To, co się stało, jest głęboko zawstydzające dla kanadyjskiego parlamentu, a tym samym dla wszystkich Kanadyjczyków - oświadczył Trudeau, cytowany przez publicznego nadawcę CBC. To, że tak się stało, jest niezwykle przygnębiające. Spiker Izby Gmin (Anthony Rota - PAP) przyznał się do swojego błędu i przeprosił - dodał premier.
Co stało się w kanadyjskim parlamencie?
Podczas piątkowej wizyty prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w parlamencie w Ottawie, Rota zwrócił się do siedzącego na galerii dla gości 98-letniego Jarosława Hunki i przedstawił go jako "ukraińsko-kanadyjskiego weterana II wojny światowej, który walczył o ukraińską niepodległość z Rosjanami".
Spiker nazwał go "ukraińskim bohaterem, kanadyjskim bohaterem, któremu dziękujemy za jego służbę". Zebrani nagrodzili weterana owacją na stojąco. Oprócz Zełenskiego na sali obecny by m.in. premier Trudeau.
Protesty Żydów i Polaków
Na słowa Roty oburzeniem zareagowały m.in. kanadyjskie środowiska żydowskie i ambasador RP w Ottawie Witold Dzielski, który podkreślał, że składająca się z ukraińskich ochotników 14. Dywizja Grenadierów SS była odpowiedzialna za zamordowanie tysięcy Polaków i Żydów.
Rota wydał w niedzielę oświadczenie, w którym przeprosił za uhonorowanie Hunki i podkreślił, że ponosi pełną odpowiedzialność za to działanie, które nie było konsultowane z innymi politykami i delegacją ukraińską. Przeprosiny powtórzył w poniedziałek, przemawiając przed parlamentem.
Opozycja domaga się odwołania spikera
Ugrupowania opozycyjne - Nowa Partia Demokratyczna (NDP) i Blok Quebecki - wezwały Rotę do rezygnacji ze stanowiska. Liderzy Konserwatywnej Partii Kanady winą za incydent obarczają premiera Trudeau, argumentując, że jego biuro powinno sprawdzić listę zaproszonych gości i nie można zrzucać całej odpowiedzialności na Rotę - relacjonuje CBC.
To była twoja inicjatywa, kanadyjski rząd nie wiedział, że ta osoba tam będzie - zwracała się z kolei do Roty Karina Gould, minister odpowiedzialna w gabinecie Trudeau za kontakty z parlamentem.
Trudeau ostrzega przed Rosją
Premier Kanady w swojej krótkiej rozmowie z mediami w poniedziałek ostrzegł, że incydent w parlamencie w Ottawie może tylko napędzić rosyjską propagandę, która przedstawia swoją agresję na Ukrainę jako walkę z nazizmem. Naprawdę ważne jest to, byśmy nadal walczyli z rosyjską dezinformacją i propagandą oraz kontynuowali niezłomne i jednoznaczne wsparcie dla Ukrainy - podkreślił Trudeau.
Czym było SS Galizien?
"SS Galizien" było nazwą 14 Dywizji Grenadierów Waffen-SS (1. ukraińskiej) w czasie II wojny światowej. Dywizja ta była jednym z oddziałów kolaboracyjnych złożonych głównie z Ukraińców i była używana przez Niemcy do walki na froncie wschodnim w latach 1943-1945.
Dywizja ta została sformowana w 1943 roku, a jej żołnierze zostali zwerbowani spośród ukraińskich nacjonalistów, którzy mieli nadzieję wykorzystać niemiecką pomoc w walce z Związkiem Radzieckim, aby osiągnąć niepodległość dla Ukrainy. SS Galizien wzięła udział w walkach na różnych frontach wschodnich, ale była również oskarżana o liczne zbrodnie wojenne, w tym morderstwa i ludobójstwo.
Po zakończeniu wojny wielu żołnierzy dywizji zostało internowanych lub osadzonych w obozach jenieckich, ale niektórzy z nich zostali również zwerbowani przez zachodnie służby wywiadowcze, zwłaszcza przez amerykański wywiad, jako źródło informacji o Związku Radzieckim.