Wybory samorządowe 2024: Kiedy będą? Kluczowe daty i terminy

Ze względu na łączenie się wyborów parlamentarnych, które miały miejsce 15 października, z wyborami samorządowymi, zaplanowanymi pierwotnie na jesień 2023 roku, Sejm podjął decyzję o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego. W rezultacie termin wyborów został przesunięty na wiosnę.

Wybory samorządowe 2024: Kiedy będą?

Kadencja samorządów upływa 30 kwietnia 2024 roku. To oznacza, że wybory samorządowe muszą odbyć się pomiędzy 31 marca a 23 kwietnia. Teraz już wiadomo, kiedy dokładnie będą. Wybory samorządowe odbędą się w niedzielę, 7 kwietnia 2024 roku. Przy czym w przypadku wyborów na wójtów, burmistrzów, prezydentów miast będzie to termin I tury. Ci włodarze gmin, miast i wsi, którzy nie zostaną wybrani w I turze, staną do II tury, która odbędzie się 21 kwietnia 2024 roku.

Kogo będziemy wybierać w wyborach samorządowych?

W wyborach, które odbędą się 7 kwietnia 2024 roku, będziemy głosować na:

• Radnych gmin,
• Radnych powiatów,
• Radnych sejmików województw,
• Radnych dzielnic m.st. Warszawy,
• Wójtów,
• Burmistrzów,
• Prezydentów miast.

Nie będzie natomiast możliwości wyboru marszałków województw ani starostów. Te funkcje wybierane są przez sejmiki województw lub rady powiatów, zazwyczaj jako reprezentanci zwycięskiego ugrupowania.

Liczba radnych. Nowe daty

Ustawa z 29 września 2022 roku dotycząca przedłużenia kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego wprowadziła zmiany w ustalaniu liczby mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego, która stanowi podstawę do określenia liczby radnych wybieranych do danej rady. Zamiast ustalania liczby mieszkańców na ostatni dzień roku, ustawa określa, że będzie to ostatni dzień kwartału poprzedzającego termin ogłoszenia zarządzenia wojewody dotyczącego liczby radnych. Ponadto ustawa wprowadziła termin, w którym wojewoda może ogłosić ustaloną liczbę radnych.

Kto może głosować w wyborach samorządowych?

Wybory samorządowe są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Mogą w nich uczestniczyć pełnoletni obywatele Polski, posiadający aktywne prawo wyborcze oraz mający stałe miejsce zamieszkania na obszarze działania danej rady.

Dodatkowo, obywatele Unii Europejskiej mają prawo głosu na szczeblu gminnym, pod warunkiem że najpóźniej w dniu wyborów skończą 18 lat i stale zamieszkują na obszarze danej gminy. Jednakże, w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa, prawo wyborcze przysługuje wyłącznie obywatelom polskim.

Prawa głosowania i wybierania nie mają natomiast osoby pozbawione praw publicznych na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub prawomocnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, a także osoby ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.

Czy można dopisać się do spisu wyborców w wyborach samorządowych?

Jeżeli nie posiadamy stałego zameldowania w gminie, gdzie zamierzamy oddać głos, możemy zarejestrować się w rejestrze wyborców, składając pisemny wniosek w urzędzie gminy wraz z deklaracją, w której wymieniamy swoje obywatelstwo oraz adres stałego zamieszkania.

W wyborach samorządowych, w przeciwieństwie do wyborów parlamentarnych, nie jest możliwe oddanie głosu w dowolnym lokalu na terenie Polski po uzyskaniu zaświadczenia o prawie do głosowania w swojej gminie.

Tak więc jeśli nie posiadasz stałego zameldowania w gminie, gdzie planujesz oddać głos, istnieje możliwość zapisania się do rejestru wyborców. Niemniej jednak nie masz prawa głosować w dowolnie wybranym lokalu na podstawie jedynie zaświadczenia o prawie do głosowania.

Warto dodać, że w czerwcu 2024 roku odbędą się kolejne wybory - tym razem do Parlamentu Europejskiego. W Polsce zostanie wybranych 53 posłów do PE. Zgodnie z decyzją państw członkowskich, wybory europejskie odbędą się między 6 a 9 czerwca 2024.

Terminy zgłaszania list kandydatów - kalendarz wyborczy

Do 12 lutego należy poinformować PKW lub właściwego komisarza wyborczego o założeniu komitetu wyborczego.

Listy kandydatów na radnych dla różnych okręgów wyborczych do wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy mogą być składane do odpowiednich komisji wyborczych do 4 marca do godziny 16:00.

Natomiast zgłoszenia kandydatów na wójtów, burmistrzów, prezydentów miast mogą być dokonywane do gminnych komisji wyborczych do 14 marca do godziny 16:00.

Kandydatury na członków obwodowych komisji wyborczych można zgłaszać komisarzom wyborczym do 8 marca, a te komisje zostaną powołane najpóźniej do 18 marca.

Przed 13 marca PKW musi przypisać jednolite numery listom komitetów wyborczych, które zarejestrowały kandydatów w co najmniej połowie okręgów wyborczych dla sejmików województw.

Pomiędzy 23 marca a 5 kwietnia do godziny 24:00 będą transmitowane nieodpłatne audycje wyborcze w programach publicznych radiowych i telewizyjnych, które zostały przygotowane przez komitety wyborcze.

Cisza wyborcza rozpocznie się o północy z 5 na 6 kwietnia i będzie trwała do zakończenia głosowania.

Głosowanie odbędzie się 7 kwietnia w godzinach od 7:00 do 21:00.

Druga tura, w razie konieczności, odbędzie się 21 kwietnia.