poprzez wzmocnienie swoich instytucji. Przywódca Ukrainy przyznał, że będzie to wymagało pracy ze strony Kijowa, aby "dostosować się do standardów UE".
Ukraina będzie w Unii - podkreślił Zełenski w nocnym wystąpieniu.
Komisja Europejska publikuje raport dotyczący rozszerzenia
Komisja Europejska upubliczniła raport dotyczący stanu przygotowań krajów aspirujących do członkostwa w Unii Europejskiej, w tym Ukrainy i Mołdawii. Zawarte w nim rekomendacje trafią na grudniowy szczyt w celu ich ostatecznego zatwierdzenia.
Raport jest pierwszym oficjalnym podsumowaniem postępów Ukrainy i Mołdawii w dostosowywaniu się do standardów Unii Europejskiej w zakresie sądownictwa, walki z korupcją, gospodarki, niezależności mediów i praw mniejszości.
W raporcie znajdują się również aktualne informacje na temat siedmiu innych krajów oczekujących na przystąpienie do Unii, w tym państw bałkańskich i Turcji, choć droga tej ostatniej do akcesji została zablokowana kilka lat temu.
Tomasz Mincer
